________________ 4. 64. 30] महाभारते [ 4. 65. 18 विराट उवाच / आजगाम सभां कर्तुं राजकार्याणि सर्वशः // 4 क स वीरो महाबाहुर्देवपुत्रो महायशाः / श्रीमतः पाण्डवान्दृष्ट्वा ज्वलतः पावकानिव / यो मे धनमवाजैषीत्कुरुभिर्घस्तमाहवे // 30 अथ मत्स्योऽब्रवीत्कवं देवरूपमवस्थितम् / इच्छामि तमहं द्रष्टुमर्चितुं च महाबलम् / / मरुद्गणैरुपासीनं त्रिदशानामिवेश्वरम् // 5 येन मे त्वं च गावश्च रक्षिता देवसूनुना // 31 स किलाक्षातिवापस्त्वं सभास्तारो मया कृतः। उत्तर उवाच / अथ राजासने कस्मादुपविष्टोऽस्यलंकृतः // 6 . अन्तर्धानं गतस्तात देवपुत्रः प्रतापवान् / परिहासेप्सया वाक्यं विराटस्य निशम्य तत् / स तु श्वो वा परश्वो वा मन्ये प्रादुर्भविष्यति॥३२ स्मयमानोऽर्जुनो राजन्निदं वचनमब्रवीत् // 7 वैशंपायन उवाच / इन्द्रस्याप्यासनं राजन्नयमारोढुमर्हति / एवमाख्यायमानं तु छन्नं सत्रेण पाण्डवम् / ब्रह्मण्यः श्रुतवांस्त्यागी यज्ञशीलो दृढव्रतः / / 8. . वसन्तं तत्र नाज्ञासीद्विराटः पार्थमर्जुनम् // 33 अयं कुरूणामृषभः कुन्तीपुत्रो युधिष्ठिरः / ततः पार्थोऽभ्यनुज्ञातो विराटेन महात्मना। अस्य कीर्तिः स्थिता लोके सूर्यस्येवोद्यतः प्रभा // 9 प्रददौ तानि वासांसि विराटदुहितुः स्वयम् // 34 संसरन्ति दिशः सर्वा यशसोऽस्य गभस्तयः / उत्तरा तु महार्हाणि विविधानि तनूनि च / उदितस्येव सूर्यस्य तेजसोऽनु गभस्तयः // 10 प्रतिगृह्याभवत्प्रीता तानि वासांसि भामिनी / / 35 एनं दश सहस्राणि कुञ्जराणां तरविनाम् / मत्रयित्वा तु कौन्तेय उत्तरेण रहस्तदा। अन्वयुः पृष्ठतो राजन्यावदध्यावसत्कुरून् // 11 इतिकर्तव्यतां सर्वां राजन्यथ युधिष्ठिरे // 36 त्रिंशदेनं सहस्राणि रथाः काञ्चनमालिनः / ततस्तथा तद्व्यदधाद्यथावत्पुरुषर्षभ / सदश्वैरुपसंपन्नाः पृष्ठतोऽनुययुः सदा // 12 सह पुत्रेण मत्स्यस्य प्रहृष्टो भरतर्षभः // 37 एनमष्टशताः सूताः सुमृष्टमणिकुण्डलाः / इति श्रीमहाभारते विराटपर्वणि अस्तुवन्मागधैः सार्धं पुरा शक्रमिवर्षयः // 13 चतुःषष्टितमोऽध्यायः // 6 // एनं नित्यमुपासन्त कुरवः किंकरा यथा। सर्वे च राजनराजानो धनेश्वरमिवामराः // 14 वैशंपायन उवाच / एष सर्वान्महीपालान्करमाहारयत्तदा / सतस्तृतीये दिवसे भ्रातरः पञ्च पाण्डवाः / वैश्यानिव महाराज विवशान्स्ववशानपि // 15 स्नाताः शुक्लाम्बरधराः समये चरितव्रताः // 1 अष्टाशीतिसहस्राणि स्नातकानां महात्मनाम् / यधिष्ठिरं पुरस्कृत्य सर्वाभरणभूषिताः / उपजीवन्ति राजानमेनं सुचरितव्रतम् // 16 अभिपना यथा नागा भ्राजमाना महारथाः॥ 2 एष वृद्धाननाथांश्च व्यङ्गान्पडूंश्व मानवान् / विराटस्य सभां गत्वा भूमिपालासनेष्वथ / पुत्रवत्पालयाभास प्रजा धर्मेण चाभिभो // 17 निषेदुः पावकप्रख्याः सर्वे धिष्ण्येष्विवाग्नयः // 3 एष धर्मे दमे चैव क्रोधे चापि यतव्रतः / तेषु तत्रोपविष्टेषु विराटः पृथिवीपतिः / महाप्रसादो ब्रह्मण्यः सत्यवादी च पार्थिवः // 18 -872 -