________________ 6. 80. 23 ] महाभारते [6. 80. 49 सोऽवप्लुत्य रथात्तूर्णं गदा जग्राह सात्वतः / महता शरवर्षेण छादयामास संयुगे // 36 स तया वीरघातिन्या गदया गदिनां वरः। स च तं रथमुत्सृज्य धृष्टकेतुर्महामनाः / गौतमस्य हयान्हत्वा सारथिं च न्यपातयत् // 23 / आरुरोह ततो यानं शतानीकस्य मारिष // 37 भूमिष्ठो गौतमस्तस्य शरांश्चिक्षेप षोडश / चित्रसेनो विकर्णश्च राजन्दुर्मर्षणस्तथा / ते शराः सात्वतं भित्त्वा प्राविशन्त धरातलम् // 24 रथिनो हेमसंनाहाः सौभद्रमभिदुद्रुवुः // 38 चेकितानस्ततः क्रुद्धः पुनश्चिक्षेप तां गदाम् / अभिमन्योस्ततस्तैस्तु घोरं युद्धमवर्तत / / गौतमस्य वधाकाङ्क्षी वृत्रस्येव पुरंदरः // 25 शरीरस्य यथा राजन्वातपित्तकफैत्रिभिः // 39 तामापतन्ती विमलामश्मगर्भा महागदाम् / विरथांस्तव पुत्रांस्तु कृत्वा राजन्महाहवे / शरैरनेकसाहस्रैर्वारयामास गौतमः // 26 न जघान नरव्याघ्रः स्मरन्भीमवचस्तदा // 40 चेकितानस्ततः खड्ग कोशादुद्धृत्य भारत। . ततो राज्ञां बहुशतैर्गजाश्वरथयायिभिः। .. लाघवं परमास्थाय गौतमं समुपाद्रवत् // 27 संवृतं समरे भीष्मं देवैरपि दुरासदम् // 41 गौतमोऽपि धनुस्त्यक्त्वा प्रगृह्यासि सुसंशितम् / प्रयान्तं शीघ्रमुद्वीक्ष्य परित्रातुं सुतांस्तव / वेगेन महता राजश्चेकितानमुपाद्रवत् // 28 / अभिमन्युं समुद्दिश्य बालमेकं महारथम् / तावुभौ बलसंपन्नौ निस्विंशवरधारिणौ।। वासुदेवमुवाचेदं कौन्तेयः श्वेतवाहनः // 42 निस्त्रिंशाभ्यां सुतीक्ष्णाभ्यामन्योन्यं संततक्षतुः // 29 चोदयाश्वान्हृषीकेश यत्रैते बहुला रथाः। निस्त्रिंशवेगाभिहतौ ततस्तौ पुरुषर्षभौ / एते हि बहवः शूराः कृतास्त्रा युद्धदुर्मदाः / धरणीं समनुप्राप्तौ सर्वभूतनिषेविताम् / यथा न हन्युनः सेनां तथा माधव चोदय // 43 मूर्छयाभिपरीताङ्गौ व्यायामेन च मोहितौ // 30 एवमुक्तः स वार्ष्णेयः कौन्तेयेनामितौजसा / ततोऽभ्यधावद्वेगेन करकर्षः सुहृत्तया / रथं श्वेतहयैर्युक्तं प्रेषयामास संयुगे // 44 चेकितानं तथाभूतं दृष्ट्वा समरदुर्मदम् / निष्टानको महानासीत्तव सैन्यस्य मारिष / रथमारोपयञ्चैनं सर्वसैन्यस्य पश्यतः // 31 यदर्जुनो रणे क्रुद्धः संयातस्तावकान्प्रति // 45 तथैव शकुनिः शूरः स्यालस्तव विशां पते। समासाद्य तु कौन्तेयो राज्ञस्तान्भीष्मरक्षिणः / आरोपयद्रथं तूर्णं गौतमं रथिनां वरम् / / 32 सुशर्माणमथो राजन्निदं वचनमब्रवीत् // 46 सौमदत्ति तथा क्रुद्धो धृष्टकेतुर्महाबलः / जानामि त्वां युधि श्रेष्ठमत्यन्तं पूर्ववैरिणम् / नवत्या सायकैः क्षिप्रं राजन्विव्याध वक्षसि // 33 पर्यायस्याद्य संप्राप्तं फलं पश्य सुदारुणम् / सौमदत्तिरुरःस्थैस्तै शं बाणैरशोभत / अद्य ते दर्शयिष्यामि पूर्वप्रेतान्पितामहान् // 47 मध्यंदिने महाराज रश्मिभिस्तपनो यथा // 34 एवं संजल्पतस्तस्य बीभत्सोः शत्रुघातिनः / भूरिश्रवास्तु समरे धृष्टकेतुं महारथम् / श्रुत्वापि परुषं वाक्यं सुशर्मा रथयूथपः / हतसूतहयं चक्रे विरथं सायकोत्तमैः // 35 न चैनमब्रवीत्किचिच्छुभं वा यदि वाशुभम् // 48 विरथं चैनमालोक्य हताश्वं हतसारथिम् / / अभि गत्वार्जुनं वीरं राजभिर्बहुभिर्वृतः / - 1260 -