________________ 3. 135. 15 ] आरण्यकपर्व [ 3. 135. 39 दृष्ट्वा च सत्कृतं विप्रै रैभ्यं पुत्रैः सहानघ // 15 होष्यामि वा मघवंस्तन्निबोध / पर्यतप्यत तेजस्वी मन्युनाभिपरिप्लुतः / यद्येतदेवं न करोषि कामं तपस्तेपे ततो घोरं वेदज्ञानाय पाण्डव // 16 / ममेप्सितं देवराजेह सर्वम् // 28 सुसमिद्धे महत्यग्नौ शरीरमुपतापयन् / लोमश उवाच। जनयामास संतापमिन्द्रस्य सुमहातपाः // 17 निश्चयं तमभिज्ञाय मुनेस्तस्य महात्मनः / तत इन्द्रो यवक्रीतमुपगम्य युधिष्ठिर / प्रतिवारणहेत्व) बुद्ध्या संचिन्त्य बुद्धिमान् // 29 अब्रवीत्कस्य हेतोस्त्वमास्थितस्तप उत्तमम् // 18 तत इन्द्रोऽकरोद्रूपं ब्राह्मणस्य तपस्विनः / ___यवक्रीरुवाच / अनेकशतवर्षस्य दुर्बलस्य सयक्ष्मणः // 30 द्विजानामनधीता वै वेदाः सुरगणार्चित / यवक्रीतस्य यत्तीर्थमुचितं शौचकर्मणि। प्रतिभान्त्विति तप्येऽहमिदं परमकं तपः // 19 / भागीरथ्यां तत्र सेतुं वालुकाभिश्चकार सः // 31 स्वाध्यायार्थे समारम्भो ममायं पाकशासन / यदास्य वदतो वाक्यं न स चक्रे द्विजोत्तमः। तपसा ज्ञातुमिच्छामि सर्वज्ञानानि कौशिक // 20 वालुकाभिस्ततः शक्रो गङ्गां समभिपूरयन् // 32 कालेन महता वेदाः शक्या गुरुमुखाद्विभो। वालुकामुष्टिमनिशं भागीरथ्यां व्यसर्जयत् / प्राप्तुं तस्मादयं यत्नः परमो मे समास्थितः // 21 सेतुमभ्यारभच्छको यवक्रीतं निदर्शयन् // 33 इन्द्र उवाच / तं ददर्श यवक्रीस्तु यत्नवन्तं निबन्धने / अमार्ग एष विप्रर्षे येन त्वं यातुमिच्छसि / प्रहसंश्चाब्रवीद्वाक्यमिदं स मुनिपुंगवः // 34 किं विघातेन ते विप्र गच्छाधीहि गुरोर्मुखात्॥२२ किमिदं वर्तते ब्रह्मन्किं च ते ह चिकीर्षितम् / - लोमश उवाच। अतीव हि महान्यत्नः क्रियतेऽयं निरर्थकः // 35 एवमुक्त्वा गतः शक्रो यवक्रीरपि भारत / इन्द्र उवाच / भूय एवाकरोद्यत्नं तपस्यमितविक्रम / / 23 बन्धिष्ये सेतुना गङ्गां सुखः पन्था भविष्यति / घोरेण तपसा राजस्तप्यमानो महातपाः / / क्लिश्यते हि जनस्तात तरमाणः पुनः पुनः // 36 संतापयामास भृशं देवेन्द्रमिति नः श्रुतम् // 24 यवक्रीरुवाच / तं तथा तप्यमानं तु तपस्तीव्र महामुनिम् / नायं शक्यस्त्वया बद्धं महानोघः कथंचन / उपेत्य बलभिद्देवो वारयामास वै पुनः // 25 अशक्याद्विनिवर्तस्व शक्यमर्थं समारभ // 37 अशक्योऽर्थः समारब्धो नैतद्बुद्धिकृतं तव / इन्द्र उवाच / प्रतिभास्यन्ति वै वेदास्तव चैव पितुश्च ते // 26 यथैव भवता चेदं तपो वेदार्थमुद्यतम् / यवक्रीरुवाच / अशक्यं तद्वदस्माभिरयं भारः समुद्यतः // 38 न चैतदेवं क्रियते देवराज ममेप्सितम् / यवक्रीरुवाच। महता नियमेनाहं तप्स्ये घोरतरं तपः // 27 यथा तव निरर्थोऽयमारम्भत्रिदशेश्वर / * समिद्धेऽनावुपकृत्याङ्गमङ्गं | तथा यदि ममापीदं मन्यसे पाकशासन // 39 म, भा, 72 -569 -