________________
आगम
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [३२], मूलं [-]/गाथा ||१|| नयुक्ति : [५२६]
(४३)
प्रत
*
सूत्रांक
तम्हा खलुप्पमायं चइऊणं पंडिएण पुरिसेणं । दसणनाणचरिते कायवो अप्पमाओ उ॥ ५२६ ॥
तस्मात् 'खलु' निश्चयेन प्रमादं त्यक्त्वा 'पण्डितेन' बुद्धिमता पुरुषेण उपलक्षणत्वात्ल्यादिना च, दर्शनं च ज्ञानं च चारित्रं चेति समाहारस्तस्मिन मुक्तिमार्गतया प्रागभिहिते 'कर्जव्यः' विधेयः 'अप्रमादः' उद्यमः 'तुः' अवधार-11 ४ाणार्थ इत्यप्रमाद एव न तु कदाचित्प्रमादः, तस्यैवं दोषदुष्टत्वादिति गाथार्थः । इत्यवसितो नामनिष्पन्न निक्षेपः, सम्प्रति सूत्रानुगमे सूत्रमुच्चारणीयं, तच्चेदम्
अचंतकालस्स समूलयस्स, सब्बस्स दुक्खस्स उ जो पमोक्यो।
तं भासओ मे पडिपुन्नचित्ता, सुणेह एगग्गहियं हियस्थं ॥१॥ __ अन्तमतिक्रान्तोऽत्यन्तो, वस्तुनश्च द्वावन्तौ-आरम्भक्षणः समासिक्षणच, तथा चान्यैरप्युच्यते-"उभयान्तापरिसाच्छिन्ना वस्तुसत्ता नित्यते" ति, तत्रेहारम्भक्षणा(णलक्षणोऽन्तः परिगृखते, तथा चात्यन्तः-अनादिः कालो यस्य | सोऽयमसन्तकालस्तस्य, सह मूलेन-कषायाविरतिरूपेण वर्तत इति समूलकः(कः)प्राग्वत्तस्य,उक्त हि-"मूलं संसारस्स उ हुति कसाया अविरती य" 'सर्वस्य निरवशेषस्य, दुःखयतीति दुःख-संसारस्तस्य, असातं चेह दुःखं गृह्यते, अत्र च पक्षे मूलं रागद्वेषौ, यः प्रकर्षेण मोक्षयति-मोचयतीति प्रमोक्ष-आत्मनो दुःखापगमहेतुः, पूर्वत्र तुशब्दस्यावधारणा१ मूलं संसारम तु भवन्ति कषाया अविरतिश्च
दीप अनुक्रम [१२४७]
%
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४३], मूलसूत्र - [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि-विरचिता वृत्ति:
~ 1239~