________________ 4. 1. 21] महाभारते [ 4. 2. 23 वैडूर्यान्काञ्चनान्दान्तान्फलैर्योतीरसैः सह। सोऽयं किं कर्म कौन्तेयः करिष्यति धनंजयः॥१० कृष्णाक्षाललोहिताक्षांश्च निर्वामि मनोरमान / योऽयमासाद्य तं दावं तर्पयामास पावकम् / आसं युधिष्ठिरस्याहं पुरा प्राणसमः सखा / विजित्यैकरथेनेन्द्रं हत्वा पन्नगराक्षसान् / इति वक्ष्यामि राजानं यदि मामनुयोक्ष्यते // 22 श्रेष्ठः प्रतियुधां नाम सोऽर्जुनः किं करिष्यति // 11 इत्येतद्वो मयाख्यातं विहरिष्याम्यहं यथा। सूर्यः प्रतपतां श्रेष्ठो द्विपदां ब्राह्मणो वरः। वृकोदर विराटे त्वं रंस्यसे केन कर्मणा // 23 आशीविषश्च सर्पाणामग्निस्तेजस्विनां वरः // 12 इति श्रीमहाभारते विराटपर्वणि प्रथमोऽध्यायः॥१॥ आयुधानां वरो वज्रः ककुद्मी च गवां वरः / ह्रदानामुदधिः श्रेष्ठः पर्जन्यो वर्षतां वरः // 13 भीम उवाच / धृतराष्ट्रश्च नागानां हस्तिष्वैरावतो वरः / पौरोगवो ब्रुवाणोऽहं बल्लवो नाम नामतः / पुत्रः प्रियाणामधिको भार्या च सुहृदां वरा // 14 उपस्थास्यामि राजानं विराटमिति मे मतिः // 1 यथैतानि विशिष्टानि जात्यां जात्यां वृकोदर / सूपानस्य करिष्यामि कुशलोऽस्मि महानसे / एवं युवा गुडाकेशः श्रेष्ठः सर्वधनुष्मताम् // 15 कृतपूर्वाणि यैरस्य व्यञ्जनानि सुशिक्षितैः। सोऽयमिन्द्रादनवरो वासुदेवाच्च भारत / तानप्यभिभविष्यामि प्रीतिं संजनयन्नहम् / / 2 / गाण्डीवधन्वा श्वेताश्वो बीभत्सुः किं करिष्यति॥१६ आहरिष्यामि दारूणां निचयान्महतोऽपि च / उषित्वा पञ्च वर्षाणि सहस्राक्षस्य वेश्मनि / तत्प्रेक्ष्य विपुलं कर्म राजा प्रीतो भविष्यति / / 3 दिव्यान्यस्त्राण्यवाप्तानि देवरूपेण भास्वता // 17 द्विपा वा बलिनो राजन्वृषभा वा महाबलाः / यं मन्ये द्वादशं रुद्रमादित्यानां त्रयोदशम् / / विनिग्राह्या यदि मया निग्रहीष्यामि तानपि // 4 यस्य बाहू समौ दीघौ ज्याघातकठिनत्वचौ / ये च केचिन्नियोत्स्यन्ति समाजेषु नियोधकाः। दक्षिणे चैव सव्ये च गवामिव वहः कृतः // 18 तानहं निहनिष्यामि प्रीतिं तस्य विवर्धयन् // 5 हिमवानिव शैलानां समुद्रः सरितामिव / न त्वेतान्युध्यमानान्वै हनिष्यामि कथंचन / त्रिदशानां यथा शक्रो वसूनामिव हव्यवाट् // 19 तथैतान्पातयिष्यामि यथा यास्यन्ति न क्षयम् // 6 मृगाणानामिव शार्दूलो गरुडः पततामिव / आरालिको गोविकर्ता सूपकर्ता नियोधकः।। वरः संनयमानानामर्जुनः किं करिष्यति / / 20 आसं युधिष्ठिरस्याहमिति वक्ष्यामि पृच्छतः // 7 अर्जुन उवाच / आत्मानमात्मना रक्षंश्चरिष्यामि विशां पते / प्रतिज्ञां षण्ढकोऽस्मीति करिष्यामि महीपते / इत्येतत्प्रतिजानामि विहरिष्याम्यहं यथा // 8 ज्याघातौ हि महान्तौ मे संवर्तुं नृप दुष्करौ // 21 युधिष्ठिर उवाच / कर्णयोः प्रतिमुच्याहं कुण्डले ज्वलनोपमे। यमग्निर्ब्राह्मणो भूत्वा समागच्छन्नृणां वरम्। वेणीकृतशिरा राजन्नाम्ना चैव बृहन्नडा // 22 दिधक्षुः खाण्डवं दावं दाशार्हसहितं पुरा // 9 पठन्नाख्यायिकां नाम स्त्रीभावेन पुनः पुनः / महाबलं महाबाहुमजितं कुरुनन्दनम् / रमयिष्ये महीपालमन्यांश्चान्तःपुरे जनान् / / 23 -802 -