________________ 1. 15. 18 ] महाभारते [9. 15. 47 सोऽहमद्य युधा जेतुमाशंसे मद्रकेश्वरम् / तथैव कुरुराजोऽपि प्रगृह्य रुचिरं धनुः / तत्र यन्मानसं मह्यं तत्सर्वं निगदामि वः // 18 द्रोणोपदेशान्विविधान्दर्शयानो महामनाः // 33 चक्ररक्षाविमौ शूरौ मम माद्रवतीसुतौ / ववर्ष शरवर्षाणि चित्रं लघु च सुष्टु च / अजेयौ वासवेनापि समरे वीरसंमतौ // 19 न चास्य विवरं कश्चिद्ददर्श चरतो रणे // 34 साध्विमौ मातुलं युद्धे क्षत्रधर्मपुरस्कृतौ। तावुभौ विविधैर्बाणैस्ततक्षाते परस्परम् / मदर्थं प्रतियुध्येतां मानाही सत्यसंगरौ // 20 शार्दूलावामिषप्रेप्सू पराक्रान्ताविवाहवे // 35 मां वा शल्यो रणे हन्ता तं वाहं भद्रमस्तु वः / भीमस्तु तव पुत्रेण रणशौण्डेन संगतः / इति सत्यामिमां वाणी लोकवीरा निबोधत // 21 पाञ्चाल्यः सात्यकिश्चैव माद्रीपुत्रौ च पाण्डवौ / योत्स्येऽहं मातुलेनाद्य क्षत्रधर्मेण पार्थिवाः / शकुनिप्रमुखान्वीरान्प्रत्यगृह्णन्समन्ततः // 36 स्वयं समभिसंधाय विजयायेतराय वा // 22 तदासीत्तुमुलं युद्धं पुनरेव जयैषिणाम् / . तस्य मेऽभ्यधिकं शस्त्रं सर्वोपकरणानि च / / तावकानां परेषां च राजन्दुर्मत्रिते तव // 37 संयुञ्जन्तु रणे क्षिप्रं शास्त्रवद्रथयोजकाः॥ 23 दुर्योधनस्तु भीमस्य शरेणानतपर्वणा। शैनेयो दक्षिणं चक्रं धृष्टद्युम्नस्तथोत्तरम् / / चिच्छेदादिश्य संग्रामे ध्वजं हेमविभूषितम् // 38 पृष्ठगोपो भवत्वद्य मम पार्थो धनंजयः // 24 सकिङ्किणीकजालेन महता चारुदर्शनः / पुरःसरो ममाद्यास्तु भीमः शस्त्रभृतां वरः / पपात रुचिरः सिंहो भीमसेनस्य नानदन् // 39 एवमभ्यधिकः शल्याद्भविष्यामि महामृधे // 25 पुनश्चास्य धनुश्चित्रं गजराजकरोपमम् / एवमुक्तास्तथा चक्रुः सर्वे राज्ञः प्रियैषिणः।। क्षुरेण शितधारेण प्रचकर्त नराधिपः // 40 ततः प्रहर्षः सैन्यानां पुनरासीत्तदा नृप // 26 स च्छिन्नधन्वा तेजस्वी रथशक्त्या सुतं तव / पाञ्चालानां सोमकानां मत्स्यानां च विशेषतः / बिभेदोरसि विक्रम्य स रथोपस्थ आविशत् // 41 प्रतिज्ञां तां च संग्रामे धर्मराजस्य पूरयन् // 27 तस्मिन्मोहमनुप्राप्ते पुनरेव वृकोदरः / / ततः शङ्खांश्च भेरीश्च शतशश्चैव पुष्करान् / यन्तुरेव शिरः कायात्क्षुरप्रेणाहरत्तदा // 42 अवादयन्त पाञ्चालाः सिंहनादांश्च नेदिरे // 28 हतसूता हयास्तस्य रथमादाय भारत / तेऽभ्यधावन्त संरब्धा मद्रराजं तरस्विनः / व्यंद्रवन्त दिशो राजन्हाहाकारस्तदाभवत् // 43 महता हर्षजेनाथ नादेन कुरुपुंगवाः // 29 तमभ्यधावत्राणार्थं द्रोणपुत्रो महारथः / हादेन गजघण्टानां शङ्खानां निनदेन च / कृपश्च कृतवर्मा च पुत्रं तेऽभिपरीप्सवः // 44 सूर्यशब्देन महता नादयन्तश्च मेदिनीम् // 30 तस्मिन्विलुलिते सैन्ये त्रस्तास्तस्य पदानुगाः / तान्प्रत्यगृह्णात्पुत्रस्ते मद्रराजश्च वीर्यवान् / गाण्डीवधन्वा विस्फार्य धनुस्तानहनच्छरैः // 45 महामेघानिव बहूशैलावस्तोदयावुभौ // 31 युधिष्ठिरस्तु मद्रेशमभ्यधावदमर्षितः / शल्यस्तु समरश्नाधी धर्मराजमरिंदमम् / स्वयं संचोदयन्नश्वान्दन्तवर्णान्मनोजवान् // 46 ववर्ष शरवर्षेण वर्षेण मघवानिव // 32 तत्राद्भुतमपश्याम कुन्तीपुत्रे युधिष्ठिरे / -1830