________________
आगम
(१२)
“औपपातिक” - उपांगसूत्र-१ (मूलं+वृत्ति:)
----------- मूलं [४३] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [१२], उपांग सूत्र - [१] "औपपातिक" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
प्रत सूत्रांक [४३]
दीप अनुक्रम
तस्य, तदन्यस्य मनोलब्धिमतोऽपि मनसोऽभाव एवेति पर्याप्तस्येत्युक्त, स च मध्यमादिमनोयोगोऽपि स्यादित्याह|'जहण्णजोगिस्स'त्ति जघन्यमनोयोगवतः 'हेह'त्ति अधो यो मनोयोग इति गम्यते, जघन्यमनोयोगसमानो यो न भवतीत्यर्थः, मनोयोगश्च-मनोद्रव्याणि तझ्यापारश्चेति, जघन्यमनोयोगाधोभागवर्तित्वमेव दर्शयन्नाह-'असंखेजगुणपरिहीणं ति | असङ्ख्यातगुणेन परिहीणो यः स तथा तं जघन्यमनोयोगस्थासङ्ग्येयभागमात्रे मनोयोगं निरुणद्धि, ततः क्रमेणानया मा-14 |त्रया समये समये तं निरुन्धानः सर्वमनोयोग निरुणद्धि, अनुत्तरेणाचिन्त्येन अकरणवीर्येणेति, एतदेवाह-पढम मणो
जोगं निरंभईत्ति प्रथम-शेषवागादियोगापेक्षया प्राथम्येन-आदितो मनोयोग निरुणीति उक्तं च-"पजत्तमेत्तसन्निस्स ४ जत्तियाई जहन्नजोगिस्स । होति मणोदवाई तबावारो य जम्मत्तो ॥१॥ तदसंखगुणविहीणं समए समए निरुंभमाणो
सो । मणसो सबनिरोहं करेअसंखेजसमएहिं ॥२॥" ति, एचमन्यदपि सूत्रद्वयं नेयम् , 'अजोगय पाउणइत्ति अयोगतां प्रामोतीति, 'ईसिंहस्सपंचक्खरुच्चारणद्धाए'त्ति ईसिंति-ईषत्स्पृष्टानि इस्वानि यानि पञ्चाक्षराणि तेषां यदुच्चारणं तस्य याऽद्धा-कालः सा तथा तस्याम् , इदं चोच्चारणं न विलम्बितं द्रुतं वा, किन्तु मध्यममेव गृह्यते, यत आह-"हस्स-14 |क्खराई मझेण जेण कालेण पंच भण्णंति । अच्छइ सेलेसिगओ तत्तियमेत्तं तओ कालं ॥१॥" शैलेशो-मेरुस्तस्येव
१ पर्याप्तमात्रसंशिमो याबन्ति जघन्ययोगिनः । भवन्ति मनोद्रव्याणि तब्यापारश्च यावन्मात्रः॥१॥ तदसङ्ख्यगुणविहीनं समये ४ समये निरुन्धन् सः । मनसः सर्वनिरोधं कुर्यादसायसमयैः ॥ २ ॥२ खाक्षराणि मध्येन येन कालेन पञ्च भण्यन्ते । तिष्ठति शैलेशीलगतस्तावन्मात्रं ततः कालं ॥१॥
SAREaratunintimational
सिद्ध एवं सिद्ध-पद प्राप्ति-विषयक: अधिकार:
~ 228~