________________ 6. 97. 3] भीष्मपर्व [6. 97. 30 धनंजयश्च किं चक्रे मम सैन्येषु संजय / स धारयशरान्हेमपुङ्खानपि महाबलः / मीमो वा बलिना श्रेष्ठो राक्षसो वा घटोत्कचः // 3 विबभौ राक्षसश्रेष्ठः सज्वाल इव पर्वतः // 16 नकुलः सहदेवो वा सात्यकिर्वा महारथः। ततः क्रुद्धो महाराज आर्यशृङ्गिर्महाबलः / एतदाचक्ष्व मे सर्वं कुशलो ह्यसि संजय // 4 महेन्द्रप्रतिमं काणि छादयामास पत्रिभिः // 17 संजय उवाच। तेन ते विशिखा मुक्ता यमदण्डोपमाः शिताः / हन्त तेऽहं प्रवक्ष्यामि संग्राम लोमहर्षणम् / अभिमन्युं विनिर्भिद्य प्राविशन्धरणीतलम् // 18 यथाभूद्राक्षसेन्द्रस्य सौभद्रस्य च मारिष // 5 तथैवार्जुनिनिर्मुक्ताः शराः काञ्चनभूषणाः / अर्जुनश्च यथा संख्ये भीमसेनश्च पाण्डवः / अलम्बुसं विनिर्भिद्य प्राविशन्त धरातलम् // 19 नकुलः सहदेवश्च रणे चक्रुः पराक्रमम् // 6 सौभद्रस्तु रणे रक्षः शरैः संनतपर्वभिः / तथैव तावकाः सर्वे भीष्मद्रोणपुरोगमाः / चक्रे विमुखमासाद्य मयं शक्र इवाहवे // 20 अद्भुतानि विचित्राणि चक्रुः कर्माण्यभीतवत् // 7 विमुखं च ततो रक्षो वध्यमानं रणेऽरिणा / अलम्बुसस्तु समरे अभिमन्युं महारथम् / प्रादुश्चक्रे महामायां तामसी परतापनः / / 21 विनद्य सुमहानादं तर्जयित्वा मुहुर्मुहुः / ततस्ते तमसा सर्वे हृता ह्यासन्महीतले / अभिदुद्राव वेगेन तिष्ठ तिष्ठेति चाब्रवीत् // 88 नाभिमन्युमपश्यन्त नैव स्वान्न परान्रणे // 22 सौभद्रोऽपि रणे राजन्सिहवद्विनदन्मुहुः / अभिमन्युश्च तदृष्ट्वा घोररूपं महत्तमः / आयशृङ्गि महेष्वासं पितुरत्यन्तवैरिणम् / / 9 प्रादुश्चक्रेऽस्त्रमत्युग्रं भास्करं कुरुनन्दनः // 23 ततः समेयतुः संख्ये त्वरितो नरराक्षसौ। ततः प्रकाशमभवज्जगत्सर्वं महीपते / रथाभ्यां रथिनां श्रेष्ठौ यथा वै देवदानवौ / तां चापि जनिवान्मायां राक्षसस्य दुरात्मनः // 24 मायावी राक्षसश्रेष्ठो दिव्यास्त्रज्ञश्च फाल्गुनिः॥१० संक्रुद्धश्च महावीर्यो राक्षसेन्द्रं नरोत्तमः / ततः कार्णिमहाराज निशितैः सायकैत्रिभिः / छादयामास समरे शेरैः संनतपर्वभिः // 25 आश्यशृङ्गि रणे विद्या पुनर्विव्याध पश्चभिः।।११ बह्वीस्तथान्या मायाश्च प्रयुक्तास्तेन रक्षसा / अलम्बुसोऽपि संक्रुद्धः काणि नवभिराशुगैः / सर्वास्त्रविदमेयात्मा वारयामास फाल्गुनिः // 26 हृदि विव्याध वेगेन तोत्रैरिव महाद्विपम् // 12 हतमायं ततो रक्षो वध्यमानं च सायकैः / ततः शरसहस्रेण क्षिप्रकारी निशाचरः / रथं तत्रैव संत्यज्य प्राद्रवन्महतो भयात् // 27 अर्जुनस्य सुतं संख्ये पीडयामास भारत // 13 तस्मिन्विनिर्जिते तूर्णं कूटयोधिनि राक्षसे / अभिमन्युस्ततः क्रुद्धो नवतिं नतपर्वणाम् / आर्जुनिः समरे सैन्यं तावकं संममर्द ह / चिक्षेप निशितान्बाणाराक्षसस्य महोरसि // 14 मदान्धो वन्यनागेन्द्रः सपद्मां पद्मिनीमिव / / 28 ते तस्य विविशुस्तूर्णं कायं निर्भिद्य मर्मणि। ततः शांतनवो भीष्मः सैन्यं दृष्ट्वाभिविद्रुतम् / स तैर्विभिन्नसर्वाङ्गः शुशुभे राक्षसोत्तमः / / महता रथवंशेन सौभद्रं पर्यवारयत् / / 29 पुष्पितैः किंशुकै राजन्संस्तीर्ण इव पर्वतः // 15 कोष्ठकीकृत्य तं वीरं धार्तराष्ट्रा महारथाः। - 1291 -