Aagam 14 JIVAJIVABHIGAM Moolam evam Vrutti

SR No.: 004114
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Publication Year: 2014
Total Pages: 938
Language: Prakrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari & agam_jivajivabhigam
File Size: 230 MB

Page 121

आगम
(१४)
प्रत
सूत्रांक
[४८]
दीप
अनुक्रम
[ ५६ ]
“जीवाजीवाभिगम” - उपांगसूत्र - ३ ( मूलं + वृत्ति:)
प्रतिपत्तिः [२],
उद्देशक: [-],
मूलं [ ४८ ]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र - [१४] उपांग सूत्र [३] जीवाजीवाभिगममूलं एवं मलयगिरि-प्रणीत वृत्तिः
J Education
पञ्चाशत्पस्योपमप्रमाणोत्कृष्टायुष्का स्वपरिगृहीतदेवीषु मध्ये देवीत्वेनोत्पद्यते, तत एवं चतुर्थादेशवादिमतेन पत्थोपमशतं पूर्वकोटिपृथक्वाभ्यधिकं भवति । पभामेनादेशेन जघन्यत एक समयमुत्कर्षतः पस्योपमपृथक्त्वं पूर्वकोटिपृथक्त्वाभ्यधिकं, तथैवं-नारीषु तिरश्रीषु वा पूर्वको ख्यायुधकासु मध्ये सप्त भवाननुभूयाष्टमभवे देवकुर्वादिषु त्रिपल्योपमस्थितिकासु स्त्रीषु मध्ये स्त्रीत्वेन समुत्पद्यते, ततो मृत्वा सौधर्मदेवलोके जघन्यस्थितिकासु देवीषु मध्ये देवीलेनोपजायते, तदनन्तरं चावश्यं वेदान्तरमधिगच्छति, ततः पञ्चमादेशवादिमतेन स्त्रीवेदस्यावस्थानं पूर्वकोटिपृथक्त्वाभ्यधिकं पत्योपमपृथक्त्वं, ते ह्येवमाहुर्नानाभयप्रमाणद्वारे-यदि स्त्रीवेदस्योत्कृष्टभावस्थानं चिन्त्यते तत इत्थमेतावदेव लभ्यते, नाधिकमन्यथा चेति । अमीषां च पञ्चानामादेशानामन्यतमादेशसमीचीनतानिर्णयोऽतिशयज्ञानिभिः सर्वोत्कृश्रुतलब्धिसंपन्नैर्वा कर्तुं शक्यते, ते च सूत्रकृत्प्रतिपत्तिकाले नासीरन्निति सूत्रकृन्न निर्णयं कृतवानिति । तदेवं सामान्यतः स्त्री श्रीलं नैरन्तर्येणामुश्वन्ती यावन्तं कालमवतिष्ठते तावत्कालप्रमाणमुक्तम् । इदानीं तिर्यस्त्रिया स्तिर्यक्लीलमजहत्याः कालमानं विचिन्तयिषुरिमाह-'तिरिक्खजोणिइत्थिए णं भंते !, इत्यादि, तिर्यक्त्री णमिति वाक्यालङ्कारे भदन्त ! तिर्यक्त्रीति कालतः कियचिरं भवति ?, भगवानाह - गौतम ! जघन्येनान्तर्मुहूर्त्तमुत्कर्षतस्त्रीणि पल्योपमानि पूर्वकोटिपृथक्त्वाभ्यधिकानि, तत्रान्तर्मुहूर्त्त कस्याश्चित्तावत्प्रमाणायुएकतया तदनन्तरं सूत्वा वेदान्तराधिगमाद्विलक्षणमनुष्य भवान्तराधिगमाद्वा, कथमुत्कर्षतस्त्रीणि पस्योपमान पूर्वकाटीपृथक्त्वाभ्यधिकानि ? इति चेदुच्यते इह नराणां तिरयां चोत्कर्षतोऽष्टौ भवाः प्राप्यन्ते नाधिकाः, "नरतिरियाणं सत्तभवा" इति वचनात् तत्र सप्त भवाः सयवर्षायुषोऽष्टमस्वयवर्षायुरेव तथाहि पर्याप्तमनुध्याः पर्याप्तसङ्क्षिपञ्चेन्द्रियतिर्यभ्यो वा निरन्तरं यथास सप्त पर्याप्तमनुष्य भवान् सप्त पर्याप्तसपिचेन्द्रियतिर्यग्भवान् वाऽनुभूय यद्यष्टमे भवे भूयः पर्याप्तमनुष्याः पर्याप्तसपिचेन्द्रियति
Far P&Personal Use City
~ 120~