________________
आगम
(१४)
प्रत
सूत्रांक
[५५]
दीप
अनुक्रम
[ ६३ ]
“जीवाजीवाभिगम” - उपांगसूत्र - ३ ( मूलं + वृत्ति:)
प्रतिपत्तिः [२],
उद्देशक: [-],
मूलं [ ५५ ]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र - [१४] उपांग सूत्र [३] जीवाजीवाभिगममूलं एवं मलयगिरि-प्रणीत वृत्तिः
श्रीजीवा
२ प्रतिपत्ता
पुरुषवेदस्यान्तरं
सू० ५५
| उत्कर्षतञ्चान्तरं वक्तव्यं यावदन्तरद्वीपका कर्मभूमक मनुष्य पुरुष वक्तव्यता । सम्प्रति देवपुरुषाणामन्तरप्रतिपादनार्थमाह- 'देवपुरिसस्स जीवाभि० ५ णं भंते!" इत्यादि, देवपुरुषस्य भदन्त ! कालतः किञ्चिरमन्तरं भवति ?, भगवानाह - गौतम ! जघन्येनान्तर्मुहूर्त्त देवभवाश्यखा गर्भमलयगि- व्युत्क्रान्तिकमनुष्येपूत्पद्य पर्याप्तिसमास्यनन्तरं तथाविधाध्यवसायमरणेन भूयोऽपि कस्यापि देवत्वेनोत्पादसम्भवान् उत्कर्षतो वनस्परीयावृत्तिः कतिकालः, एवमसुरकुमारादारभ्य निरन्तरं तावद्वक्तव्यं यावत्सहस्रारकल्पदेवपुरुपस्यान्तरं, आनतकरूपदेवस्यान्तरं जघन्येन वर्षपृथ- ४ क्त्वं कस्मादेतावदिहान्तरमिति चेदुच्यते इह यो गर्भस्थः सर्वाभिः पर्याप्तिभिः पर्याप्तः स शुभाध्यवसायोपेतो मृतः सन् आनतकस्वादारतो ये देवास्तेषूत्पद्यते नानतादिषु तावन्मात्र कालस्य तद्योग्याध्यवसाय विशुद्धयभावान् ततो य आनतादिभ्यश्युतः सन् भूयोऽप्यानतादिषूत्पत्स्यते स नियमाचारित्रमवाप्य, चारित्रं चाष्टमे वर्षे, तत उक्तं जघन्यतो वर्षे पृथक्त्वम् उत्कर्षतो वनस्पतिकालः, एवं प्राणतारणाच्युतकल्पयैवेयक देवपुरुषाणामपि प्रत्येकमन्तरं जघन्यत उत्कर्षतश्च वक्तव्यम्, अनुत्तरोपपातिककल्पातीतदेवपुरुषस्य जघन्यतोऽन्तरं वर्षपृथक्त्वमुत्कर्षतः सङ्ख्येयानि सागरोपमाणि सातिरेकाणि, तत्र सङ्घयेयानि सागरोपमाणि तदन्यवैमानिकेषु सङ्घयेयवारोत्पस्या, सातिरेकाणि मनुष्यभत्रैः, तत्र सामान्याभिधानेऽप्येतदपराजितान्तमवगन्तव्यं, सर्वार्थसिद्धे सकृदेवोत्पादतस्तत्रान्तरासम्भवात् अन्ये त्वभिदधति-भवनवासिन आरभ्य आईशानादमरस्य जघन्यतोऽन्तरमन्तर्मुहूर्त्त, सनत्कुमारादारभ्यासहस्रारानव दिनानि आनतकल्पादारभ्याच्युतकल्पं यावन्नव मासाः नवसु चैवेयकेषु सर्वार्थसिद्धमहाविमानव जेव्वनुत्तरविमानेषु च नव वर्षाणि, मैत्रेयकान् यावत् सर्वत्राप्युत्कर्षतो वनस्पतिकालः, विजयादिषु चतुर्षु महाविमानेषु द्वे सागरोपमे, उक्तश्च – “आईसाणादमरस्स आईशानादन्तरममराणां हीनं मुहूर्तान्तः । आ सहारात् अच्युतात् अनुत्तरात् दिनमासवर्धनवकम् || १ || स्थावरकाल उत्कृष्टः सर्वार्थ द्वितीयो नोस्पादः द्वे सागरोपमे विजयादिपु.
18 11 10 11
Far P&Personal Use City
~ 143~