Aagam 14 JIVAJIVABHIGAM Moolam evam Vrutti

SR No.: 004114
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Publication Year: 2014
Total Pages: 938
Language: Prakrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari & agam_jivajivabhigam
File Size: 230 MB

Page 200

आगम
(१४)
“जीवाजीवाभिगम" - उपांगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:) प्रतिपत्ति: [३], ----------------------- उद्देशक: [(नैरयिक)-१], -------------------- मूलं [७८] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [१४], उपांग सूत्र - [३] जीवाजीवाभिगममूलं एवं मलयगिरि-प्रणीत वृत्ति:
%95
प्रत सूत्रांक [७८]
%E%
दीप अनुक्रम
श्रीजीवा- केवचिरं होइ ?, गोयमा! न कयाइ ण आसि ण कयाइ णस्थि ण कयाह ण भविस्सति ॥ ३ प्रतिपत्तौ जीवाभि भुवि च भवद य भविस्सति य धुवा णियया सासया अक्खया अव्वया अवहिता णिचा एवं
| उद्देशः १ मलयगिजाव अधेसत्तमा । (सू०७८)
रत्नप्रभारीयावृत्तिः
HI 'इमा णं भंते !' इत्यादि, इयं भदन्त ! रत्नप्रभा पृथिवी किं शाश्वती अशाश्वती ?, भगवानाह-गौतम ! स्यात्-फायश्चित्कस्यापियाः शा॥९८॥
नयस्याभिप्रायेणेत्यर्थः शाश्वती, स्यान्-कथञ्चिदशाश्वती ॥ एतदेव सविशेष जिज्ञासुः पृच्छति-'से केणढेण'मित्यादि, सेशब्दोऽ-18श्वतेतरते थशब्दार्थः स च प्रभे, केन 'अर्थेन' कारणेन भदन्त ! एवमुच्यते यथा स्यात् शाश्वती स्वादशाश्वतीति ?, भगवानाह-गौतम! 'दब्व- सू०७८ ट्ठयाए' इत्यादि, द्रव्यार्थतया शाश्वतीति, तत्र द्रव्यं सर्वत्रापि सामान्यमुच्यते, द्रवति-च्छति तान् तान् पर्यायान् विशेषानिति वा द्रव्यमितिव्युत्पत्तेद्रव्यमेवार्थ:-तात्विकः पदार्थो यस न तु पर्याया: स द्रव्यार्थ:-द्रव्यमानास्तित्वप्रतिपादको नयविशेषस्तद्भावो 8 द्रव्यार्थता तया द्रव्यमानास्तित्वप्रतिपादकनयाभिप्रायेणेतियावत् शाश्वती, द्रव्यार्थिकनयमतपर्यालोचनायामेवंविधस्य रत्नप्रभायाः पृथिव्या | आकारस्य सदा भावात् , 'वर्णपर्यायैः कृष्णादिभिः 'गन्धपर्यायः' सुरभ्यादिभिः 'रसपर्यायः तिक्तादिभिः 'स्पर्शपायैः' क|ठिनलादिभिः 'अशाश्वती' अनित्या, तेषां वर्णादीनां प्रतिक्षणं कियत्कालानन्तरं वाऽन्यथाभवनात् , अतावस्थ्यस्य चानित्यत्वात् , न |
चैवमपि भिन्नाधिकरणे नित्यखानियले, द्रव्यपर्याययोमेंदाभेदोपगमात् , अन्यथोभयोरप्यसत्त्वापत्तेः, तथाहि-शक्यते वक्तुं परजापरिकल्पितं द्रव्यमसत् , पर्यायव्यतिरिक्तवान् , बाललादिपर्यायशून्यवन्ध्यासुतवत् , तथा परपरिकल्पिता: पर्याया असन्तः, द्रव्य-IR॥९८॥ 8 व्यतिरिक्तत्वात् , बन्ध्यासुतगतबालत्यादिपर्यायवत् , उक्तश्च-'द्रव्यं पर्यायवियुत, पर्याया व्यवर्जिताः । क कदा केन किंरूपा,
[१२]
~199~