________________
आगम
(२८-व)
“तन्दुलवैचारिकं” - प्रकीर्णकसूत्र-५ (मूलं+अवचूर्णि:)
--------- मूलं [-/गाथा ||१२-१३|| ------ मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित......आगमसूत्र-२८-व), प्रकीर्णकसूत्र-[9] “तंदुलवैचारिक मूलं एवं विजयविमल गणि कृता अवचूर्णि:
तं. वै.प्र.
पितृपुत्र
प्रत
संख्या १५
५
॥
सूत्रांक ॥१२-१३||
विध्वस्त” मिति द्वितीयाङ्गवृत्ताविति । तथा पुमान्-पुरुषः प्रायः पञ्चसप्ततिवर्षेभ्यः परत ऊर्ध्वमबीजो भवेत्, गर्भाधानयोग्यबीजविवर्जित इत्यर्थः ॥ १३॥ कियत्प्रमाणायुषामेतन्मानं द्रष्टव्यमित्याह
वाससयाउयमेयं परेण जा होइ पुचकोडीओ । तस्सद्धे अमिलाया सवाउयवीसभागो य ॥ १४ ॥ | "वास" वर्षशतायुषामिदंयुमीनानामेतद् गर्भधारणादिकालमानमुक्तं, परेण तर्हि का वार्तेत्याह-'परे०' वर्षशतात् परतो वर्षद्वयं त्रयं चतुष्टयं चेत्यादि यावन्महाविदेहमनुष्याणां या पूर्वकोटिः सर्वायुषि स्यात् तस्य-सर्वायुषोऽध तदर्थे यावदम्लाना-गर्भधारणयोग्या स्त्रीणां योनिः द्रष्टव्या, ततोऽपि परतः सकृत्प्रसवधर्माणोऽम्लानयोनयोऽवस्थितयौवनत्वात्, पुंसां पुनः सर्वस्यापि पूर्वकोटिपर्यन्तस्यायुषोऽन्त्यो विंशतिमो भागोऽवीज इति ॥१४॥
अथ कियन्तः पुनर्जीवाः एकस्याः स्त्रियाः गर्भे एकहेलयैवोत्पद्यन्ते, कियतां च पितॄणां एकः पुत्रो भवति इत्याहरतुकडा उ इत्थी लक्खपुहुत्तं च वारसमुहुत्ता। पिअसंख सयपुहत्तं बारसवासा उ गम्भस्स ॥१५॥
"रत्तु०” अत्रान्यत्राप्यार्षत्वाद् विभक्तीनां वैचित्र्यं ज्ञातव्यमिति, मासान्ते त्रीणि दिनानि यावत् स्त्रीणां यन्निरन्तरमज श्रवति तदत्र रक्तमुच्येत, तेन रक्तेन-रुधिरेण उत्कटायाः पुरुषवीर्ययुक्तयोन्याश्च एकस्याः स्त्रियाः गर्भ जघन्यतः एको द्वौ वा त्रयो वा उत्कृष्टतस्तु 'लक्खपुहुत्तंति लक्षपृथक्त्वं नवलक्षगर्भजजीवा उत्पद्यन्ते इत्यर्थः, निष्पत्तिं च प्रायः |एको द्वौ वाऽऽगच्छतः, शेषास्त्वल्पजीवितत्वात्तत्रैव नियन्ते, एको द्वौ वेत्युक्तं व्यवहारापेक्षया निश्चयापेक्षया तु ततोऽधिक न्यूनं वा भवतीति द्रष्टव्यमिति, चशब्दात् स्त्रियाः संसक्तायां योनी द्वीन्द्रिया जीवा जघन्यतः एको द्वौ वा त्रयो वोत्कृ
दीप अनुक्रम [१२-१३]
॥५
॥
स्त्री-गर्भ मध्ये उत्पद्यमान जीवानाम् संख्या कथयते
~ 13~
