________________ 1. 69. 31] महाभारते [1. 70.5 तस्माद्भरस्व दुःषन्त पुत्रं शाकुन्तलं नृप // 31 - स विजित्य महीपालांश्चकार वशवर्तिनः / अभूतिरेषा कस्त्यज्याज्जीवञ्जीवन्तमात्मजम् / चचार च सतां धर्मं प्राप चानुत्तमं यशः // 46 शाकुन्तलं महात्मानं दोःषन्ति भर पौरव // 32 स राजा चक्रवर्त्यासीत्सार्वभौमः प्रतापवान् / भर्तव्योऽयं त्वया यस्मादस्माकं वचनादपि / ईजे च बहुभिर्यज्ञैर्यथा शक्रो मरुत्पतिः // 47 तस्माद्भवत्वयं नाम्ना भरतो नाम ते सुतः // 33 याजयामास तं कण्वो दक्षवद्भरिदक्षिणम् / तच्छ्रुत्वा पौरवो राजा व्याहृतं वै दिवौकसाम् / श्रीमान्गोविततं नाम वाजिमेधमवाप सः। पुरोहितममात्यांश्च संप्रहृष्टोऽब्रवीदिदम् // 34 यस्मिन्सहस्रं पद्मानां कण्वाय भरतो ददौ // 48 शृण्वन्त्वेतद्भवन्तोऽस्य देवदूतस्य भाषितम् / भरताद्भारती कीर्तिर्येनेदं भारतं कुलम् / अहमप्येवमेवैनं जानामि स्वयमात्मजम् // 35 अपरे ये च पूर्वे च भारता इति विश्रुताः॥ 49 यद्यहं वचनादेव गृह्णीयामिममात्मजम् / भरतस्यान्ववाये हि देवकल्पा महौजसः / भवेद्धि शङ्का लोकस्य नैवं शुद्धो भवेदयम् // 36 बभूवुर्ब्रह्मकल्पाश्च बहवो राजसत्तमाः॥ 50 तं विशोध्य तदा राजा देवदूतेन भारत / येषामपरिमेयानि नामधेयानि सर्वशः। हृष्टः प्रमुदितश्चापि प्रतिजग्राह तं सुतम् // 37 तेषां तु ते यथामुख्यं कीर्तयिष्यामि भारत / मूर्ध्नि चैनमुपाघ्राय सस्नेहं परिषस्वजे। महाभागान्देवकल्पान्सत्यार्जवपरायणान् // 51 सभाज्यमानो विप्रैश्च स्तूयमानश्च बन्दिभिः / इति श्रीमहाभारते आदिपर्वणि स मुदं परमां लेभे पुत्रसंस्पर्शजां नृपः // 38 एकोनसप्ततितमोऽध्यायः // 69 // तां चैव भार्यां धर्मज्ञः पूजयामास धर्मतः / , . 70 अब्रवीच्चैव तां राजा सान्त्वपूर्वमिदं वचः // 39 वैशंपायन उवाच। कृतो लोकपरोक्षोऽयं संबन्धो वै त्वया सह / / प्रजापतेस्तु दक्षस्य मनोवैवस्वतस्य च। तस्मादेतन्मया देवि त्वच्छुद्ध्यर्थं विचारितम् // 40 भरतस्य करोः परोरजमीढस्य चान्वये // 1 मन्यते चैव लोकस्ते स्त्रीभावान्मयि संगतम् / यादवानामिमं वंशं पौरवाणां च सर्वशः। पुत्रश्चायं वृतो राज्ये मया तस्माद्विचारितम् / / 41 तथैव भारतानां च पुण्यं स्वस्त्ययनं महत् / यच्च कोपितयात्यर्थं त्वयोक्तोऽस्म्यप्रियं प्रिये / धन्यं यशस्यमायुष्यं कीर्तयिष्यामि तेऽनघ / 2 प्रणयिन्या विशालाक्षि तत्क्षान्तं ते मया शुभे // 42 तेजोभिरुदिताः सर्वे महर्षिसमतेजसः / तामेवमुक्त्वा राजर्षिर्दुःषन्तो महिषीं प्रियाम् / दश प्रचेतसः पुत्राः सन्तः पूर्वजनाः स्मृताः / वासोभिरन्नपान्नैश्च पूजयामास भारत // 43 मेघजेनाग्निना ये ते पूर्वं दग्धा महौजसः॥ 3 दुःषन्तश्च ततो राजा पुत्रं शाकुन्तलं तदा / तेभ्यः प्राचेतसो जज्ञे दक्षो दक्षादिमाः प्रजाः / भरतं नामतः कृत्वा यौवराज्येऽभ्यषेचयत् // 44 संभूताः पुरुषव्याघ्र स हि लोकपितामहः / / 4 तस्य तत्प्रथितं चक्रं प्रावर्तत महात्मनः / वीरिण्या सह संगम्य दक्षः प्राचेतसो मुनिः। भास्वरं दिव्यमजितं लोकसंनादनं महत् // 45 / आत्मतुल्यानजनयत्सहस्रं संशितव्रतान् // 5 . - 104 -