________________ 9. 32. 21] महाभारते [9. 32. 50 त्वया विनिहताः सर्वे धृतराष्ट्रसुता रणे। तमुद्यतगदं दृष्ट्वा कैलासमिव शृङ्गिणम् / राजानो राजपुत्राश्च नागाश्च विनिपातिताः // 21 | भीमसेनस्तदा राजन्दुर्योधनमथाब्रवीत् // 36 कलिङ्गा मागधाः प्राच्या गान्धाराः कुरवस्तथा। राज्ञापि धृतराष्ट्रेण त्वया चास्मासु यत्कृतम् / त्वामासाद्य महायुद्धे निहताः पाण्डुनन्दन / / 22 स्मर तदुष्कृतं कर्म यद्वृत्तं वारणावते // 37 हत्वा दुर्योधनं चापि प्रयच्छो: ससागराम् / द्रौपदी च परिक्लिष्टा सभामध्ये रजस्वला / धर्मराजाय कौन्तेय यथा विष्णुः शचीपतेः // 23 द्यूते यद्विजितो राजा शकुनेबुद्धिनिश्चयात् // 38 त्वां च प्राप्य रणे पापो धार्तराष्ट्रो विनश्यति / यानि चान्यानि दुष्टात्मन्पापानि कृतवानसि / त्वमस्य सक्थिनी भक्त्वा प्रतिज्ञा पारयिष्यसि // अनागःसु च पार्थेषु तस्य पश्य महत्फलम् // 39 यत्नेन तु सदा पार्थ योद्धव्यो धृतराष्ट्रजः। त्वत्कृते निहतः शेते शरतल्पे महायशाः / कृती च बलवांश्चैव युद्धशौण्डश्च नित्यदा // 25 गाङ्गेयो भरतश्रेष्ठः सर्वेषां नः पितामहः // 40 ततस्तु सात्यकी राजन्पूजयामास पाण्डवम् / हतो द्रोणश्च कर्णश्च हतः शल्यः प्रतापवान् / विविधाभिश्च तं वाग्भिः पूजयामास माधवः // 26 वैरस्य चादिकर्तासौ शकुनिनिहतो युधि // 41 पाञ्चालाः पाण्डवेयाश्च धर्मराजपुरोगमाः / / भ्रातरस्ते हताः शूराः पुत्राश्च सहसैनिकाः / तद्वचो भीमसेनस्य सर्व एवाभ्यपूजयन् / / 27 राजानश्च हताः शूराः समरेष्वनिवर्तिनः // 42 ततो भीमबलो भीमो युधिष्ठिरमथाब्रवीत् / एते चान्ये च निहता बहवः क्षत्रियर्षभाः / सञ्जयैः सह तिष्ठन्तं तपन्तमिव भास्करम् // 28 प्रातिकामी तथा पापो द्रौपद्याः क्लेशकृद्धतः // 43 अहमेतेन संगम्य संयुगे योद्धमुत्सहे। अवशिष्टस्त्वमेवैकः कुलघ्नोऽधमपूरुषः / न हि शक्तो रणे जेतुं मामेष पुरुषाधमः // 29 त्वामप्यद्य हनिष्यामि गदया नात्र संशयः // 44 अद्य क्रोधं विमोक्ष्यामि निहितं हृदये भृशम् / अद्य तेऽहं रणे दपं सर्वं नाशयिता नृप / सुयोधने धार्तराष्ट्रे खाण्डवेऽग्निमिवार्जुनः // 30 राज्याशां विपुलां राजन्पाण्डवेषु च दुष्कृतम् // 45 शल्यमद्योद्धरिष्यामि तव पाण्डव हृच्छयम् / दुर्योधन उवाच। निहत्य गदया पापमद्य राजन्सुखी भव // 31 किं कत्थितेन बहुधा युध्यस्खाद्य मया सह / अद्य कीर्तिमयीं मालां प्रतिमोक्ष्ये तवानघ / अद्य तेऽहं विनेष्यामि युद्धश्रद्धां वृकोदर // 46 प्राणाश्रियं च राज्यं च मोक्ष्यतेऽद्य सुयोधनः।।३२ किं न पश्यसि मां पाप गदायुद्धे व्यवस्थितम् / राजा च धृतराष्ट्रोऽद्य श्रुत्वा पुत्रं मया हतम् / हिमवच्छिखराकारां प्रगृह्य महतीं गदाम् // 47 स्मरिष्यत्यशुभं कर्म यत्तच्छकुनिबुद्धिजम् // 33 गदिनं कोऽद्य मां पाप जेतुमुत्सहते रिपुः / इत्युक्त्वा भरतश्रेष्ठो गदामुद्यम्य वीर्यवान् / न्यायतो युध्यमानस्य देवेष्वपि पुरंदरः // 48 उदतिष्ठत युद्धाय शक्रो वृत्रमिवाह्वयन् / / 34 मा वृथा गर्ज कौन्तेय शारदाभ्रमिवाजलम् / तमेकाकिनमासाद्य धार्तराष्ट्र महाबलम् / / दर्शयस्व बलं युद्धे यावत्तत्तेऽद्य विद्यते // 49 नियूथमिव मातङ्गं समहृष्यन्त पाण्डवाः // 35 / तस्य तद्वचनं श्रुत्वा पाञ्चालाः सहसृञ्जयाः / - 1870 -