________________
आगम
अनुयोगद्वार”- चूलिकासूत्र-२ (मूलं+वृत्ति:) ........ मूलं [१६] / गाथा ||१३६-१४१||
(४५)
प्रत
सूत्रांक
अनुयो मलधारीया
उपक्रमे
[१५६]
गाथा:
नमेवैकमिच्छतीत्यर्थः, उक्तं च-"मुयनाणे अनिउत्त, केवले तयणंतरं । अप्पणो य परेसिं च, जम्हा तं परि-81
वृत्तिः भावगं ॥१॥"ति, अयं च नयो वर्तमानमपीच्छन् खकीयमेवेच्छति, परकीयस्य वाभिमतकार्यासाधकत्वेन वस्तुतोऽसत्त्वादिति, अपरं च-भिन्नलिङ्गैर्मिन्नवचनैश्च शब्दैरेकमपि वस्त्वभिधीयत इति प्रतिजानीते, यथा | नयाधि० तटः तटी तटमित्यादि, तथा गुरुर्गुरव इत्यादि, तथा इन्द्रादेर्नामस्थापनादिभेदान प्रतिपद्यते, वक्ष्यमाणनयस्त्वतिविशुद्धत्वाल्लिङ्गवचनभेदावस्तुभेदं प्रतिपत्स्यते नामस्थापनाद्रव्याणि च नाभ्युपगमिष्यतीति भावः, इत्युक्त ऋजुसूत्रः, अथ शब्द उच्यते-तत्र 'शप आक्रोशे' शप्यते-अभिधीयते वस्त्वनेनेति शब्दः, तमेव गुणीभूतार्थ मुख्यतया यो मन्यते स नयोऽप्युपचाराच्छब्दः, अयं च प्रत्युत्पन्न-वर्तमानं तदपि ऋजुसूत्राभ्युपगमापेक्षया विशेषिततरमिच्छति, तथाहि-तटस्तटी तटमित्यादिशब्दानां भिन्नान्येवाभिधेयानि, भिन्नलिङ्गकात्तित्वात्, स्त्रीपुरुषनपुंसकशब्दवदित्यसौ प्रतिपद्यते, तथा गुरुर्गुरव इत्यत्राप्यभिधेयभेद एव, भिन्नवचन-1 त्तित्वात्पुरुषः पुरुषा इत्यादिवदिति, नामस्थापनाद्रव्यरूपाश्च नेन्द्राः, तत्कार्याकरणात् , खपुष्पवदिति, प्राक्तनाद्विशुद्धत्वाद्विशेषिततरोऽस्याभ्युपगमा, समानलिङ्गवचनानां तु बहूनामपि शब्दानामेकमभिधेयमसौ मन्यते, यथेन्द्रः शक्रः पुरन्दर इत्यादि, इति गाथार्थः ॥ 'वत्थूओ'इत्यादि, वस्तुनः-इन्द्रादेः सङ्कमणमन्यत्र शक्रादाविति दृश्य, भवति अवस्त्वसंभवतीत्यर्थः, केत्याह-नये समभिरूडे, समभिरूढनयमतेनेत्यर्थः, तत्र R॥२६५॥
१ धुतज्ञाने च नियुक्तं, (नियोक्तुं योग्य ) केवले तदनन्तरम् । आत्मनश्च परेषां च यस्मात्तत् परिभानकम् ॥ १॥
||१-६||
CCCCCCX
दीप अनुक्रम
[३४३
-३५०]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४५], चूलिकासूत्र - [२] "अनुयोगद्वार" मूलं एवं हेमचन्द्रसूरि-रचिता वृत्ति:
~533~