________________ 5. 104.5] महाभारते [5. 105.6 तिष्ठते हि सुहृद्यत्र न बन्धुस्तत्र तिष्ठति // 5 इत्युक्तः प्रत्युवाचेदं गालवो मुनिसत्तमम् / श्रोतव्यमपि पश्यामि सुहृदां कुरुनन्दन / प्रीतो मधुरया वाचा विश्वामित्रं महाद्युतिम् // 20 न कर्तव्यश्च निर्बन्धो निर्बन्धो हि सुदारुणः // 6 दक्षिणां का प्रयच्छामि भवते गुरुकर्मणि / अत्राप्युदाहरन्तीममितिहासं पुरातनम् / दक्षिणाभिरुपेतं हि कर्म सिध्यति मानवम् // 21 यथा निर्बन्धतः प्राप्तो गालवेन पराजयः // 7 / दक्षिणानां हि सृष्टानामपवर्गेण भुज्यते / . विश्वामित्रं तपस्यन्तं धर्मो जिज्ञासया पुरा / स्वर्गे ऋतुफलं सद्भिर्दक्षिणा शान्तिरुच्यते / अभ्यगच्छत्स्वयं भूत्वा वसिष्ठो भगवानृषिः // 8 किमाहरामि गुर्वर्थं ब्रवीतु भगवानिति // 22 सप्तर्षीणामन्यतमं वेषमास्थाय भारत / जानमानस्तु भगवाञ्जितः शुश्रूषणेन च।। बुभुक्षुः क्षुधितो राजन्नाश्रमं कौशिकस्य ह // 9 विश्वामित्रस्तमसकृद्गच्छ गच्छेत्यचोदयत् // 23 विश्वामित्रोऽथ संभ्रान्तः श्रपयामास वै चरुम् / असकृद्गच्छ गच्छेति विश्वामित्रेण भाषितः / / परमान्नस्य यत्नेन न च स प्रत्यपालयत् // 10 किं ददानीति बहुशो गालवः प्रत्यभाषत // 24 अन्नं तेन यदा भुक्तमन्यैर्दत्तं तपस्विभिः / निर्बन्धतस्तु बहुशो गालवस्य तपस्विनः / अथ गृह्यान्नमत्युष्णं विश्वामित्रोऽभ्युपागमत् // 11 किंचिदागतसंरम्भो विश्वामित्रोऽब्रवीदिदम् // 25 भुक्तं मे तिष्ठ तावत्त्वमित्युक्त्वा भगवान्ययौ।। एकतःश्यामकर्णानां शतान्यष्टौ ददस्व मे। . विश्वामित्रस्ततो राजस्थित एव महाद्युतिः // 12 हयानां चन्द्रशुभ्राणां गच्छ गालव माचिरम् // 26 भक्तं प्रगृह्य मूर्धा तद्बाहुभ्यां पार्श्वतोऽगमत् / इति श्रीमहाभारते उद्योगपर्वणि स्थितः स्थाणुरिवाभ्याशे निश्चेष्टो मारुताशनः॥ चतुरधिकशततमोऽध्यायः // 104 // तस्य शुश्रूषणे यत्नमकरोगालवो मुनिः / - 105 गौरवाद्वहुमानाञ्च हार्देन प्रियकाम्यया // 14 नारद उवाच / अथ वर्षशते पूर्णे धर्मः पुनरुपागमत् / एवमुक्तस्तदा तेन विश्वामित्रेण धीमता। वासिष्ठं वेषमास्थाय कौशिकं भोजनेप्सया // 15 नास्ते न शेते नाहारं कुरुते गालवस्तदा // 1 स दृष्ट्वा शिरसा भक्तं ध्रियमाणं महर्षिणा। त्वगस्थिभूतो हरिणश्चिन्ताशोकपरायणः / . तिष्ठता वायुभक्षेण विश्वामित्रेण धीमता // 16 शोचमानोऽतिमात्रं स दह्यमानश्च मन्युना // 2 प्रतिगृह्य ततो धर्मस्तथैवोष्णं तथा नवम् / कुतः पुष्टानि मित्राणि कुतोऽर्थाः संचयः कुतः / भुक्त्वा प्रीतोऽस्मि विप्रर्षे तमुक्त्वा स मुनिर्गतः॥ हयानां चन्द्रशुभ्राणां शतान्यष्टौ कुतो मम // 3. क्षत्रभावादपगतो ब्राह्मणत्वमुपागतः / कुतो मे भोजनश्रद्धा सुखश्रद्धा कुतश्च मे। धर्मस्य वचनात्प्रीतो विश्वामित्रस्तदाभवत् // 18 श्रद्धा मे जीवितस्यापि छिन्ना किं जीवितेन मे॥ विश्वामित्रस्तु शिष्यस्य गालवस्य तपस्विनः / / अहं पारं समुद्रस्य पृथिव्या वा परं परात् / शुश्रूषया च भक्त्या च प्रीतिमानित्युवाच तम् / गत्वात्मानं विमुश्चामि किं फलं जीवितेन मे // 5 अनुज्ञातो मया वत्स यथेष्टुं गच्छ गालव // 19 अधनस्याकृतार्थस्य त्यक्तस्य विविधैः फलैः / - 1026 -