________________
आगम
(१४)
“जीवाजीवाभिगम" - उपांगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:) प्रतिपत्ति: [३], ---------------------- उद्देशकः [(द्विप-समुद्र)], --------------------- मूलं [१८६-१८७] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [१४], उपांग सूत्र - [३] "जीवाजीवभिगम" मूलं एवं मलयगिरि-प्रणीत वृत्ति:
प्रत
सूत्रांक [१८६
श्रीजीवाजीवाभि० मलयगिरीयावृत्तिः ॥ ३७१ ॥
युदकं
-१८७]]
22-%es
गाणवि समुहाणं भेदो जाव सयंभुरमणस्स, णवरि अच्छे जचे पत्थे जहा पुक्खरोवस्स । कति ३ प्रतिपत्ती णं भंते ! समुद्दा पत्तेगरसा पण्णत्ता?, गोयमा! चत्तारि समुदा पत्तेगरसा पपणत्ता, तंजहा
लवणोदालवणे वरुणोदे खीरोदे घयोदे । कति भंते! समुद्दा पगतीए उदगरसे णं पण्णसा?, गोयमा! तओ समुद्दा पगतीए उदगरसेणं पपणत्ता, तंजहा-कालोए पुक्खरोए सयंभुरमणे, अवसेसा
उद्देशः२ समुद्दा उस्सपणं खोतरसा पं० समणाउसो!॥ (सू०१८७)
सू० १८० 'केवइया णमित्यादि, कियन्तो भदन्त ! जम्बूद्वीपा द्वीपाः प्रज्ञप्ता: १, जम्बूद्वीपादिनाना कियन्तो द्वीपाः प्रशला इत्यर्थः, एवमुके भगवानाह-गौतम ! असावेया जम्बूद्वीपा द्वीपा: प्रज्ञप्ताः, जम्बूद्वीपा इति नाम्नाऽसया द्वीपा इति भावः, एवं लवण इति नामा| इसमयेयाः समुद्राः, धातकीपण्ड इति नानाऽसोया द्वीपा:, कालोद इति नानाइसलयेयाः समुद्राः, एवं यावत्सूर्यवरावभास इतिहा नानाऽसशपेयाः समुद्राः, तथा चाह-एवं जाव' इत्यादि, एवं' 'उक्तेन प्रकारेण तावद्वाच्यं यावदसोयाः सूर्याः सूर्य इति नानाड़ा शनिप्रत्यवतारपतितेनेति गम्यते, अरुणादारभ्य देवद्वीपादाक् सर्वेषामेव त्रिप्रत्यवतारतयाऽनन्तरमेवाभिधानान्, समुद्राः प्रज्ञप्ताः ॥ | सम्पति देवादीनधिकृत्य प्रअनिर्वचनसूत्राण्याह-कडणं भंते' इत्यादि, कति भदन्त ! देवद्वीपा: प्रज्ञप्ता: ?, भगवानाह-गौतम एको देवद्वीपः प्रज्ञप्तः, एवं दशाप्येते एकाकारा वक्तव्याः , तथा चाह-एवं जाब एगे सयंभूरमणे समुद्दे पन्नत्ते' इति । 'लवणे णं| समुद्दे केरिसए आसाएणं पन्नत्ते?' इत्यादीनि तु लवणकालोदपुष्करोदवरुणोदक्षीरोदघृतोदक्षोदोदविषयाणि सप्त सूत्राणि स्वयं भा-1 वनीयानि, भावार्थस्य प्रागेवाभिहित त्वात् , शेषाः समुद्रा यथा क्षोदोदः समुद्रस्तथा प्रतिपत्तव्याः, नवरं स्वयम्भूरगणसमुद्रो यथा|
दीप अनुक्रम [३०१-३०२]
M३७११
+16
44
अत्र मूल-संपादने शिर्षक-स्थाने एका स्खलना वर्तते-द्विप्-समुद्राधिकारः एक एव वर्तते, तत् कारणात् उद्देश:- २' अत्र २ इति निरर्थकम्
~~745~