Mahabharat Samhita Part 03

SR No.: 004323
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1974
Total Pages: 864
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 19 MB

Page 390

12. 28.7] महाभारते [12. 28. 36 अभिजातोऽस्मि सिद्धोऽस्मि नास्मि केवलमानुषः / वैद्याश्चाप्यातुराः सन्ति बलवन्तः सुदुर्बलाः। इत्येवं हेतुभिस्तस्य त्रिभिश्चित्तं प्रसिच्यति // 7 स्त्रीमन्तश्च तथा षण्ढा विचित्रः कालपर्ययः // 22 स प्रसिक्तमना भोगान्विसृज्य पितृसंचितान् / कुले जन्म तथा वीर्यमारोग्यं धैर्यमेव च। . परिक्षीणः परस्वानामादानं साधु मन्यते // 8 / सौभाग्यमुपभोगश्च भवितव्येन लभ्यते // 23 तमतिक्रान्तमर्यादमाददानमसांप्रतम् / सन्ति पुत्राः सुबहवो दरिद्राणामनिच्छताम् / प्रतिषेधन्ति राजानो लुब्धा मृगमिवेषुभिः // 9 बहूनामिच्छतां नास्ति समृद्धानां विचेष्टताम् // 24 ये च विंशतिवर्षा वा त्रिंशद्वर्षाश्च मानवाः / व्याधिरग्निर्जलं शस्त्रं बुभुक्षा श्वापदं विषम् / परेण ते वर्षशतान्न भविष्यन्ति पार्थिव // 10 रज्वा च मरणं जन्तोरुच्चाञ्च पतनं तथा // 25 तेषां परमदुःखानां बुद्ध्या भेषजमादिशेत् / निर्याणं यस्य यद्दिष्टं तेन गच्छति हेतुना / सर्वप्राणभृतां वृत्तं प्रेक्षमाणस्ततस्ततः // 11 दृश्यते नाभ्यतिक्रामन्नतिक्रान्तो न वा. पुनः / / 26 मानसानां पुनर्योनिर्दुःखानां चित्तविभ्रमः / दृश्यते हि युवैवेह विनश्यन्वसुमान्नरः / अनिष्टोपनिपातो वा तृतीयं नोपपद्यते // 12 दरिद्रश्च परिक्लिष्टः शतवर्षी जनाधिप / / 27 एवमेतानि दुःखानि तानि तानीह मानवम् / / अकिंचनाश्च दृश्यन्ते पुरुषाश्चिरजीविनः / विविधान्युपवर्तन्ते तथा सांस्पर्शकानि च // 13 समृद्धे च कुले जाता विनश्यन्ति पतंगवत // 28 जरामृत्यू ह भूतानि खादितारौ वृकाविव / प्रायेण श्रीमतां लोके भोक्तुं शक्तिर्न विद्यते / बलिनां दुर्बलानां च ह्रस्वानां महतामपि // 14 काष्ठान्यपि हि जीर्यन्ते दरिद्राणां नराधिप // 29 न कश्चिजात्वतिक्रामेजरामृत्यू ह मानवः / अहमेतत्करोमीति मन्यते कालचोदितः / अपि सागरपर्यन्तां विजित्येमां वसुंधराम् // 15 यद्यदिष्टमसंतोषादुरात्मा पापमाचरन् / / 30 सुखं वा यदि वा दुःखं भूतानां पर्युपस्थितम् / स्त्रियोऽक्षा मृगया पानं प्रसङ्गान्निन्दिता बुधैः / प्राप्तव्यमवशैः सर्व परिहारो न विद्यते // 16 दृश्यन्ते चापि बहवः संप्रसक्ता बहुश्रुताः // 31 पूर्वे वयसि मध्ये वाप्युत्तमे वा नराधिप / इति कालेन सर्वार्थानीप्सितानीप्सितानि च। अवर्जनीयास्तेऽर्था वै काश्रिताश्च ततोऽन्यथा // 17 स्पृशन्ति सर्वभूतानि निमित्तं नोपलभ्यते // 32 सुप्रियैर्विप्रयोगश्च संप्रयोगस्तथाप्रियैः / वायुमाकाशमग्निं च चन्द्रादित्यावहःक्षपे / अर्थानी सुखं दुःखं विधानमनुवर्तते // 18 / ज्योतींषि सरितः शैलान्कः करोति बिभर्ति वा // 3 // प्रादुर्भावश्च भूतानां देहन्यासस्तथैव च। शीतमुष्णं तथा वर्ष कालेन परिवर्तते / प्राप्तिव्यायामयोगश्च सर्वमेतत्प्रतिष्ठितम् // 19 एवमेव मनुष्याणां सुखदुःखे नरर्षभ // 34 गन्धवर्णरसस्पर्शा निवर्तन्ते स्वभावतः / नौषधानि न शास्त्राणि न होमा न पुनर्जपाः / तथैव सुखदुःखानि विधानमनुवर्तते // 20 त्रायन्ते मृत्युनोपेतं जरया वापि मानवम् // 35 आसनं शयनं यानमुत्थानं पानभोजनम् / यथा काष्ठं च काष्ठं च समेयातां महोदधौ / नियतं सर्वभूतानां कालेनैव भवन्त्युत॥२१ समेत्य च व्यतीयातां तद्वद्भूतसमागमः // 36 -2018 -