________________ 3. 261. 25 ] आरण्यकपर्व [3. 261. 55 भरतस्तदवाप्नोतु वनं गच्छतु राघवः // 25 नदी गोदावरी रम्यामाश्रित्य न्यवसत्तदा // 40 स तद्राजा वचः श्रुत्वा विप्रियं दारुणोदयम् / वसतस्तस्य रामस्य ततः शूर्पणखाकृतम् / दुःखार्तो भरतश्रेष्ठ न किंचिद्व्याजहार ह // 26 खरेणासीन्महद्वैरं जनस्थाननिवासिना // 41 ततस्तथोक्तं पितरं रामो विज्ञाय वीर्यवान् / रक्षार्थं तापसानां च राघवो धर्मवत्सलः / वनं प्रतस्थे धर्मात्मा राजा सत्यो भवत्विति // 27 चतुर्दश सहस्राणि जघान भुवि रक्षसाम् // 42 तमन्वगच्छल्लक्ष्मीवान्धनुष्मालँलक्ष्मणस्तदा / दूषणं च खरं चैव निहत्य सुमहाबलौ / सीता च भार्या भद्रं ते वैदेही जनकात्मजा॥२८ चक्रे क्षेमं पुनर्धीमान्धर्मारण्यं स राघवः // 43 ततो वनं गते रामे राजा दशरथस्तदा / हतेषु तेषु रक्षःसु ततः शूर्पणखा पुनः / समयुज्यत देहस्य कालपर्यायधर्मणा // 29 . ययौ निकृत्तनासोष्ठी लङ्कां भ्रातुर्निवेशनम् // 44 रामं तु गतमाज्ञाय राजानं च तथागतम् / ततो रावणमभ्येत्य राक्षसी दुःखमूर्छिता। आनाय्य भरतं देवी कैकेयी वाक्यमब्रवीत् // 30 पपात पादयोर्धातुः संशुष्करुधिरानना // 45 गतो दशरथः स्वर्ग वनस्थौ रामलक्ष्मणौ / / | तां तथा विकृतां दृष्ट्वा रावणः क्रोधमूर्छितः / गृहाण राज्यं विपुलं क्षेमं निहतकण्टकम् // 31 उत्पपातासनात्क्रुद्धो दन्तैर्दन्तानुपस्पृशन् // 46 तामुवाच स धर्मात्मा नृशंसं बत ते कृतम् / स्वानमात्यान्विसृज्याथ विविक्ते तामुवाच सः। पतिं हत्वा कुलं चेदमुत्साद्य धनलुब्धया / / 32 केनास्येवं कृता भद्रे मामचिन्त्यावमन्य च // 47 अयशः पातयित्वा मे मूर्ध्नि त्वं कुलपांसने / कः शूलं तीक्ष्णमासाद्य सर्वगात्रैनिषेवते / सकामा भव मे मातरित्युक्त्वा प्ररुरोद ह // 33 कः शिरस्यग्निमाधाय विश्वस्तः स्वपते सुखम् // 48 स चारित्रं विशोध्याथ सर्वप्रकृतिसंनिधौ / आशीविष घोरतरं पादेन स्पृशतीह कः / अन्वयाद्भातरं रामं विनिवर्तनलालसः // 34 सिंह केसरिणं कश्च दंष्ट्रासु स्पृश्य तिष्ठति // 49 कौसल्यां च सुमित्रां च कैकेयीं च सुदुःखितः / | इत्येवं ब्रुवतस्तस्य स्रोतोभ्यस्तेजसोऽर्चिषः / अग्रे प्रस्थाप्य यानैः स शत्रुघ्नसहितो ययौ // 35 निश्चेरुर्दह्यतो रात्रौ वृक्षस्येव स्वरन्ध्रतः // 50 वसिष्ठवामदेवाभ्यां विप्रैश्चान्यैः सहस्रशः / तस्य तत्सर्वमाचख्यौ भगिनी रामविक्रमम् / पौरजानपदैः सार्धं रामानयनकाया // 36 खरदूषणसंयुक्त राक्षसानां पराभवम् // 51 ददर्श चित्रकूटस्थं स रामं सहलक्ष्मणम् / स निश्चित्य ततः कृत्यं स्वसारमुपसान्त्व्य च / तापसानामलंकारं धारयन्तं धनुर्धरम् // 37 ऊर्ध्वमाचक्रमे राजा विधाय नगरे विधिम् // 52 विसर्जितः स रामेण पितुर्वचनकारिणा / त्रिकूटं समतिक्रम्य कालपर्वतमेव च / नन्दिप्रामेऽकरोद्राज्यं पुरस्कृत्यास्य पादुके // 38 ददर्श मकरावासं गम्भीरोदं महोदधिम् // 53 रामस्तु पुनराशङ्कय पौरजानपदागमम् / तमतीत्याथ गोकर्णमभ्यगच्छदशाननः / प्रविवेश महारण्यं शरभङ्गाश्रमं प्रति / / 39 दयितं स्थानमव्यग्रं शूलपाणेर्महात्मनः // 54 . सत्कृत्य शरभङ्ग स दण्डकारण्यमाश्रितः / तत्राभ्यगच्छन्मारीचं पूर्वामात्यं दशाननः / म.भा. 94 -745 -