Mahabharat Samhita Part 02

SR No.: 004322
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1972
Total Pages: 770
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 17 MB

Page 213

5. 152. 21 ] उद्योगपर्व [5. 153. 16 दशसेना च पृतना पृतना दश वाहिनी // 21 ऋते सेनाप्रणेतारं पृतना सुमहत्यपि / वाहिनी पृतना सेना ध्वजिनी सादिनी चमूः / दीर्यते युद्धमासाद्य पिपीलिकपुटं यथा // 2 अक्षौहिणीति पर्यायैर्निरुक्ताथ वरूथिनी। न हि जातु द्वयोर्बुद्धिः समा भवति कर्हि चित् / एवं व्यूढान्यनीकानि कौरवेयेण धीमता // 22 शौर्यं च नाम नेतृणां स्पर्धते च परस्परम् // 3 अक्षौहिण्यो दशैका च संख्याताः सप्त चैव ह। श्रूयते च महाप्राज्ञ हैहयानमितौजसः / अक्षौहिण्यस्तु सप्तैव पाण्डवानामभूदलम् / अभ्ययुर्ब्राह्मणाः सर्वे समुच्छ्रितकुशध्वजाः॥ 4 अक्षौहिण्यो दशैका च कौरवाणामभूदलम् // 23 तानन्वयुस्तदा वैश्याः शूद्राश्चैव पितामह / नराणां पश्चपश्चाशदेषा पत्तिर्विधीयते / एकतस्तु त्रयो वर्णा एकतः क्षत्रियर्षभाः // 5 सेनामुखं च तिस्रस्ता गुल्म इत्यभिसंज्ञितः // 24 ते स्म युद्धेष्वभज्यन्त त्रयो वर्णाः पुनः पुनः / दश गुल्मा गणस्त्वासीद्गणास्त्वयुतशोऽभवन् / क्षत्रियास्तु जयन्त्येव बहुलं चैकतो बलम् // 6 दुर्योधनस्य सेनासु योत्स्यमानाः प्रहारिणः // 25 ततस्ते क्षत्रियानेव पप्रच्छुर्द्विजसत्तमाः / तत्र दुर्योधनो राजा शूरान्बुद्धिमतो नरान् / तेभ्यः शशंसुर्धर्मज्ञा याथातथ्यं पितामह // 7 प्रसमीक्ष्य महाबाहुश्चक्रे. सेनापतींस्तदा // 26 वयमेकस्य शृणुमो महाबुद्धिमतो रणे / पृथगक्षौहिणीनां च प्रणेतृन्नरसत्तमान् / भवन्तस्तु पृथक्सर्वे स्वबुद्धिवशवर्तिनः // 8 विधिपूर्वं समानीय पार्थिवानभ्यषेचयत् // 27 ततस्ते ब्राह्मणाश्चक्रुरेकं सेनापतिं द्विजम् / कृपं द्रोणं च शल्यं च सैन्धवं च महारथम् / नयेषु कुशलं शूरमजयन्क्षत्रियांस्ततः // 9 सुदक्षिणं च काम्बोजं कृतवर्माणमेव च // 28 एवं ये कुशलं शूरं हिते स्थितमकल्मषम् / द्रोणपुत्रं च कर्णं च भूरिश्रवसमेव च / सेनापतिं प्रकुर्वन्ति ते जयन्ति रणे रिपून // 10 शकुनि सौबलं चैव बाह्रीकं च महारथम् // 29 भवानुशनसा तुल्यो हितैषी च सदा मम / दिवसे दिवसे तेषां प्रतिवेलं स भारत / असंहार्यः स्थितो धर्मे स नः सेनापतिर्भव // 11 चक्रे स विविधाः संज्ञाः प्रत्यक्षं च पुनः पुनः॥३० रश्मीवतामिवादित्यो वीरुधामिव चन्द्रमाः / तथा विनियताः सर्वे ये च तेषां पदानुगाः / कुबेर इव यक्षाणां मरुतामिव वासवः // 12 बभूवुः सैनिका राजनराज्ञः प्रियचिकीर्षवः // 31 पर्वतानां यथा मेरुः सुपर्णः पततामिव / इति श्रीमहाभारते उद्योगपर्वणि कुमार इव भूतानां वसूनामिव हव्यवाट् // 13 द्विपञ्चाशदधिकशततमोऽध्यायः // 152 // भवता हि वयं गुप्ताः शक्रेणेव दिवौकसः / // समाप्तमभिनिर्याणपर्व // अनाधृष्या भविष्यामनिदशानामपि ध्रुवम् // 14 प्रयातु नो भवानरे देवानामिव पावकिः / वैशंपायन उवाच / वयं त्वामनुयास्यामः सौरभेया इवर्षभम् // 15 ततः शांतनवं भीष्मं प्राञ्जलिधृतराष्ट्रजः / भीष्म उवाच। सह सर्वैर्महीपालैरिदं वचनमब्रवीत् // 1 / एवमेतन्महाबाहो यथा वदसि भारत / म. भा. 136 - 1081 -