________________ 5. 147. 28 ] महाभारते [5. 148. 13 बाह्रीकेन त्वनुज्ञातः शंतनुर्लोकविश्रुतः / 148 पितर्युपरते राजनराजा राज्यमकारयत् // 28 वासुदेव उवाच / तथैवाहं मतिमता परिचिन्त्येह पाण्डुना / एवमुक्ते तु भीष्मेण द्रोणेन विदुरेण च / ज्येष्ठः प्रभ्रंशितो राज्याद्धीनाङ्ग इति भारत // 29 गान्धार्या धृतराष्ट्रेण न च मन्दोऽन्वबुध्यत // 1 पाण्डुस्तु राज्यं संप्राप्तः कनीयानपि सन्नृपः / अवधूयोत्थितः क्रुद्धो रोषात्संरक्तलोचनः / विनाशे तस्य पुत्राणामिदं राज्यमरिंदम / अन्वद्रवन्त तं पश्चाद्राजानस्त्यक्तजीविताः // 2 मय्यभागिनि राज्याय कथं त्वं राज्यमिच्छसि॥३० आज्ञापयच्च राज्ञस्तान्पार्थिवान्दुष्टचेतसः / / युधिष्ठिरो राजपुत्रो महात्मा प्रयाध्वं वै कुरुक्षेत्रं पुष्योऽद्येति पुनः पुनः // 3 न्यायागतं राज्यमिदं च तस्य / ततस्ते पृथिवीपालाः प्रययुः सहसैनिकाः / स कौरवस्यास्य जनस्य भर्ता भीष्मं सेनापति कृत्वा संहृष्टाः कालचोदिताः॥४ प्रशासिता चैव महानुभावः // 31 अक्षौहिण्यो दशैका च पार्थिवानां समागताः। तासां प्रमुखतो भीष्मस्तालकेतुर्व्यरोचत / स सत्यसंधः सतताप्रमत्तः ___ शास्त्रे स्थितो बन्धुजनस्य साधुः / यदत्र युक्तं प्राप्तं च तद्विधत्स्व विशां पते // 5 उक्तं भीष्मेण यद्वाक्यं दोणेन विदरेण च / प्रियः प्रजानां सुहृदानुकम्पी गान्धार्या धृतराष्ट्रेण समक्षं मम भारत / : जितेन्द्रियः साधुजनस्य भर्ता // 32 एतत्ते कथितं राजन्यद्वृत्तं कुरुसंसदि // 6 क्षमा तितिक्षा दम आर्जवं च साम आदी प्रयुक्तं मे राजन्सौभ्रात्रमिच्छता। ___ सत्यव्रतत्वं श्रुतमप्रमादः। अभेदात्कुरुवंशस्य प्रजानां च विवृद्धये // 7 भूतानुकम्पा ह्यनुशासनं च पुनर्भेदश्च मे युक्तो यदा साम न गृह्यते / युधिष्ठिरे राजगुणाः समस्ताः // 33 कर्मानुकीर्तनं चैव देवमानुषसंहितम् // 8 अराजपुत्रस्त्वमनार्यवृत्तो यदा नाद्रियते वाक्यं सामपूर्व सुयोधनः / लुब्धस्तथा बन्धुषु पापबुद्धिः। तदा मया समानीय भेदिताः सर्वपार्थिवाः // 9 क्रमागतं राज्यमिदं परेषां अद्भुतानि च घोराणि दारुणानि च भारत / हर्तुं कथं शक्ष्यसि दुर्विनीतः // 34 अमानुषाणि कर्माणि दर्शितानि च मे विभो॥१० .प्रयच्छ राज्यार्धमपेतमोहः / भर्त्सयित्वा तु राज्ञस्तांस्तृणीकृत्य सुयोधनम् / सवाहनं त्वं सपरिच्छदं च। राधेयं भीषयित्वा च सौबलं च पुनः पुनः // 11 ततोऽवशेषं तव जीवितस्य न्यूनतां धार्तराष्ट्राणां निन्दा चैव पुनः पुनः / सहानुजस्यैव भवेन्नरेन्द्र // 35 भेदयित्वा नृपान्सर्वान्वाग्भिर्मत्रेण चासकृत् // 12 इति श्रीमहाभारते उद्योगपर्वणि पुनः सामाभिसंयुक्तं संप्रदानमथाब्रुवम् / सप्तचत्वारिंशदधिकशततमोऽध्यायः // 147 // / अभेदात्कुरुवंशस्य कार्ययोगात्तथैव च // 13 - 1074 -