________________
17.
(क)
आकारान्त, इ-ईकारान्त, उ- ऊकारान्त (स्त्री.)
(क) प्रथमा बहुवचन 1/2 (ख) द्वितीया बहुवचन 2/2
अपभ्रंश भाषा में आकारान्त, इ-ईकारान्त और उ- ऊकारान्त स्त्रीलिंग संज्ञा शब्दों के प्रथमा विभक्ति बहुवचन तथा द्वितीया विभक्ति बहुवचन
में 'उ' और 'ओ' प्रत्यय जोड़े जाते हैं। जैसे
-
प्रथमा बहुवचन 1/2
कहा (स्त्री.) ( कहा + उ ) = कहाउ (प्रथमा बहुवचन)
( कहा +
ओ
= कहाओ (प्रथमा बहुवचन)
मइ (स्त्री.) (मइ + उ ) = मइउ (प्रथमा बहुवचन) (मइ+ओ) = मइओ (प्रथमा बहुवचन) लच्छी (स्त्री.) (लच्छी + उ ) = लच्छीउ (प्रथमा बहुवचन) ( लच्छी+ओ ) = लच्छीओ (प्रथमा बहुवचन) धेणु (स्त्री.) (धेणु + उ ) = धेणुउ (प्रथमा बहुवचन) (धेणु +ओ ) = धेणुओ (प्रथमा बहुवचन) = बहूउ (प्रथमा बहुवचन)
बहू (स्त्री.) (बहू + 3 )
( बहू +ओ ) = बहूओ (प्रथमा बहुवचन)
द्वितीया बहुवचन 2/2
(ख) कहा (स्त्री.) ( कहा + उ ) = कहाउ (द्वितीया बहुवचन)
( कहा +ओ ) = कहाओ ( द्वितीया बहुवचन)
मइ (स्त्री.) (मइ + उ )
= मइउ ( द्वितीया बहुवचन)
( मइ + ओ ) = मइओ ( द्वितीया बहुवचन)
लच्छी (स्त्री.) (लच्छी+उ) = लच्छीउ ( द्वितीया बहुवचन) (लच्छी+ओ) = लच्छीओ (द्वितीया बहुवचन)
(17)
अपभ्रंश - हिन्दी-व्याकरण
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org