Mahabharat Samhita Part 01

SR No.: 004321
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1971
Total Pages: 886
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 19 MB

Page 571

8. 131. 4] आरण्यकपर्व [3. 131. 29 अप्रदाने परोऽधर्मः किं त्वं श्येन प्रपश्यसि // 4 भक्षयामि महाराज किमन्नाद्येन तेन मे // 17 प्रस्पन्दमानः संभ्रान्तः कपोतः श्येन लक्ष्यते। यस्तु मे दैवविहितो भक्षः क्षत्रियपुंगव / मत्सकाशं जीवितार्थी तस्य त्यागो विगर्हितः // 5 तमुत्सृज महीपाल कपोतमिममेव मे // 18 . श्येन उवाच / श्येनाः कपोतान्खादन्ति स्थितिरेषा सनातनी / आहारात्सर्वभूतानि संभवन्ति महीपते / मा राजन्मार्गमाज्ञाय कदलीस्कन्धमारुह // 19 आहारेण विवर्धन्ते तेन जीवन्ति जन्तवः // 6 राजोवाच / शक्यते दुस्त्यजेऽप्यर्थे चिररात्राय जीवितुम् / राज्यं शिबीनामृद्धं वै शाधि पक्षिगणार्चित / .... न तु भोजनमुत्सृज्य शक्यं वर्तयितुं चिरम् // 7 यद्वा कामयसे किंचिच्छथेन सर्वं ददानि ते / भक्ष्याद्विलोपितस्याद्य मम प्राणा विशां पते / विनेमं पक्षिणं श्येन शरणार्थिनमागतम् // 20 विसृज्य कायमेष्यन्ति पन्थानमपुनर्भवम् // 8 येनेमं वर्जयेथास्त्वं कर्मणा पक्षिसत्तम / प्रमृते मयि धर्मात्मन्पुत्रदारं नशिष्यति / / तदाचक्ष्व करिष्यामि न हि दास्ये कपोतकम् // 21 रक्षमाणः कपोतं त्वं बहून्प्राणान्नशिष्यसि // 9 श्येन उवाच / धर्म यो बाधते धर्मो न स धर्मः कुधर्म तत् / उशीनर कपोते ते यदि स्नेहो नराधिप / अविरोधी तु यो धर्मः स धर्मः सत्यविक्रम // 10 आत्मनो मांसमुत्कृत्य कपोततुलया धृतम् // 22 विरोधिषु महीपाल निश्चित्य गुरुलाघवम् / यदा समं कपोतेन तव मांसं भवेन्नृप / न बाधा विद्यते यत्र तं धर्म समुदाचरेत् // 11 तदा प्रदेयं तन्मह्यं सा मे तुष्टिर्भविष्यति // 23 गुरुलाघवमाज्ञाय धर्माधर्मविनिश्चये। राजोवाच / यतो भूयांस्ततो राजन्कुरु धर्मविनिश्चयम् // 12 अनुग्रहमिमं मन्ये श्येन यन्माभियाचसे / राजोवाच / तस्मात्तेऽद्य प्रदास्यामि स्वमांसं तुलया धृतम् // 24 बहुकल्याणसंयुक्तं भाषसे विहगोत्तम / लोमश उवाच।। सुपर्णः पक्षिराट् किं त्वं धर्मज्ञश्चास्यसंशयम् / अथोत्कृत्य स्वमांसं तु राजा परमधर्मवित् / तथा हि धर्मसंयुक्तं बहु चित्रं प्रभाषसे // 13 तुलयामास कौन्तेय कपोतेन सहाभिभो // 25 न तेऽस्त्यविदितं किंचिदिति त्वा लक्षयाम्यहम् / ध्रियमाणस्तु तुलया कपोतो व्यतिरिच्यते। शरणैषिणः परित्यागं कथं साध्विति मन्यसे / / 14 पुनश्चोत्कृत्य मांसानि राजा प्रादादुशीनरः // 26 आहारार्थ समारम्भस्तव चायं विहंगम / न विद्यते यदा मांसं कपोतेन समं धृतम् / शक्यश्चाप्यन्यथा कर्तुमाहारोऽप्यधिकस्त्वया // 15 तत उत्कृत्तमांसोऽसावारुरोह स्वयं तुलाम् // 27 गोवृषो वा वराहो वा मृगो वा महिषोऽपि वा। श्येन उवाच / त्वदर्थमद्य क्रियतां यद्वान्यदभिकाङ्क्षसे // 16 . इन्द्रोऽहमस्मि धर्मज्ञ कपोतो हव्यवाडयम् / श्येन उवाच। जिज्ञासमानौ धर्मे त्वां यज्ञवाटमुपागतौ // 28 न वराहं न चोक्षाणं न मृगान्विविधांस्तथा। यत्ते मांसानि गात्रेभ्य उत्कृत्तानि विशां पते / म. भा. 71 - 561