Nyayadarshanasya Nyayabhashyam

SR No.: 004320
Original Sutra Author: N/A
Author: Vatsyayan
Publisher: Manilal Iccharam Desai
Publication Year: 1922
Total Pages: 500
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 14 MB

Page 20

अथ केषांचित्सूत्राणामत्र समुचितपाठाः प्रदर्श्यन्ते 'प्रतितत्रसिद्धः प्रतितसिद्धान्तः 1-1-29 / / 'विशेषपरीक्षणार्थमपरीक्षितोभ्युपगतोऽभ्युपगमसिद्धान्तः 1-1-31 / 'शब्दादातोद्यसिद्धिवत् तसिद्धिः 2-1-15 / प्रमेयता च तुलावत् किं वा तुलाप्रमेयतावत् 2-1-16 / 'न प्रत्यक्षेणैकदेशोपलम्भस्वीकारात् 2-1-31' / 'शब्दादर्थबोधव्यवस्थादर्शनादप्रतिषेधः 2-1-54' / 'शब्दादेतिह्यस्याऽनर्थान्तरभावाद् अनुमानादर्थापत्तिसंभवाभावानामनर्थान्तरभावाचाप्रतिषेधः२-२-२'। 'सामान्यवत्त्वस्य साधनविशेषणत्वात् 2-2-16 / / 'नाऽतुल्यप्रकृतीनां विकाराणां विकल्पात् 2-2-43' / 'विकाराणामपुनरापत्तेः 2-2-46 / 'नित्यत्वेऽविकारांत् क्षणिकत्वे च प्रकृतित्वानुपपत्तेः 2-2-51 ' / 'व्यत्तयाकृतिजातिसमुदाये प्रयो. गात्तदर्थे संशयः 2-2-60' / नाऽऽनन्त्यव्यभिचाराभ्याम् 2-2-62 / / ' सहचरणस्थानतादर्थ्यवृत्तमानधारणसामीप्ययोगसाधनाऽऽधिपत्येभ्यः- यष्टिमञ्चकटयमाढकतुलागङ्गाकृष्णान्नपुरुषशब्दानां ब्राह्मणमञ्चस्थवीरणराजसत्तुचन्दनतीरशाकटप्राणकुलेषु अतद्भावेपि तदुपचारः 2-2-63 / 'समानज्ञानजननी जातिः २-२-७०॥'संघातातिरिक्त आत्मा-दर्शनस्पर्शनाभ्यामेकार्थग्रहणात् 3-1-1 // 'तस्या आत्मगुणभावादप्रतिषेधः 3-1-14' / 'अन्तःकरणाभावो निरनुमानः 3-1-18' / 'न पञ्चभूतविकाराणामुष्णशीतवर्षकालनिमित्तत्वात् 3-1-21 / 'सरागस्य जन्मस्वीकारात् 3-1-25 / 'शरीरं पार्थिवं जलादीनामङ्गभावात् 3-1-28' / ' इन्द्रियाण्याहङ्कारिकाणि महदणुग्रहणात् 3-1-31 / 'बाह्यप्रकाशनिरपेक्षप्रत्यक्षस्याऽभिभवात् 3-1-42 // 'कर्माकाशसाधाद् बुद्धौ नित्यत्वानित्यत्वसंशयः 3-2-1' / 'नित्या बुद्धिर्विषयप्रत्यभिज्ञानात् 3-2-2 / / 'प्रत्यभिज्ञाविनाशे च विनाशप्रसङ्गात् ३-२-५''न ज्ञानमिन्द्रियार्थयोर्गुणः- तद्विनाशेपि ज्ञाना. वस्थानात् 3-2-18' / 'ज्ञानक्रियाकरणत्वाच्च न मनसः 3-2-19 / 'बुद्धेः कर्मवदनवस्थायित्व. ग्रहणात् 3-2-44' / 'शरीरे चैतन्यविरोधिगुणादर्शनात् 3-2-51 / / ' तत्त्रैराश्यम्- रागद्वेष. मोहानामर्थान्तरभावात् 4-1-3' / 'न- एकविनाश्यत्वात् 4-1-4 // तेषां मोहः पापीयान्अमूढस्येतरानुत्पत्तेः 4-1-6' / 'व्यक्ताद् व्यक्तानामुत्पत्तिः- प्रत्यक्षप्रामाण्यात् 4-1-11 / / अभावाद् भावोत्पत्तिः- उपमृद्य प्रादुर्भावात् 4-1-14' / 'ईश्वरः कारणम्- पुरुषकर्मवैफल्यदर्शनात् ४-१-१९।'न कारणस्य (प्रमाणस्य ) एकदेशत्वात् ४-१-४२॥'प्रागुत्पत्तेरसत्उत्पत्तिदर्शनात् 4-1-49' / 'प्रीतेरात्मनिष्ठत्वादप्रतिषेधः ४-१-५२।'अग्नीनामात्मनि समारोपणादप्रतिषेधः 4-1-61 / 'अवयवानां कृत्वैकदेशयोवृत्त्यसंभवादवयव्यभावः 4-2-7 // 'तत्समवेतत्वादपृथग् ग्रहणम् ४-२-२८।'प्रमाणानुपपत्त्युपपत्तिभ्यां सर्वशून्याभावः 4-2-30 / 'समाधिविशेषाभ्यासात् तत्त्वज्ञानम् 4-2-38 / 'पूर्वकृतसुकृतविशेषात्तदुत्पत्तिः 4-2-41 / / 'न-शरीराभावात् 4-2-44 / / तदर्थ यमनियमादिभ्य आत्मसंस्कारः 4-2-46' | 'ताभ्यां विगृह्य विप्रतिपत्तिः४-२-५१। 'घटादिनिष्पत्तिदर्शनात् पीडनार्थ चाभिचारादप्रतिषेधः 5-1-8 // 'अविशेषेणोक्ते हेतौ प्रतिषिद्धे विशेषणान्तरं प्रक्षिपतो (विशेषणान्तरप्रक्षेपे ) हेत्वन्तरम् 5-2-6 // अर्थादापन्नस्य स्वशब्देन पुनर्वचनं च 5-2-15' // इति // 51 // एतन्निर्दिष्टसंख्याकानि सूत्राण्येवंविरचनीयान्यासन् इति संभावयतिसुदर्शनाचार्यशास्त्री काशी