________________ 3. 214. 37] आरण्यकपर्व [3. 215. 23 अथायमभजल्लोकः स्कन्दं शुक्नुस्य पञ्चमीम् // 37 / विश्वामित्रश्चकारैतत्कर्म लोकहिताय वै। इति श्रीमहाभारते आरण्यकपर्वणि तस्मादृषिः कुमारस्य विश्वामित्रोऽभवत्प्रियः // 11 ___चतुर्दशाधिकद्विशततमोऽध्यायः॥२१४ // अन्वजानाच्च स्वाहाया रूपान्यत्वं महामुनिः / 215 अब्रवीच्च मुनीन्सर्वान्नापराध्यन्ति वै स्त्रियः / मार्कण्डेय उवाच / श्रुत्वा तु तत्त्वतस्तस्मात्ते पत्नीः सर्वतोऽत्यजन्॥१२ ऋषयस्तु महाघोरान्दृष्ट्वोत्पातान्पृथग्विधान् / स्कन्दं श्रुत्वा ततो देवा वासवं सहिताब्रुवन् / अकुर्वशान्तिमुद्विग्ना लोकानां लोकभावनाः // 1 अविषाबलं स्कन्दं जहि शक्राशु माचिरम् // 13 निवसन्ति वने ये तु तस्मिंश्चैत्ररथे जनाः / यदि वा न निहंस्येनमद्येन्द्रोऽयं भविष्यति / तेऽब्रुवन्नेष नोऽनर्थः पावकेनाहृतो महान् / . त्रैलोक्यं संनिगृह्यास्मांस्त्वां च शक्र महाबलः // 14 संगम्य षड्भिः पत्नीभिः सप्तर्षीणामिति स्म ह॥२ स तानुवाच व्यथितो बालोऽयं सुमहाबलः / अपरे गरुडीमाहुस्त्वयानर्थोऽयमाहृतः।। स्रष्टारमपि लोकानां युधि विक्रम्य नाशयेत् // 15 पैदृष्टा सा तदा देवी तस्या रूपेण गच्छती। सर्वास्त्वद्याभिगच्छन्तु स्कन्दं लोकस्य मातरः। न तु तत्स्वाहया कर्म कृतं. जानाति वै जनः // 3 कामवीर्या नन्तु चैनं तथेत्युक्त्वा च ता ययुः॥१६ सुपर्णी तु वचः श्रुत्वा ममायं तनयस्त्विति / / तमप्रतिबलं दृष्ट्वा विषण्णवदनास्तु ताः / उपगम्य शनैः स्कन्दमाहाहं जननी तव // 4 अशक्योऽयं विचिन्त्यैवं तमेव शरणं ययुः // 17 अथ सप्तर्षयः श्रुत्वा जातं पुत्रं महौजसम् / ऊचुश्चापि त्वमस्माकं पुत्रोऽस्माभिधृतं जगत् / तत्यजुः षट् तदा पत्नीविना देवीमरुन्धतीम् // 5 / अभिनन्दस्व नः सर्वाः प्रस्नताः स्नेहविक्लवाः॥१८ षड्भिरेव तदा जातमाहुस्तद्वनवासिनः / ताः संपूज्य महासेनः कामांश्चासां प्रदाय सः / सप्तर्षीनाह च स्वाहा मम पुत्रोऽयमित्युत। अपश्यदग्निमायान्तं पितरं बलिनां बली // 19 अहं जाने नैतदेवमिति राजन्पुनः पुनः // 6 स तु संपूजितस्तेन सह मातृगणेन ह। विश्वामित्रस्तु कृत्वेष्टिं सप्तर्षीणां महामुनिः / परिवार्य महासेनं रक्षमाणः स्थितः स्थिरम् // 20 पावकं कामसंतप्तमदृष्टः पृष्ठतोऽन्वगात् / सर्वासां या तु मातृणां नारी क्रोधसमुद्भवा / तत्तेन निखिलं सर्वमवबुद्धं यथातथम् / / 7 धात्री सा पुत्रवत्स्कन्दं शूलहस्ताभ्यरक्षत // 21 विश्वामित्रस्तु प्रथमं कुमारं शरणं गतः / लोहितस्योदधेः कन्या क्रूरा लोहितभोजना। स्तवं दिव्यं संप्रचक्रे महासेनस्य चापि सः॥ 8 परिष्वज्य महासेनं पुत्रवत्पर्यरक्षत // 22 मङ्गलानि च सर्वाणि कौमाराणि त्रयोदश। अग्निर्भूत्वा नैगमेयश्छागवक्त्रो बहुप्रजः। जातकर्मादिकास्तस्य क्रियाश्चक्रे महामुनिः // 9 रमयामास शैलस्थं बालं क्रीडनकैरिव // 23 षड्वक्त्रस्य तु माहात्म्य कुक्कुटस्य च साधनम्। / इति श्रीमहाभारते आरण्यकपर्वणि शक्त्या देव्याः साधनं च तथा पारिषदामपि॥१० / पञ्चदशाधिकद्विशततमोऽध्यायः॥ 215 // - 689 - म.भा. 87