Mahabharat Samhita Part 01

SR No.: 004321
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1971
Total Pages: 886
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 19 MB

Page 362

2. 49. 23 ] महाभारत [2. 50. 24 50 कथं नु जीवितं श्रेयो मम पश्यसि भारत / / 23 दुर्योधन उवाच। अन्धेनेव युगं नद्धं विपर्यस्तं नराधिप / जानन्वै मोहयसि मां नावि नौरिव संयता / कनीयांसो विवर्धन्ते ज्येष्ठा हीयन्ति भारत // 24 स्वार्थे किं नावधानं ते उताहो द्वेष्टि मां भवान् // 10 एवं दृष्ट्वा नाभिविन्दामि शर्म न सन्तीमे धार्तराष्ट्रा येषां त्वमनुशासिता / परीक्षमाणोऽपि कुरुप्रवीर। भविष्यमर्थमाख्यासि सदा त्वं कृत्यमात्मनः / / 11 तेनाहमेवं कृशतां गतश्च परप्रणेयोऽग्रणीहि यश्च मार्गात्प्रमुह्यति / विवर्णतां चैव सशोकतां च // 25 पन्थानमनुगच्छेयुः कथं तस्य पदानुगाः // 12 इति श्रीमहाभारते सभापर्वणि राजन्परिगतप्रज्ञो वृद्धसेवी जितेन्द्रियः / एकोनपञ्चाशोऽध्यायः॥४९॥ प्रतिपन्नान्स्वकार्येषु संमोहयसि नो भृशम् // 13 लोकवृत्ताद्राजवृत्तमन्यदाह बृहस्पतिः / . धृतराष्ट्र उवाच / तस्माद्राज्ञा प्रयत्नेन स्वार्थश्चिन्त्यः सदैव हि // 14 त्वं वै ज्येष्ठो ज्यैष्ठिनेयः पुत्र मा पाण्डवान्द्विषः / क्षत्रियस्य महाराज जये वृत्तिः समाहिता / द्वेष्टा ह्यसुखमादत्ते यथैव निधनं तथा // 1 स वै धर्मोऽस्त्वधर्मो वा स्ववृत्ती भरतर्षभ // 15 प्रकालयेद्दिशः सर्वाः प्रतोदेनेव सारथिः / अव्युत्पन्नं समानार्थं तुल्यमित्रं युधिष्ठिरम् / अद्विषन्तं कथं द्विष्यात्त्वादृशो भरतर्षभ // 2 प्रत्यमित्रश्रियं दीप्तां बुभूषुर्भरतर्षभ // 16 प्रच्छन्नो वा प्रकाशो वा यो योगो रिपुबाधनः / तुल्याभिजनवीर्यश्च कथं भ्रातुः श्रियं नृप। तद्वै शस्त्रं शस्त्रविदां न शस्त्रं छेदनं स्मृतम् // 17 पुत्र कामयसे मोहान्मैवं भूः शाम्य साध्विह // 3 असंतोषः श्रियो मूलं तस्मात्तं कामयाम्यहम् / अथ यज्ञविभूतिं तां कासे भरतर्षभ / समुच्छ्रये यो यतते स राजन्परमो नयी // 18 ऋत्विजस्तव तन्वन्तु सप्ततन्तुं महाध्वरम् // 4 ममत्वं हि न कर्तव्यमैश्वर्ये वा धनेऽपि वा / आहरिष्यन्ति राजानस्तवापि विपुलं धनम् / पूर्वावाप्तं हरन्त्यन्ये राजधर्म हि तं विदुः // 19 प्रीत्या च बहमानाच्च रत्नान्याभरणानि च / / 5 अद्रोहे समयं कृत्वा चिच्छेद नमुचेः शिरः। अनर्थाचरितं तात परस्वस्पृहणं भृशम् / शक्रः सा हि मता तस्य रिपौ वृत्तिः सनातनी॥२० स्वसंतुष्टः स्वधर्मस्थो यः स वै सुखमेधते॥ 6 द्वावेतौ ग्रसते भूमिः सर्पो बिलशयानिव / अव्यापारः परार्थेषु नित्योद्योगः स्वकर्मसु / राजानं चाविरोद्धारं ब्राह्मणं चाप्रवासिनम // 21 उद्यमो रक्षणे स्वेषामेतद्वैभवलक्षणम् // 7 नास्ति वै जातितः शत्रुः पुरुषस्य विशां पते। विपत्तिष्वव्यथो दक्षो नित्यमुत्थानवान्नरः / येन साधारणी वृत्तिः स शत्रुर्नेतरो जनः // 22 अप्रमत्तो विनीतात्मा नित्यं भद्राणि पश्यति // 8 शत्रुपक्षं समृध्यन्तं यो मोहात्समुपेक्षते / अन्तर्वेद्यां ददद्वित्तं कामाननुभवन्प्रियान् / व्याधिराप्यायित इव तस्य मूलं छिनत्ति सः॥२३ क्रीडन्त्रीभिर्निरातङ्कः प्रशाम्य भरतर्षभ // 9 अल्पोऽपि ह्यरित्त्यन्तं वर्धमानपराक्रमः / -352