________________ 1. 200. 21] महाभारते [1. 201. 23 युधिष्ठिर उवाच। तपोविघातार्थमथो देवा विघ्नानि चक्रिरे // 10. सुन्दोपसुन्दावसुरौ कस्य पुत्रौ महामुने / रत्नैः प्रलोभयामासुः स्त्रीभिश्चोभी पुनः पुनः। उत्पन्नश्च कथं भेदः कथं चान्योन्यमघ्नताम् // 21 न च तौ चक्रतुर्भङ्गं व्रतस्य सुमहाव्रतौ // 11 : अप्सरा देवकन्या वा कस्य चैषा तिलोत्तमा। अथ मायां पुनर्देवास्तयोश्चक्रुर्महात्मनोः। यस्याः कामेन संमत्ती जन्नतुस्तौ परस्परम् // 22 भगिन्यो मातरो भार्यास्तयोः परिजनस्तथा // 12 एतत्सर्वं यथावृत्तं विस्तरेण तपोधन / परिपात्यमाना वित्रस्ताः शूलहस्तेन रक्षसा / श्रोतुमिच्छामहे विप्र परं कौतूहलं हि नः // 23 स्रस्ताभरणकेशान्ता एकान्तभ्रष्टवाससः // 13 इति श्रीमहाभारते आदिपर्वणि अभिधाव्य ततः सर्वास्तो त्राहीति विचुक्रुशुः / द्विशततमोऽध्यायः // 20 // न च तौ चक्रतुर्भङ्गं व्रतस्य सुमहाव्रतौ // 14 201 यदा क्षोभं नोपयाति नार्तिमन्यतरस्तयोः / नारद उवाच। ततः स्त्रियस्ता भूतं च सर्वमन्तरधीयंत / / 15 शृणु मे विस्तरेणेममितिहासं पुरातनम् / ततः पितामहः साक्षादभिगम्य महासुरौ / भ्रातृभिः सहितः पार्थ यथावृत्तं युधिष्ठिर // 1 वरेण छन्दयामास सर्वलोकपितामहः // 16 महासुरस्यान्ववाये हिरण्यकशिपोः पुरा / ततः सुन्दोपसुन्दा तो भ्रातरौ दृढविक्रमौ / निकुम्भो नाम दैत्येन्द्रस्तेजस्वी बलवानभूत् // 2 दृष्ट्वा पितामहं देवं तस्थतुः प्राञ्जली तदा // 17 तस्य पुत्रौ महावीर्यों जाती भीमपराक्रमौ। ऊचतुश्च प्रभुं देवं ततस्तौ सहितौ तदा। सहान्योन्येन भुञ्जाते विनान्योन्यं न गच्छतः // 3 आवयोस्तपसानेन यदि प्रीतः पितामहः // 18 अन्योन्यस्य प्रियकरावन्योन्यस्य प्रियंवदा। मायाविदावस्त्रविदो बलिनी कामरूपिणी / एकशीलसमाचारौ द्विधैवैकं यथा कृता॥४ उभावप्यमरौ स्यावः प्रसन्नो यदि नौ प्रभुः // 19 तो विवृद्धी महावीर्यो कार्येष्वप्येकनिश्चयौ / पितामह उवाच। त्रैलोक्यविजयार्थाय समास्थायैकनिश्चयम् / / 5 ऋतेऽमरत्वमन्यद्वां सर्वमुक्तं भविष्यति / कृत्वा दीक्षां गती विन्ध्यं तत्रोग्रं तेपतुस्तपः / अन्यदृणीतां मृत्योश्च विधानममरैः समम् // 20 तौ तु दीर्पण कालेन तपोयुक्तौ बभूवतुः // 6 क्षुत्पिपासापरिश्रान्ती जटावल्कलधारिणौ / करिष्यावेदमिति यन्महदभ्युत्थितं तपः / मलोपचितसर्वाङ्गी वायुभक्षा बभूवतुः // 7 युवयोर्हेतुनानेन नामरत्वं विधीयते // 21 आत्ममांसानि जुह्वन्तौ पादाङ्गुष्ठाप्रधिष्ठितौ / त्रैलोक्यविजयार्थाय भवद्भ्यामास्थितं तपः। ऊर्ध्वबाहू चानिमिषा दीर्घकालं धृतव्रतौ // 8 हेतुनानेन दैत्येन्द्रौ न वां कामं करोम्यहम् / / 22 तयोस्तपःप्रभावेण दीर्घकालं प्रतापितः / सुन्दोपसुन्दावूचतुः। धूमं प्रमुमुचे विन्ध्यस्तदद्भुतमिवाभवत् / / 9 त्रिषु लोकेषु यद्भूतं किंचित्स्थावरजङ्गमम् / ततो देवाभवन्भीता उग्रं दृष्ट्वा तयोस्तपः / | सर्वस्मान्नौ भयं न स्याहतेऽन्योन्यं पितामह / / 23 -262 -