________________ 1. 113. 5] आदिपर्व [1. 113. 33 तासां व्युच्चरमाणानां कौमारात्सुभगे पतीन् / | न करिष्यति तस्याश्च भविष्यत्येतदेव हि // 19 नाधर्मोऽभूद्वरारोहे स हि धर्मः पुराभवत् // 5 इति तेन पुरा भीरु मर्यादा स्थापिता बलात् / तं चैव धर्म पौराणं तिर्यग्योनिगताः प्रजाः / उद्दालकस्य पुत्रेण धा वै श्वेतकेतुना / / 20 अद्याप्यनुविधीयन्ते कामद्वेषविवर्जिताः / सौदासेन च रम्भोरु नियुक्तापत्यजन्मनि / पुराणदृष्टो धर्मोऽयं पूज्यते च महर्षिभिः॥ 6 मदयन्ती जगामर्षि वसिष्ठमिति नः श्रुतम् // 21 उत्तरेषु च रम्भोरु कुरुष्वद्यापि वर्तते / तस्माल्लभे च सा पुत्रमश्मकं नाम भामिनी / स्त्रीणामनुग्रहकरः स हि धर्मः सनातनः // 7 भार्या कल्माषपादस्य भर्तुः प्रियचिकीर्षया / / 22 अस्मिंस्तु लोके नचिरान्मर्यादेयं शुचिस्मिते। अस्माकमपि ते जन्म विदितं कमलेक्षणे / स्थापिता येन यस्माच्च तन्मे विस्तरतः शृणु // 8 कृष्णद्वैपायनाद्भीरु कुरूणां वंशवृद्धये // 23 बभूवोद्दालको नाम महर्षिरिति नः श्रुतम् / अत एतानि सर्वाणि कारणानि समीक्ष्य वै / श्वेतकेतुरिति ख्यातः पुत्रस्तस्याभवन्मुनिः // 9 ममैतद्वचनं धयं कर्तुमर्हस्यनिन्दिते // 24 मर्यादेयं कृता तेन मानुषेष्विति नः श्रुतम् / ऋतावृतो राजपुत्रि स्त्रिया भर्ता यतव्रते। कोपात्कमलपत्राक्षि यदर्थं तन्निबोध मे / / 10 नातिवर्तव्य इत्येवं धर्मं धर्मविदो विदुः // 25 श्वेतकेतोः किल पुरा समक्षं मातरं पितुः / शेषेष्यन्येषु कालेषु स्वातत्रयं स्त्री किलार्हति / जग्राह ब्राह्मणः पाणौ गच्छाव इति चाब्रवीत्।।११ धर्ममेतं जनाः सन्तः पुराणं परिचक्षते 26 ऋषिपुत्रस्ततः कोपं चकारामर्षितस्तदा / भर्ता भार्यां राजपुत्रि धर्म्य वाधर्म्यमेव वा / मातरं तां तथा दृष्ट्वा नीयमानां बलादिव // 12 यद्यात्तत्तथा कार्यमिति धर्मविदो विदुः // 27 क्रुद्धं तं तु पिता दृष्ट्वा श्वेतकेतुमुवाच ह। विशेषतः पुत्रगृद्धी हीनः प्रजननात्स्वयम् / मा तात कोपं कास्त्विमेष धर्मः सनातनः // 13 यथाहमनवद्याङ्गि पुत्रदर्शनलालसः // 28 अनावृता हि सर्वेषां वर्णानामङ्गना भुवि / तथा रक्ताङ्गुलितलः पद्मपत्रनिभः शुभे। यथा गावः स्थितास्तात स्वे स्वे वर्णे तथा प्रजाः।।१४ प्रसादार्थं मया तेऽयं शिरस्यभ्युद्यतोऽञ्जलिः // 29 ऋषिपुत्रोऽथ तं धर्मं श्वेतकेतुर्न चक्षमे / मन्नियोगात्सुकेशान्ते द्विजातेस्तपसाधिकात् / चकार चैव मर्यादामिमां स्त्रीपुंसयोर्भुवि // 15 पुत्रान्गुणसमायुक्तानुत्पादयितुमर्हसि / मानुषेषु महाभागे न त्वेवान्येषु जन्तुषु। त्वत्कृतेऽहं पृथुश्रोणि गच्छेयं पुत्रिणां गतिम् // 30 तदाप्रभृति मर्यादा स्थितेयमिति नः श्रुतम् // 16 एवमुक्ता ततः कुन्ती पाण्डं परपुरंजयम् / ब्युश्चरन्त्याः पतिं नार्या अद्यप्रभृति पातकम् / प्रत्युवाच वरारोहा भर्तुः प्रियहिते रता // 31 भ्रूणहत्याकृतं पापं भविष्यत्यसुखावहम् / / 17 पितृवेश्मन्यहं बाला नियुक्तातिथिपूजने / भार्या तथा व्युञ्चरतः कौमारी ब्रह्मचारिणीम्। उग्रं पर्यचरं तत्र ब्राह्मणं संशितव्रतम् // 32 पतिव्रतामेतदेव भविता पातकं भुवि // 18 निगूढनिश्चयं धर्मे यं तं दुर्वाससं विदुः / या नियुक्ता या चैव पत्न्यपत्यार्थमेव च। तमहं संशितात्मानं सर्वयत्नैरतोषयम् // 33 - 165 -