________________
आगम
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [१], मूलं [-]/गाथा ||१||
नियुक्ति: [४५]
(४३)
बृहद्वृत्तिः
प्रत
सूत्रांक
||१||
उत्तराध्य.
औदयिकादिवचसो मनुष्यत्वादिपर्यायण, चशब्दोऽत्र पूर्वत्र च समुचये । द्वितीयमाह-द्विकस्य संयोगो द्विकस- अध्ययनम् योगः स आदिर्यस्य त्रिकसंयोगादेः सोऽयं द्विकसंयोगादिकः, इहाभिलापसंयोगस्य त्रिविधत्वात् तत्र चाद्यसाम्
न्तरमेवोक्तत्वात् तृतीयस्य चाभिधास्वमानत्वाद् अर्थाद् द्विकग्रहणेनाभिलाप्यद्वयमेव गृह्यते, तत्र विकसंयोगो यथा॥३१॥
स च स च तौ, त्रिकसंयोगो यथा-सच तौ च ते, अत्र तौ च ते चेत्युक्ते स च स च तथा सच तो चेत्यनुक्ता-18 दवप्येकत्राभिलाप्यार्थद्वयमन्यत्र चाभिलाप्यात्रियं सह प्रतीयते, अभिलापसंयोगत्वं चास्यामिलापद्वारकत्वादभि
लाप्येन सह प्रतीतेः । तृतीयमाह-अक्षरे च अक्षराणि च अक्षराणि तेषां संयोगः अक्षरसंयोगः स आदिर्यस्योदासत्ताधशेषवणेधर्मसंयोगस्य सोऽयमक्षरसंयोगादिकः, मकारोऽलाक्षणिकः, तत्राक्षरयोः संयोगो यथा-क इति, अक्ष-18
राणां संयोगः यथा श्रीरिति, उदात्तादिवर्णधर्मसंयोगास्तु खधिया भावनीयाः, अस्याप्यभिलापसंयोगत्वं वणोंदीनां कश्चिदभिलापानन्यत्वेन तदात्मकत्वात् , यद्वाऽक्षरसंयोग इत्यनेन सर्वोऽपि व्यजनसंयोग उक्तः, आदिशब्देन त्वर्थसंयोगः, एतद्विशेषणं च द्विकसंयोगादिरिति योजनीयम् , अन्यत् प्राग्वत्, द्रव्यसंयोगत्वं चास्वामिलापस्थर द्रव्यत्वात् , द्रव्यत्वं चास्य स्पर्शवत्त्वेन गुणाश्रयत्वात् , वक्ष्यति हि-"गुणाणमासओदवं" ति, न च स्पर्शवत्त्वमसिद्ध, प्रतिघातजनकत्वात् , तथाहि-यत् प्रतिघातजनक तत्स्पर्शवत् दृष्टं, यथा लोष्टादि, प्रतिघातजनकश्च शब्दः, १ गुणानामाश्रयों द्रव्यमिति
दीप अनुक्रम
॥३१॥
[१]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४३), मूलसूत्र - [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि-विरचिता वृत्ति:
~65M
