________________ 6. 76. 13] भीष्मपर्व [6. 77. 14 77 सर्वाणि सैन्यानि ततः प्रहृष्टो निर्गच्छतेत्याह नृपांश्च सर्वान् / संजय उवाच। तदाज्ञया तानि विनिर्ययुद्धतं अथात्मजं तव पुनर्गाङ्गेयो ध्यानमास्थितम् / रथाश्वपादातगजायुतानि // 13 अब्रवीद्भरतश्रेष्ठः संप्रहर्षकरं वचः / / 1 / प्रहर्षयुक्तानि तु तानि राज अहं द्रोणश्च शल्यश्च कृतवर्मा च सात्वतः / ___ महान्ति नानाविधशस्त्रवन्ति / अश्वत्थामा विकर्णश्च सोमदत्तोऽथ सैन्धवः // 2 स्थितानि नागाश्वपदातिमन्ति विन्दानुविन्दावावन्त्यौ बाहिकः सह बाहिकैः / विरेजुराजौ तव राजन्बलानि // 14 त्रिगर्तराजश्च बली मागधश्च सुदुर्जयः // 3 वृन्दैः स्थिताश्चापि सुसंप्रयुक्ता- . बृहद्बलश्च कौसल्यश्चित्रसेनो विविंशतिः।। __श्चकाशिरे दन्तिगणाः समन्तात् / रथाश्च बहुसाहस्राः शोभमाना महाध्वजाः // 4 शस्त्रास्त्रविद्भिर्नरदेव योधै देशजाश्च हया राजन्स्वारूढा हयसादिमिः। रधिष्ठिताः सैन्यगणास्त्वदीयाः // 15 गजेन्द्राश्च मदोद्वृत्ताः प्रभिन्नकरटामुखाः // 5 . रथैश्च पादातगज़ाश्वसंधैः पादाताश्च तथा शूरा नानाप्रहरणायुधाः / प्रयाद्भिराजौ विधिवत्प्रणुन्नैः / नानादेशसमुत्पन्नास्त्वदर्थे यो मुद्यताः // 6 समुद्धतं वै तरुणार्कवर्ण एते चान्ये च बहवस्त्वदर्थे त्यक्तजीविताः / रजो बभौ छादयत्सूर्यरश्मीन् // 16 देवानपि रणे जेतुं समर्था इति मे मतिः // 7 रेजुः पताका रथदन्तिसंस्था अवश्यं तु मया राजंस्तव वाच्यं हितं सदा। __ वातेरिता भ्राम्यमाणाः समन्तात् / अशक्याः पाण्डवा जेतुं देवैरपि सवासवैः / नानारङ्गाः समरे तत्र राज वासुदेवसहायाश्च महेन्द्रसमविक्रमाः // 8 .. मेधैर्युक्ता विद्युतः खे यथैव // 17 सर्वथाहं तु राजेन्द्र करिष्ये वचनं तव / धनूंषि विस्फारयतां नृपाणां पाण्डवान्वा रणे जेष्ये मां वा जेष्यन्ति पाण्डवाः।।९ बभूव शब्दस्तुमुलोऽतिघोरः। एवमुक्त्वा ददौ चास्मै विशल्यकरणीं शुभाम् / विमथ्यतो देवमहासुरौघै ओषधीं वीर्यसंपन्नां विशल्यश्चाभवत्तदा // 10 यथार्णवस्यादियुगे तदानीम् // 18 ततः प्रभाते विमले स्वेनानीकेन वीर्यवान् / तदुप्रनादं बहुरूपवणं अव्यूहत स्वयं व्यूह भीष्मो व्यूहविशारदः // 11 तवात्मजानां समुदीर्णमेवम् / मण्डलं मनुजश्रेष्ठ नानाशस्त्रसमाकुलम् / बभूव सैन्यं रिपुसैन्यहन्तु संपूर्ण योधमुख्यैश्च तथा दन्तिपदातिभिः // 12 युगान्तमेघौघनिभं तदानीम् // 19 . रथैरनेकसाहौः समन्तात्परिवारितम् / इति श्रीमहाभारते भीष्मपर्वणि अश्ववृन्दैमहद्भिश्च ऋष्टितोमरधारिभिः / / 13 षट्सप्ततितमोऽध्यायः // 76 // | नागे नागे रथाः सप्त सप्त चाश्वा रथे रथे। - 1253 -