________________
आगम (४५)
अनुयोगद्वार”- चूलिकासूत्र-२ (मूलं+वृत्ति:)
.............. मूलं [१२८] / गाथा ||४३-४५|| मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [४५], चूलिकासूत्र - [२] "अनुयोगद्वार" मूलं एवं हेमचन्द्रसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
सूत्रांक
[१२८]
56454
गाथा: ||१-३२||
गीयस्स आगारा ॥ १९ ॥ सत्त सरा नाभीओ हवंति गीयं च रुइयजोणी । पायसमा ऊसासा तिण्णि य गीयस्स आगारा ॥ २०॥ आइमउ आरभंता समुव्वहन्ता यम
ज्झयारंमि । अवसाणे उज्झंता, तिन्निवि गीयस्स आगारा ॥ २१ ॥ इह चत्वारः प्रश्नाः, तत्र कुतः इति कस्मात् स्थानात् सप्त स्वरा उत्पद्यन्ते, का योनिरिति का जातिः, तथा कति समया येषु ते कतिसमया-उच्छ्वासाः, किंपरिमाणकाला इत्यर्थः, तथा आकारा:-आकृतयः खरूपाणि इत्यर्थः । उत्तरमाह-'सत्ससरा नाभीओ'इत्यादिगाथा स्पष्टा, नवरं रुदितं योनिः समानरूपतया जातियस्य तद् रुदितयोनिकं, पादसमा उच्छासाः, यावद्भिः समयैर्वृत्तस्य पादः समाप्यते तावत्समया उच्छ्वासागीते भवन्तीत्यर्थः, आकारानाह-'आई' गाहा, त्रयो गीतस्याकारा:-स्वरूपविशेषलक्षणा भवन्ति इति पर्यन्ते सम्बन्धा, किं कुर्वाणा इत्याह-आरंभन्तत्ति आरम्भमाणा गीतमिति गम्यते, कथंभूतमित्याह |-'आइम'त्ति आदी प्रथमतो मृदु-कोमलं आदिमृदु, तथा समुद्वहन्तश्च-कुर्वन्तश्च महती गीतध्वनिमिति & गम्यते, 'मध्यकारे' मध्यमभागे तथा अवसाने च क्षपयन्तो, गीतध्वनि मन्द्रीकुर्वन्ति इत्यर्थः, आदी
मृदु मध्ये तारं पर्यन्ते मन्द्र गीतं कर्तव्यम्, अत एते मृदुतादयत्रयो गीतस्याकारा भवन्तीति तात्पर्य । किन्तु
दीप
अनुक्रम
[१६४
-२०४]
~264~
