________________ 1. 194. 11] आदिपर्व [1. 195. 11 195 इदं त्वद्य क्षमं कर्तुमस्माकं पुरुषर्षभ / तत आनाय्य तान्सर्वान्मत्रिणः सुमहायशाः / यावन्न कृतमूलास्ते पाण्डवेया विशां पते / धृतराष्ट्रो महाराज मन्त्रयामास वै तदा // 25 तावत्प्रहरणीयास्ते रोचतां तव विक्रमः // 11 इति श्रीमहाभारते आदिपर्वणि अस्मत्पक्षो महान्यावद्यावत्पाश्चालको लघुः / चतुर्नवत्यधिकशततमोऽध्यायः // 194 // तावत्प्रहरणं तेषां क्रियतां मा विचारय // 12 वाहनानि प्रभूतानि मित्राणि बहुलानि च। भीष्म उवाच / यावन्न तेषां गान्धारे तावदेवाशु विक्रम // 13 न रोचते विग्रहो मे पाण्डुपुत्रैः कथंचन / यावच्च राजा पाञ्चाल्यो नोद्यमे कुरुते मनः / यथैव धृतराष्ट्रो मे तथा पाण्डुरसंशयम् // 1 सह पुत्रैर्महावीर्यस्तावदेवाशु विक्रम // 14 गान्धार्याश्च यथा पुत्रास्तथा कुन्तीसुता मताः / यावन्नायाति वार्ष्णेयः कर्षन्यादववाहिनीम् / यथा च मम ते रक्ष्या धृतराष्ट्र तथा तव // 2 राज्यार्थे पाण्डवेयानां तावदेवाशु विक्रम // 15 यथा च मम राज्ञश्च तथा दुर्योधनस्य ते / वसनि विविधान्भोगानराज्यमेव च केवलम् / तथा कुरूणां सर्वेषामन्येषामपि भारत // 3 नात्याज्यमस्ति कृष्णस्य पाण्डवार्थे महीपते / / 16 / एवं गते विग्रहं तैर्न रोचये विक्रमेण मही प्राप्ता भरतेन महात्मना। ___ संधाय वीरैर्दीयतामद्य भूमिः / विक्रमेण च लोकांस्त्रीञ्जितवान्पाकशासनः // 17 तेषामपीदं प्रपितामहानां विक्रमं च प्रशंसन्ति क्षत्रियस्य विशां पते / ___ राज्यं पितुश्चैव कुरूत्तमानाम् // 4 खको हि धर्मः शूराणां विक्रमः पार्थिवर्षभ // 18 दुर्योधन यथा राज्यं त्वमिदं तात पश्यसि / ते बलेन वयं राजन्महता चतुरङ्गिणा। मम पैतृकमित्येवं तेऽपि पश्यन्ति पाण्डवाः // 5 प्रमध्य द्रुपदं शीघ्रमानयामेह पाण्डवान् // 19 यदि राज्यं न ते प्राप्ताः पाण्डवेयास्तपस्विनः / न हि साम्ना न दानेन न भेदेन च पाण्डवाः। कुत एव तवापीदं भारतस्य च कस्यचित् // 6 शक्याः साधयितुं तस्माद्विक्रमेणैव ताञ्जहि // 20 अथ धर्मेण राज्यं त्वं प्राप्तवान्भरतर्षभ / तान्विक्रमेण जित्वेमामखिलां भुञ्ज मेदिनीम् / तेऽपि राज्यमनुप्राप्ताः पूर्वमेवेति मे मतिः // 7 नान्यमत्र प्रपश्यामि कार्योपायं जनाधिप // 21 मधुरेणैव राज्यस्य तेषामधू प्रदीयताम् / वैशंपायन उवाच / एतद्धि पुरुषव्याघ्र हितं सर्वजनस्य च // 8 श्रुत्वा तु राधेयवचो धृतराष्ट्रः प्रतापवान् / अतोऽन्यथा चेक्रियते न हितं नो भविष्यति / अभिपूज्य ततः पश्चादिदं वचनमब्रवीत् / / 22 तवाप्यकीर्तिः सकला भविष्यति न संशयः // 9 उपपन्नं महाप्राज्ञे कृतास्त्रे सूतनन्दने / कीर्तिरक्षणमातिष्ठ कीर्तिर्हि परमं बलम् / त्वयि विक्रमसंपन्नमिदं वचनमीदृशम् // 23 नष्टकीर्तेर्मनुष्यस्य जीवितं ह्यफलं स्मृतम् // 10 भूय एव तु भीष्मश्च द्रोणो विदुर एव च / यावत्कीर्तिमनुष्यस्य न प्रणश्यति कौरव / युवां च कुस्तां बुद्धिं भवेद्या नः सुखोदशा // 24 / तावज्जीवति गान्धारे नष्टकीर्तिस्तु नश्यति // 11 -255 -