________________ 27. ] श्री शान्तिनाथमहाकाव्ये इति अमरोक्तरन्योन्यं वा। गाढानुरागाम् मा किं वा कुतो हेतोः त्यजसि ? गाढानुरक्तायाः त्यागोऽनुचित इति भावः / ननु न केवलमहमेव त्वां त्यजामि किन्तु सोऽपि इति तव मम त्याग उचित एवेत्याह-यद्यतः सदा नतु यदा कदाचित् दुग्धोः अयं जिनपालित: मे मम इष्टः प्रियः न समभवत् , अहं च अस्य जिनपालितस्य कदाऽपि इष्टा प्रिया न, किन्तु, प्राणेश! तव तत् प्रेम कथं प्रस्मृतं विस्मृतम् ? नहि सुहृदायाः प्रेम विस्मरन्तोतिभावः / तदेव सामान्येन समर्थयति हि यतः नृणां पुरुषाणां मानमानि, स्त्रोणामिव, स्रोणां मनश्वाश्चत्यस्य प्रसिद्धत्वादितिभावः / चाश्चल्यं न आतन्वते कुर्वते, एवञ्च त्वया मम प्रेम विस्मरणं न युज्यते इति भावः // 252 / / હે જિનરક્ષિત એકાંતમાં ગાઢ પ્રેમવાલી એવી મને કેમ તને છે? એટલા માટે કે આ દુષ્ટ બુદ્ધિ જિન પાલિત કદી મારે પ્રિય ન હતો. હું એને કદી પણ પ્રિય ન હતી હે પ્રાણેશ્વર, તમે આ વાત કેમ ભૂલી જાઓ છે ? કેમકે સ્ત્રીઓની જેમ પુરુષોનું મન કંઈ ચંચલતામાં ઉતરતું નથી. રપરા इत्युक्त सोऽपि लजाभर विनतमुखः संमुखं संददर्श, तस्या दुष्टाशयायाः सरमसवलितग्रीवमुत्कण्ठमानः / . नोच्चैगरोहणं स्याद्विचलितवचनस्येति संचिन्त्य चित्ते, पृष्ठाद् यक्षोऽपि धृष्टं तमकृत निकृतिच्छित्तयेऽधः स्वतोऽपि // 253 // इति उक्तप्रकारेण, उक्ते कथिते सति, तयेति शेषः / लज्जाभरेण गुप्तप्रेमप्रकाशनजनितलज्जातिरेकेण विनतमुखोऽधोमुखः, ममप्रकाशेन लज्जितोऽधोमुखो भवतीतिभावः अपि सः जिनरक्षितः उत्कण्ठमानः तस्याश्वाटुनाऽऽकृष्टः दुष्टाशयायाः छलतत्परायाः तस्या देव्याः संमुखम् सरभसं सहर्ष यथा स्यात्तथा “रभसो हर्षवेगयोः" इति विश्वः / वलितग्रोवम् वकितकन्धरम् यथास्यात्तथा संददर्श / यक्षः, अपिश्चार्थ, विचलितवचनस्य वचनापालकस्य जनस्य उच्चैः आरोहणम् अभ्युदयः, अथ यक्षपृष्ठाद्यच्चपदाधिष्ठानं न स्यात् न युक्तमिति चित्ते स्वमनसि संचिन्त्य, निकृतेरपराधस्य वचनापालनरूपस्य छित्तये छेदाय, निष्क्रयायेति यावत् / तं धृष्टमविनयं स्वतः स्वेनैव पृष्ठाइधः अकृताधोऽपातयत् / / 253 // તે દેવીએ એમ કહે છતે અતિશય લજાથી નીચા મુખવાલા જિનરક્ષિત ઉત્કંઠા પામી હર્ષ ભરે પાક વાલીને દષ્ટ અભિપ્રાયવાલી તે દેવીને જોઈ ત્યારે જે વચનથી ચલિત થાય તેને ઊંચે ચઢવાનું ન હોય એમ મનમાં વિચારી તે યક્ષે બદલો લેવા માટે પોતે જ તે અવિનયીને પીઠ પરથી નીચે પાડી દીધે. પાર 53 अप्राप्तोदधिमध्यमेव तमियं कौक्षेयकेणाच्छिन , गत्वाऽधो जिनपालितं पुनरनु व्याचष्ट मिष्टाक्षरम् / सर्व नाथ ! मृषाऽप्यभाषत पुरा त्वद्भातुरग्रे मया, स्निग्धोऽभूर्मम यश्वमेव तप चाहं प्रेयसी सर्वदा // 254 // . तं यक्ष पृष्ठात्पातितं जिनरक्षितम्, इयं देवी अप्राप्तम् उदधेमध्यं येन त अप्राप्तसागर. सलिलमाकाशतादृशमाकाशस्थितमेव, कौक्षेयकेण असिना, अच्छिनत् अहन् / अथो पश्चात् ,