________________
आगम
“उत्तराध्ययनानि"- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [३४], मूलं [-] / गाथा ||१६-१७|| नियुक्ति: [५४५...]
(४३)
प्रत
सूत्रांक
[५६
-५७]
उत्तराध्य.
सेउ पम्हा सुका तिन्निवि एयाउ धम्मलेसाउ । एयाहि तिहिवि जीवो सुग्गई उववजई ॥ ५७॥ लेश्याध्यबृहद्वृत्तिः
कृष्णा नीला कापोतास्तिस्रोऽप्येता अधर्मलेश्याः, पापोपादानहेतुत्वात् , पाठान्तरतोऽधमलेश्या वा, तिसृणामदाप्यविशद्धत्वेनाप्रशस्तत्वात . यद्येवं ततः किमित्याह-एताभिः' अनन्तरोक्ताभिः 'तिसुभिरपि' कृष्णादिलेश्याभिः
| यनं.३४ ॥३६॥ 'जीवः' जन्तुः 'दुर्गति' नरकतिर्यग्गतिरूपाम् 'उपपद्यते' प्रामोति, सुब्व्यत्ययाद्वा दुर्गतौ 'उपपद्यते' जायते, संक्लिष्टत्वेन
तत्प्रायोग्यायुष एव तद्वतां वन्धसम्भवादिति भावः। तथा तैजसी पद्मा शुक्लास्तिस्रोऽप्येताः 'धर्मलेश्या' प्रधानलेश्याः.15 विशुद्धत्वेनासा धर्महेतुत्वात् , तथा चागमा-"तओ लेसाओ अविसुद्धाओ तओ विसुद्धाओ ततो पसत्थाओ तओ|| अपसत्थाओ तओ संकिलिट्ठाओ तओ असंकिलिट्ठाओ तओ दुग्गतिगामियाओ तओ सुगतिगामियाओ।" अत एव | 'एताभिस्तिसृभिः' तेजस्यादिलेश्याभिर्जीवः 'सोगति'ति'सुगति' देवमनुष्यगतिलक्षणां मुक्तिं वोपपद्यते, यद्वा प्राग्वत्सगती 'उत्पद्यते' जायते, तथाविधायुवन्धतः सकलकमापगमतश्चेति सूत्रद्वयभावार्थः। उक्तं गतिद्वारं, साम्प्रतमायु-१४॥
रावसरः, तत्र च यस्या लेश्याया यदायुषो मानं तत्स्थितिद्वार एवार्थतोऽभिहितम् , इह त्विदमुच्यते-अवश्यं हि | जन्तुयेल्लेश्येपूत्पद्यते तलेश्य एव म्रियते, यत आगमः-"जल्लेसाई दवाई परियाइत्ता कालं करेइ तलेसो उववज्जइ"त्ति, ६६१॥ तथेहेव वक्ष्यति “अंतोमुहुत्तमि गए" इत्यादि तत्र जन्मान्तरभाविलेश्यायाः किं प्रथमसमये परभवायुष उदय आहोखिचरमसमयेऽन्यथा वेति संशयापनोदानायाह
दीप अनुक्रम [१४३८-१४३९]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४३), मूलसूत्र - [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि-विरचिता वृत्ति:
~ 1320~