________________ 1. 120. 4] आदिपर्व [1. 121.9 - तथा स तपसोपेतः सर्वाण्यस्त्राण्यवाप ह॥ 4 निहिती गौतमस्तत्र तपसा तावविन्दत / धनुर्वेदपरत्वाच्च तपसा विपुलेन च / आगम्य चास्मै गोत्रादि सर्वमाख्यातवांस्तदा // 19 भृशं संतापयामास देवराजं स गौतमः / / 5 चतुर्विधं धनुर्वेदमस्त्राणि विविधानि च / ततो जालपदी नाम देवकन्यां सुरेश्वरः / निखिलेनास्य तत्सर्वं गुह्यमाख्यातवांस्तदा / प्राहिणोत्तपसो विघ्नं कुरु तस्येति कौरव // 6 सोऽचिरेणैव कालेन परमाचार्यतां गतः // 20 साभिगम्याश्रमपदं रमणीयं शरद्वतः। ततोऽधिजग्मुः सर्वे ते धनुर्वेदं महारथाः। धनुर्बाणधरं बाला लोभयामास गौतमम् // 7 धृतराष्ट्रात्मजाश्चैव पाण्डवाश्च महाबलाः / तामेकवसनां दृष्ट्वा गौतमोऽप्सरसं बने / वृष्णयश्च नृपाश्चान्ये नानादेशसमागताः // 21 लोकेऽप्रतिमसंस्थानामुत्फुल्लनयनोऽभवत् // 8 . इति श्रीमहाभारते आदिपर्वणि धनुश्च हि शराश्चास्य कराभ्यां प्रापतन्भुवि / विंशत्यधिकशततमोऽध्यायः // 120 // वेपथुश्चास्य तां दृष्ट्वा शरीरे समजायत // 9 121 स तु ज्ञानगरीयस्त्वात्तपसश्च समन्वयात् / वैशंपायन उवाच। अवतस्थे महाप्राज्ञो धैर्येण परमेण ह // 10 विशेषार्थी ततो भीष्मः पौत्राणां विनयेप्सया / यस्त्वस्य सहसा राजन्विकारः समपद्यत / इष्वस्त्रज्ञान्पर्यपृच्छदाचार्यान्वीर्यसंमतान् // 1 तेन सुस्राव रेतोऽस्य स च तन्नावबुध्यत // 11 नाल्पधी महाभागस्तथानानास्त्रकोविदः / स विहायाश्रमं तं च तां चैवाप्सरसं मुनिः। नादेवसत्त्वो विनयेत्कुरूनस्त्रे महाबलान् // 2 जगाम रेतस्तत्तस्य शरस्तम्बे पपात ह // 12 महर्षिस्तु भरद्वाजो हविर्धाने चरन्पुरा / शरस्तम्बे च पतितं द्विधा तदभवन्नृप। ददर्शाप्सरसं साक्षाद्धृताचीमाप्लुतामृषिः // 3 तस्याथ मिथुनं जज्ञे गौतमस्य शरद्वतः // 13 तस्या वायुः समुद्धृतो वसनं व्यपकर्षत / मृगयां चरतो राज्ञः शंतनोस्तु यदृच्छया / ततोऽस्य रेतश्चस्कन्द तदृषिोण आदधे // 4 कश्चित्सेनाचरोऽरण्ये मिथुनं तदपश्यत // 14 तस्मिन्समभवद्रोणः कलशे तस्य धीमतः। धनुश्च सशरं दृष्ट्वा तथा कृष्णाजिनानि च / अध्यगीष्ट स वेदांश्च वेदाङ्गानि च सर्वशः / / 5 व्यवस्य ब्राह्मणापत्यं धनुर्वेदान्तगस्य तत् / अग्निवेश्यं महाभागं भरद्वाजः प्रतापवान / स राज्ञे दर्शयामास मिथुनं सशरं तदा // 15 प्रत्यपादयदाग्नेयमस्त्रं धर्मभृतां वरः // 6 स तदादाय मिथुनं राजाथ कृपयान्वितः। अग्निष्टुजातः स मुनिस्ततो भरतसत्तम / आजगाम गृहानेव मम पुत्राविति ब्रुवन् / / 16 भारद्वाजं तदाग्नेयं महास्त्रं प्रत्यपादयत् // 7 ततः संवर्धयामास संस्कारैश्चाप्ययोजयत् / भरद्वाजसखा चासीत्पृषतो नाम पार्थिवः / गौतमोऽपि तदापेत्य धनुर्वेदपरोऽभवत् // 17 तस्यापि द्रुपदो नाम तदा समभवत्सुतः / / 8 कृपया यन्मया बालाविमौ संवर्धिताविति / स नित्यमाश्रमं गत्वा द्रोणेन सह पार्षतः / तस्मात्तयो म चक्रे तदेव स महीपतिः / / 18 चिक्रीडाध्ययनं चैव चकार क्षत्रियर्षभः॥ 9 - 175 -