________________ 8. 8. 4] महाभारते [8.8. 34 परश्वधैश्चाप्यकृन्तन्नुत्तमाङ्गानि युध्यताम् // 4 करूषाः कोसलाः काश्या मागधाश्चापि दुद्रुवुः // व्यायतायतबाहूनां व्यायतायतबाहुभिः।। तेषां रथाश्च नागाश्च प्रवराश्चापि पत्तयः। . व्यायता बाहवः पेतुश्छिन्नमुष्टयायुधाङ्गदाः॥५ नानाविधरवैर्हृष्टा नृत्यन्ति च हसन्ति च // 20 तैः स्फुरद्भिर्मही भाति रक्ताङ्गुलितलैस्तदा।। तस्य सैन्यस्य महतो महामात्रवरैर्वृतः / गरुडाहतैरुप्रैः पञ्चास्यैरिव पन्नगैः॥ 6 . मध्यं वृकोदरोऽभ्यागात्त्वदीयं नागधूर्गतः / / 21 हयस्यन्दननागेभ्यः पेतुर्वीरा द्विषद्धताः। स नागप्रवरोऽत्युग्रो विधिवत्कल्पितो बभौ / विमानेभ्यो यथा क्षीणे पुण्ये स्वर्गसदस्तथा // 7 उदयाद्रयग्र्यभवनं यथाभ्युदितभास्करम् // 22 गदाभिरन्यैर्गुर्वीभिः परिधैर्मुसलैरपि / तस्यायसं वर्मवरं वररत्नविभूषितम् / पोथिताः शतशः पेतुर्वीरा वीरतरै रणे // 8 तारोद्भासस्य नभसः शारदस्य समत्विषम् // 23 रथा रथैर्विनिहता मत्ता मत्तैर्द्विपैर्द्विपाः / स तोमरप्रासकरश्चारुमौलिः स्वलंकृतः / सादिनः सादिभिश्चैव तस्मिन्परमसंकुले // 9 चरन्मध्यंदिनार्काभस्तेजसा व्यदहद्रिपून् // 24 रथा वररथै गैरश्वारोहाश्च पत्तिभिः / तं दृष्ट्वा द्विरदं दूराक्षेमधूर्तिपिस्थितः / अश्वारोहैः पदाताश्च निहता युधि शेरते / / 10 आह्वयानोऽभिदुद्राव प्रमनाः प्रमनस्तरम् // 25 रथाश्वपत्तयो नागै रथैर्नागाश्च पत्तयः / तयोः समभवद्युद्धं द्विपयोरुग्ररूपयोः / रथपत्तिद्विपाश्चाश्वैर्नृभिश्चाश्वरथद्विपाः // 11 यदृच्छया द्रुमवतोर्महापर्वतयोरिव // 26 रथाश्वेभनराणां च नराश्वेभरथैः कृतम् / संसक्तनागौ तौ वीरौ तोमरैरितरेतरम् / पाणिपादैश्च शस्त्रैश्च रथैश्च कदनं महत् // 12 बलवत्सूर्यरइम्याभैर्भित्त्वा भित्त्वा विनेदतुः // 27 सथा तस्मिन्बले शूरैर्वध्यमाने हतेऽपि च / व्यपसृत्य तु नागाभ्यां मण्डलानि विचेरतुः / अस्मानभ्यागमन्पार्था वृकोदरपुरोगमाः // 13 प्रगृह्य चैव धनुषी जघ्नतु, परस्परम् // 28 धृष्टद्युम्नः शिखण्डी च द्रौपदेयाः प्रभद्रकाः। क्ष्वेडितास्फोटितरवैर्वाणशब्दैश्च सर्वशः / सात्यकिश्चेकितानश्च द्रविडैः सैनिकैः सह // 14 तौ जनान्हर्षयित्वा च सिंहनादान्प्रचक्रतुः // 29 भृता वित्तेन महता पाण्ड्याश्चौड़ाः सकेरलाः / समुद्यतकराभ्यां तौ द्विपाभ्यां कृतिनावुभौ / व्यूढोरस्का दीर्घभुजाः प्रांशवः प्रियदर्शनाः // 15 वातोद्भूतपताकाभ्यां युयुधाते महाबलौ // 30 आपीडिनो रक्तदन्ता मत्तमातङ्गविक्रमाः / तावन्योन्यस्य धनुषी छित्त्वान्योन्यं विनेदतुः / नानाविरागवसना गन्धचूर्णावचूर्णिताः // 16 शक्तितोमरवर्षेण प्रावृण्मेघाविवाम्बुभिः // 31 बद्धासयः पाशहस्ता वारणप्रतिवारणाः / क्षेमधूर्तिस्तदा भीमं तोमरेण स्तनान्तरे। समानमृत्यवो राजन्ननीकस्थाः परस्परम् // 17 निर्बिभेद तु वेगेन षद्भिश्चाप्यपरैर्नदन् // 32 कलापिनश्चापहस्ता दीर्घकेशाः प्रियाहवाः / स भीमसेनः शुशुभे तोमरैरङ्गमाश्रितैः / पत्तयः सात्यकेरन्ध्रा घोररूपपराक्रमाः // 18 क्रोधदीप्तवपुर्मेधैः सप्तसप्तिरिवांशुमान् // 33 अथापरे पुनः शूराश्चेदिपाश्चालकेकयाः / ततो भास्करवर्णाभमोगतिमयस्मयम् / - 1656 -