________________
आगम
(१४)
“जीवाजीवाभिगम" - उपांगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:) प्रतिपत्ति : २. ..........................-- उद्देशक: -1, ...................- मूलं [५१] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [१४], उपांग सूत्र - [३] जीवाजीवाभिगममूलं एवं मलयगिरि-प्रणीत वृत्ति:
प्रत सूत्रांक [५१]
वन्या स्थितिद्वौं सागरोपमस्य सप्तभागौ पल्योपमासख्येयभागहीनौ, तथाहि-नोकपायमोहनीयस्योत्कष्टा स्थितिविंशतिसागरोपमकोटीकोट्यः, तासां मिथ्यात्वग्थित्या सप्ततिसागरोपमकोटीकोटीप्रमाणया भागे हियमाणे शून्यं शून्येन पातयेत, लब्धौ द्वौ सागरोपमस्य सप्तभागौ तौ पस्योपमासलयेयभागहीनौ क्रियते इति । उत्कृष्टा स्थितिः पञ्चदशसागरोपमकोटीकोट्यः, इह स्थितिविधाकर्मरूपवाऽवस्थानलक्षणा अनुभवयोग्या च, तत्रेयं कर्मरूपताऽवस्थानलक्षणा द्रष्टव्या, अनुभवयोग्या पुनरवाधाहीना, (सा) च येषां कर्मणां यावत्यः सागरोपमकोटीकोट्यनेपां तावन्ति वर्षशतान्यबाधा, बीवेदस्य चाधिकृतस्योत्कृष्टा स्थिति: पञ्चदश सागरोपमकोटीकोयलतः पञ्चदश वर्षशतान्यबाधा, तथा चाह-"पण्णरस बाससयाई अवाहा इति, किमुक्तं भवति -बीवेदकर्म उत्कृष्ठस्थितिकं बद्धं || सत्स्वरूपेण पञ्चदश वर्षशतानि यावन्न जीवस्य स्वविपाकोदयमादर्शयति नावकालमध्ये दलिकनिषेकस्याभावात् , तथा चाह-अ-15 बाहूणिया” इत्यादि, 'अबाधोना' अबाधाकालपरिहीना कर्म स्थितिरनुभवयोग्येति गम्यते, यतः 'अबाधोनः' अवाधाकालपरिहीनः | कर्मनिषेक:-कर्मदलिकरचनेति ॥ सम्प्रति बीवेदकर्मोदय जनितो यः स्त्रीवेदः स किस्वरूपः इत्यावेदयन्नाह- इथिए णं भंते!' इत्यादि, स्त्रीवेदो णमिति पूर्ववत् भदन्त ! 'किंप्रकार:' किस्सम्पः प्रज्ञमः?, भगवानाह-गौतम ! फुम्फुकाग्निसमानः, फुस्फुकशब्दो
देशीयात्कारीषवचनस्ततः कारीपाग्निसमानः परिमलनमदनदाहरूप इत्यर्थः, प्रज्ञप्तः, उपसंहारमाह-'सेत्तं इथियाओ' । वदेपवमुक्काः खियः, सम्प्रति पुरुषप्रतिपादनार्थमाह
से किं तं पुरिसा?, पुरिसा तिविहा पण्णत्ता, तंजहा-तिरिक्खजोणियपुरिसा मणुस्सपुरिसा देवपुरिसा।। से किंततिरिक्खजोणियपरिसा?.२तिविहा पण्णता, तंजहा-जलपराधलयरा खयरा,
दीप अनुक्रम [१९]
--
-
पुरुषस्य त्रैविध्यम्
~ 132~