________________ 7. 81. 34] महाभारते [7. 82. 16 अशामयन्महाप्राज्ञो ब्रह्मास्त्रेणैव भारत // 34 क्षेमधूर्तिमहाराज विव्याधोरसि मार्गणैः // 1 विव्याध च रणे द्रोणं पञ्चभिर्नतपर्वभिः / बृहत्क्षत्रस्तु तं राजा नवत्या नतपर्वणाम् / क्षुरप्रेण च तीक्ष्णेन चिच्छेदास्य महद्धनुः / / 35 आजन्ने त्वरितो युद्धे द्रोणानीकबिभित्सया // 2 तदपास्य धनुश्छिन्नं द्रोणः क्षत्रियमर्दनः / क्षेमधूर्तिस्तु संक्रुद्धः केकयस्य महात्मनः / . . गदा चिक्षेप सहसा धर्मपुत्राय मारिष // 36 धनुश्चिच्छेद भल्लेन पीतेन निशितेन च // 3 . तामापतन्ती सहसा गदां दृष्ट्वा युधिष्ठिरः / अथैनं छिन्नधन्वानं शरेण नतपर्वणा। . गदामेवाग्रहीत्क्रुद्धश्चिक्षेप च परंतपः // 37 विव्याध हृदये तूर्णं प्रवरं सर्वधन्विनाम् / / 4 ते गदे सहसा मुक्ते समासाद्य परस्परम् / अथान्यद्धनुरादाय बृहत्क्षत्रो हसन्निव। .. संघर्षात्पावकं मुक्त्वा समेयातां महीतले // 38 व्यश्वसूतध्वजं चक्रे क्षेमधूर्तिं महारथम् // 5 ततो द्रोणो भृशं क्रुद्धो धर्मराजस्य मारिष / ततोऽपरेण भल्लेन पीतेन निशितेन च / चतुर्भिनिशितैस्तीक्ष्णैर्हयाञ्जन्ने शरोत्तमैः // 39 जहार नृपतेः कायाच्छिरो ज्वलितकुण्डलम् // 6 // धनुश्चैकेन बाणेन चिच्छेदेन्द्रध्वजोपमम् / तच्छिन्नं सहसा तस्य शिरः कुश्चितमूर्धजम् / केतुमेकेन चिच्छेद पाण्डवं चार्दयत्रिभिः // 40 सकिरीटं महीं प्राप्य बभौ ज्योतिरिवाम्बरात् // 7 हताश्वात्तु रथात्तूर्णमवप्लुत्य युधिष्ठिरः। तं निहत्य रणे हृष्टो बृहत्क्षत्रो महारथः / / तस्थावूलभुजो राजा व्यायुधो भरतर्षभ // 41 सहसाभ्यपतत्सैन्यं तावकं पार्थकारणात् / / 8. विरथं तं समालोक्य व्यायुधं च विशेषतः। धृष्टकेतुमथायान्तं द्रोणहेतोः पराक्रमी / द्रोणो व्यमोहयच्छत्रून्सर्वसैन्यानि चाभिभो // 42 वीरधन्वा महेष्वासो वारयामास भारत // 9. मुञ्चन्निषुगणांस्तीक्ष्णाल्लघुहस्तो दृढव्रतः / तौ परस्परमासाद्य शरदंष्ट्रौ तरस्विनौ / अभिदुद्राव राजानं सिंहो मृगमिवोल्बणः // 43 शरैरनेकसाहस्रैरन्योन्यमभिजघ्नतुः // 10 तमभिद्रुतमालोक्य द्रोणेनामित्रघातिना / तावुभौ नरशार्दूलौ युयुधाते परस्परम् / हा हेति सहसा शब्दः पाण्डूनां समजायत // 44 महावने तीव्रमदौ वारणाविव यूथपौ // 11 हतो राजा हतो राजा भारद्वाजेन मारिष / गिरिगह्वरमासाद्य शार्दूलाविव रोषितौ / इत्यासीत्सुमहाशब्दः पाण्डुसैन्यस्य सर्वतः // 45 युयुधाते महावीरों परस्परजिघांसया // 12 ततस्त्वरितमारुह्य सहदेवरथं नृपः / ताद्धमासीत्तुमुलं प्रेक्षणीयं विशां पते / अपायाजवनैरश्वैः कुन्तीपुत्रो युधिष्ठिरः // 46 सिद्धचारणसंघानां विस्मयाद्भुतदर्शनम् // 13 इति श्रीमहाभारते द्रोणपर्वणि वीरधन्वा ततः क्रुद्धो धृष्टकेतोः शरासनम् / एकाशीतितमोऽध्यायः // 81 // द्विधा चिच्छेद भल्लेन प्रहसन्निव भारत // 14 तदुत्सृज्य धनुश्छिन्नं चेदिराजो महारथः / / संजय उवाच / शक्तिं जग्राह विपुलां रुक्मदण्डामयस्मयीम् // 15 बृहत्क्षत्रमथायान्तं केकयं दृढविक्रमम् / तां तु शक्तिं महावीर्यां दोभ्ामायम्य भारत / -1458 -