________________
आगम
(३०-वृ)
“गच्छाचार” - प्रकीर्णकसूत्र-७ (मूलं+वृत्ति:)
------------ मूलं ||१२|| मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित......आगमसूत्र-३०-व], प्रकीर्णकसूत्र-[७] "गच्छाचार" मलं एवं वानर्षिगणि विहिता वत्ति:
श्रीगच्छा-
प्रत
वृत्ता
सूत्रांक ||१२||
२०
दीप अनुक्रम [१२]]
तदभावे तस्यैव प्रेषितस्य गूढार्थामतिचारशुद्धिं कथयतीति ३, इह केनचिद्गीतार्थसंविग्नेन गुरुणा कस्यापि शिष्यस्य आलोचकचिदपराधे या शुद्धिःप्रदत्ता तां तथैवावधार्य सोऽपि शिष्यस्तथैवापराधे प्रयुले तदाऽसौ धारणाव्यवहारः, उदृतपद-नादृष्टान्तः धरणरूपा वा, कश्चित्साधुर्गच्छोपकारी अयशेषच्छेदग्रन्थयोग्यो न भवति गुरुस्तस्योदतपदानि ददाति, तेषां पदानां आचार्यकधरणं धारणाव्यवहारः ४, द्रव्यादि विचिन्त्य संहननादीनां हानि ज्ञात्वा चोचितेन केनचित्तपःप्रकारेण यां गीतार्थाः 3 यं गा. शुद्धिं दिशन्ति तत्समयभाषया जीतमुच्यते, यद्वा यत्प्रायश्चित्तं यस्याचार्यस्य गच्छे सूत्रातिरिक्तं कारणतः प्रवर्तित
१३-१४ अन्यैश्च बहुभिरनुवर्तितं तत्तत्र रूढं जीतमुच्यते, तदेवमेतेषां पञ्चानां व्यवहाराणामन्यतरेणापि व्यवहारेण युक्त एव प्रायश्चित्तप्रदाने गीतार्थों गुरुरधिक्रियते न चागीतार्थोऽनेकदोषसम्भवादिति, अपिशब्दादनेकमब्यानां विधिना दत्तालोचनस्तेनापीति ॥ १२ ॥ अथालोचनायां दृष्टान्तमाह| जह सुकुसलोऽवि विज्जो अण्णस्स कहेद अत्तणो वाहिं । विजुवएसं सुच्चा पच्छा सो कम्ममायरइ ॥१३॥
जह सु०॥ यथा सुष्टु कुशलोऽपि-भिषक्शाने निपुणोऽपि, अपिशब्दाद्वय प्राप्तोऽपि, 'वैद्यः' चिकित्साकर्ता 'आत्मनः४॥ स्वस्य 'व्याधि' रोगोत्पत्तिं 'अन्यस्य' परवैद्यस्य 'कथयति' यथास्थितं निरूपयति, 'वैद्योपदेश' वैद्यनिरूपितं 'श्रुत्वा आकर्ण्य 'पश्चात्' परवैद्यकथनानन्ततरं सः-वैद्यस्तद्वैद्योक्तं 'कर्म' प्रतीकाररूपं 'आचरति' करोतीत्यर्थः, एवमालोचना- ५ स्वरूपज्ञाता आलोचकोऽपि सद्गुरूक्तं तपो यथाऽर्पितं करोतीति ॥ १३ ॥ अथाचार्यकृत्यं किशिदाह
देसं खितं तु जाणित्ता, वत्थं पत्तं उवस्सयं । संगहे साहुबग्गं च, सुत्तत्थं च निहालई १४॥
~ 13~