________________
आगम
(१२)
प्रत
सूत्रांक
[३८]
दीप
अनुक्रम [४४]
औपपातिकम्
॥ ८५ ॥
“औपपातिक” - उपांगसूत्र - १ ( मूलं + वृत्ति:)
मूलं [... ३८ ]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र - [१२] उपांग सूत्र [१] "औपपातिक" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्तिः
22 क्खायपावकम्मै' असंयतः - असंयमवान् अविरतः- तपसि न विशेषेण रतः, अथवा कस्मादसंयतो ?, यस्मादविरतो- विरतिव र्जितः, तथा न प्रतिहतानि सम्यक्त्व प्राप्या हस्वीकृतानि प्रत्याख्यातानि च सर्वविरतिप्रतिपत्तितः प्रतिषेधितानि पापकर्माणि - ज्ञानावरणादीनि येन स तथा अथवा प्रतिहतानि अतीतकालकृतानि निन्दाद्वारेण प्रत्याख्यातानि अनागतकालभावीनि निवृत्तितः पापकर्माणि प्राणातिपातादिपापक्रिया येन स तथा तन्निषेधेनाप्रतिहतप्रत्याख्यातपापकर्मा, ततः पूर्वपदाभ्यां सह कर्मधारयः, अत एव 'सकिरिए' सक्रियः- कायिकयादिक्रियायुक्तः 'असंबुडे' असंवृतः अनिरुद्धेन्द्रियः 'एगंतदंडे' एकान्तेनैव सर्वथैव दण्डयत्यात्मानं परं वा पापप्रवृत्तितो यः स एकान्तदण्डः, 'एगंतवाले' सर्वथा मिथ्यादृष्टिः, अत एव 'एगंतसुते' सर्वथा मिथ्यात्वनिद्रया प्रसुप्तः 'पापकर्म' ज्ञानावरणाद्यशुभं कर्म 'अण्डाइ' आस्तौति आश्रवति बनातीत्यर्थः, हन्तेति कोमलामन्त्रणे प्रत्यवधारणार्थो वा, 'अण्हाइ'ति आस्त्रौत्येव यन्नात्येवेत्युत्तरं, न ह्यसंयतादिविशेपण जीवः कस्याश्चिदवस्थायां कर्म न वभातीति । तृतीयसूत्रे 'णण्णत्थ चरिममोहणिज्जं कम्मं वेदेमाणे वेअणिज्जं कम्मं बंध णो मोहणिज्जं ति नन्नत्यत्ति - नवरं केवलमित्यर्थः, चरममोहनीयं सूक्ष्मसम्परायगुणस्थानके लोभमोहनीयसूक्ष्मकि|ट्टिकारूपं वेदयन् वेदनीयं बनाति, अयोगिन एव वेदनीयस्यावन्धकत्वात्, न पुनर्मोहनीयं वनाति, सूक्ष्मसम्परायस्य मोहनीयायुष्कवर्जानां षण्णामेव प्रकृतीनां बन्धकत्वात् यदाह - "सत्तविहबंधगा होति पाणिणो आउवज्जियाणं तु । तह
१ सप्तविधयन्धका भवन्ति प्राणिन आयुर्वज्र्ज्यानामेव । तथा सूक्ष्मसम्परायाः पधिवन्धका विनिर्दिष्टाः ॥ १ ॥ मोहा युर्वनां प्रकृतीनां ते तु बन्धका भणिताः ।
Education International
For Parts Only
~ 173 ~
उपपात ०
सू० ३८
॥ ८५ ॥