________________ 6. 91. 27 ] महाभारते [6. 91. 55 बिभिदुर्दन्तमुसलैः समासाद्य परस्परम् / / 27 दशार्णाधिपतिश्चापि गजं भूमिधरोपमम् / हयाश्च चामरापीडाः प्रासपाणिभिरास्थिताः। समास्थितोऽभिदुद्राव भगदत्तस्य वारणम् // 42 चोदिताः सादिभिः क्षिप्रं निपेतुरितरेतरम् / / 28 तमापतन्तं समरे गजं गजपतिः स च / पादाताश्च पदात्योघेस्ताडिताः शक्तितोमरैः / दधार सुप्रतीकोऽपि वेलेव मकरालयम् // 43 न्यपतन्त तदा भूमौ शतशोऽथ सहस्रशः // 29 वारितं प्रेक्ष्य नागेन्द्रं दशार्णस्य महात्मनः / रथिनश्च तथा राजन्कर्णिनालीकसायकैः / साधु साध्विति सैन्यानि पाण्डवेयान्यपूजयन् // 44 निहत्य समरे वीरान्सिहनादान्विनेदिरे // 30 ततः प्राग्ज्योतिषः क्रुद्धस्तोमरान्वै चतुर्दश / तस्मिंस्तथा वर्तमाने संग्रामे लोमहर्षणे। प्राहिणोत्तस्य नागस्य प्रमुख नृपसत्तम / / 45 भगदत्तो महेष्वासो भीमसेनमथाद्रवत् / / 31 तस्य वर्म मुखत्राणं शातकुम्भपरीष्कृतम् / कुञ्जरेण प्रभिन्नेन सप्तधा स्रवता मदम् / विदार्य प्राविशन्क्षिप्रं वल्मीकमिव पन्नगाः // 46 पर्वतेन यथा तोयं स्रवमाणेन सर्वतः // 32 स गाढविद्धो व्यथितो नागो भरतसत्तम / किरशरसहस्राणि सुप्रतीकशिरोगतः / उपावृत्तमदः क्षिप्रं स न्यवर्तत वेगतः // 47 ऐरावतस्थो मघवान्वारिधारा इवानघ // 33 प्रदुद्राव च वेगेन प्रणदन्भैरवं स्वनम् / स भीमं शरधाराभिस्ताडयामास पार्थिवः / स मर्दमानः स्वबलं वायुर्वृक्षानिवौजसा // 48 पर्वतं वारिधाराभिः प्रावृषीव बलाहकः // 34 तस्मिन्पराजिते नागे पाण्डवानां महारथाः / भीमसेनस्तु संक्रुद्धः पादरक्षान्परःशतान् / सिंहनादं विनद्योच्चैयुद्धायैवोपतस्थिरे // 49 निजघान महेष्वासः संक्रुद्धः शरवृष्टिभिः // 35 ततो भीमं पुरस्कृत्य भगदत्तमुपाद्रवन् / तान्दृष्ट्वा निहतान्क्रुद्धो भगदत्तः प्रतापवान् / किरन्तो विविधान्बाणाशस्राणि विविधानि च // 50 चोदयामास नागेन्द्र भीमसेनरथं प्रति // 36 तेषामापततां राजन्संक्रुद्धानाममर्षिणाम् / स नागः प्रेषितस्तेन बाणो ज्याचोदितो यथा। श्रुत्वा स निनदं घोरममर्षाद्तसाध्वसः / अभ्यधावत वेगेन भीमसेनमरिंदमम् // 37 भगदत्तो महेष्वासः स्वनागं प्रत्यचोदयत् / / 51 तमापतन्तं संप्रेक्ष्य पाण्डवानां महारथाः / अङ्कुशाङ्गुष्टनुदितः स गजप्रवरो युधि / अभ्यवर्तन्त वेगेन भीमसेनपुरोगमाः // 38 तस्मिन्क्षणे समभवत्संवर्तक इवानलः // 52 केकयाश्चाभिमन्युश्च द्रौपदेयाश्च सर्वशः / रथसंघांस्तथा नागान्हयांश्च सह सादिभिः / दशार्णाधिपतिः शूरः क्षत्रदेवश्च मारिष / पादातांश्च सुसंक्रुद्धः शतशोऽथ सहस्रशः / चेदिपश्चित्रकेतुश्च संक्रुद्धाः सर्व एव ते / / 39 अमृद्गात्समरे राजन्संप्रधावंस्ततस्ततः / / 53 उत्तमात्राणि दिव्यानि दर्शयन्तो महाबलाः / तेन संलोड्यमानं तु पाण्डूनां तद्बलं महत् / तमेकं कुञ्जरं क्रुद्धाः समन्तात्पर्यवारयन् / / 40 संचुकोच महाराज चर्मेवाग्नी समाहितम् // 54 स विद्धो बहुभिर्बाणैर्व्यरोचत महाद्विपः / भग्नं तु स्वबलं दृष्ट्वा भगदत्तेन धीमता / संजातरुधिरोत्पीडो धातुचित्र इवाद्रिराट् // 41 / घटोत्कचोऽथ संक्रुद्वो भगदत्तमुपाद्रवत् // 55 - 1280 -