________________ 12. 7.5] महाभारते [12: 7. 33 धिगस्त्वमर्षं येनेमामापदं गमिता वयम् // 5 / पाञ्चालानां कुरूणां च हता एव हि येऽहताः / साधु क्षमा दमः शौचमवैरोध्यममत्सरः / ते वयं त्वधमाल्लोकान्प्रपद्येम स्वकर्मभिः // 20 अहिंसा सत्यवचनं नित्यानि वनचारिणाम् // 6 वयमेवास्य लोकस्य विनाशे कारणं स्मृताः / वयं तु लोभान्मोहाच्च स्तम्भं मानं च संश्रिताः / धृतराष्ट्रस्य पुत्रेण निकृत्या प्रत्यपत्स्महि // 21 इमामवस्थामापन्ना राज्यलेशबुभुक्षया // 7 सदैव निकृतिप्रज्ञो द्वेष्टा मायोपजीवनः / त्रैलोक्यस्यापि राज्येन नास्मान्कश्चित्प्रहर्षयेत् / मिथ्यावृत्तः स सततमस्मास्वनपकारिषु / / 22 बान्धवान्निहतान्दृष्ट्वा पृथिव्यामामिषैषिणः / / 8 अंशकामा वयं ते च न चास्माभिर्न नैर्जितम् / ते वयं पृथिवीहेतोरवध्यान्पृथिवीसमान / न तैभुक्तेयमवनिर्न नार्यो गीतवादितम् // 23 संपरित्यज्य जीवामो हीनार्था हतबान्धवाः // 9 / नामात्यसमिती कथ्यं न च श्रुतवतां श्रुतम् / आमिषे गृध्यमानानामशुनां नः शुनामिव। न रत्नानि पराानि न भून द्रविणागमः // 24 आमिषं चैव नो नष्टमामिषस्य च भोजिनः // 10 ऋद्धिमस्मासु तां दृष्ट्वा विव! हरिणः कृशः / न पृथिव्या सकलया न सुवर्णस्य राशिभिः / धृतराष्ट्रस्य नृपतेः सौबलेन निवेदितः / / 25 न गवाश्वेन सर्वेण ते त्याज्या य इमे हताः // 11 तं पिता पुत्रगृद्धित्वादनुभेनेऽनये स्थितम् / संयुक्ताः काममन्युभ्यां क्रोधामर्षसमन्विताः / अनवेक्ष्यैष पितरं गाङ्गेयं विदुरं तथा / मृत्युयानं समारुह्य गता वैवस्वतक्षयम् // 12 असंशयं धृतराष्ट्रो यथैवाहं तथा गतः / / 26 बहु कल्याणमिच्छन्त ईहन्ते पितरः सुतान् / अनियम्याशुचिं लब्धं पुत्रं कामशानुगम् / तपसा ब्रह्मचर्येण वन्दनेन तितिक्षया // 13 पतितो यशसो दीप्ताद्वातयित्वा सहोदरान् // 27 उपवासैस्तथेज्याभिव्रतकौतुकमङ्गलैः / इमौ वृद्धौ च शोकाग्नी प्रक्षिप्य स सुयोधनः / लभन्ते मातरो गर्भास्तान्मासान्दश बिभ्रति // 14 अस्मत्प्रद्वेषसंयुक्तः पापबुद्धिः सदैव हि / / 28 यदि स्वस्ति प्रजायन्ते जाता जीवन्ति वा यदि / को हि बन्धुः कुलीनः संस्तथा बलात्सुहृज्जने / संभाविता जातबलास्ते दार्यदि नः सुखम् / / यथासावुत्तवान्क्षुद्रो युयुत्सुर्वृष्णिसंनिधौ / / 29 इह चामुत्र चैवेति कृपणाः फलहेतुकाः // 15 . आत्मनो हि वयं दोषाद्विनष्टाः शाश्वतीः समाः / तासामयं समारम्भो निवृत्तः केवलोऽफलः / / प्रदहन्तो दिशः सर्वास्तेजसा भास्करा इव // 30 यदासां निहताः पुत्रा युवानो मृष्टकुण्डलाः // 16 सोऽस्माकं वैरपुरुषो दुर्मनिग्रहं गतः / अभुक्त्वा पार्थिवान्भोगानृणान्यनवदाय च / दुर्योधनकृते ह्येतत्कुलं नो विनिपातितम् / पितृभ्यो देवताभ्यश्च गता वैवस्वतक्षयम् // 17 अवध्यानां वधं कृत्वा लोके प्राप्ताः स्म वाच्यताम् // यदैषामङ्ग पितरौ जातौ काममयाविव / कुलस्थास्यान्तकरणं दुर्मतिं पापकारिणम् / संजातबलरूपेषु तदैव निहता नृपाः / / 18 राजा राष्ट्रेश्वरं कृत्वा धृतराष्ट्रोऽद्य शोचति // 32 संयुक्ताः काममन्युभ्यां क्रोधहर्षासमञ्जसाः। हताः शूराः कृतं पापं विषयः स्वो विनाशितः / न ते जन्मफलं किंचिद्भोक्तारो जातु कर्हि चित् // 19 / हत्वा नो विगतो मन्युः शोको मां रुन्धयत्ययम् // 33 - 1994