________________
आगम
(०४)
“समवाय” - अंगसूत्र-४ (मूलं+वृत्ति:)
समवाय [१०], .............------------ ---- मूल [१०] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [०४], अंग सूत्र - [०४] “समवाय" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
दशमः समवायः
प्रत सूत्रांक [१०]
दीप अनुक्रम [१४-१८]
श्रीसमवा
वा से तस्यासमुत्पन्नपूर्व समुत्पद्येत, किमर्थ इत्याह-अवधिना-मर्यादया नियतद्रव्यक्षेत्रकालभावरूपेण लोकं ज्ञातुं । यांगे लोकज्ञानायेत्यर्थः, भवति च विशिष्टज्ञानाचित्तसमाधिरिति पञ्चमं तदिति, एवमवधिदर्शनसूत्रमपीति षष्ठं, तथा 2 श्रीअभय मनःपर्यवज्ञानं वा 'से' तस्थासमुत्पन्नपूर्व समुत्पद्यत, किमर्थ अत आह–'मणोगते भावे जाणित्तए' अर्द्धतृतीयद्वीपवृत्तिः समुद्रेषु सम्जिनां पञ्चेन्द्रियाणां पर्याप्तकानां मनोगतान् भावान् ज्ञातुम्, एतद्ज्ञानायेत्यर्थ इति ससमं, तथा केवलज्ञानं २८वा 'से' तस्यासमुत्पन्नपूर्व समुत्पद्येत, केवलः-परिपूर्णः लोक्यते-दृश्यते केवलालोकेनेति लोको-लोकालोकखरूपं वस्तु
तद् ज्ञातुं केवलज्ञानस्य च समाधिभेदत्वा चित्तसमाधिभेदत्वा]चित्तसमाधिस्थानता, इह चामनस्कतया केवलिनश्चित्तं चैतन्यमबसेयमित्यष्टमं, एवं केवलदर्शनसूत्रं नवरं द्रष्टुमिति विशेष इति नवम, तथा केवलिमरणं वा म्रियेत-कुर्यात् इत्यर्थः, किमर्थे अत आह-'सर्वदुःखप्रहाणायेति, इदं तु केवलिमरणं सर्वोत्तमसमाधिस्थानमेवेति दशममिति, तथा
अकर्मभूमिकानां-भोगभूमिजन्मनां मनुष्याणां दशविधा 'रुक्ख'त्ति कल्पवृक्षाः 'उवभोगत्ताए'त्ति उपभोग्यत्वाय KI'उपस्थिय'त्ति उपस्थिता-उपनता इत्यर्थः, तत्र मत्ताङ्गकाः मद्यकारणभूताः 'भिंग'त्ति भाजनदायिनः 'नुडियंग'त्ति तूर्याङ्गसम्पादकाः 'दीबत्ति दीपशिखा-प्रदीपकार्यकारिणः 'जोइति ज्योतिः-अग्निस्तत्कार्यकारिण इति 'चित्तगत्ति चित्राङ्गाः पुष्पदायिनः चित्ररसा-भोजनदायिनः मण्याः -आभरणदायिनः गेहाकाराः भवनत्वेनोपका-18 रिणः 'अणिगिण'त्ति अनमत्वं-सवस्त्रत्वं तद्धेतुत्वादनमा इति, घोषादीन्येकादश विमाननामानीति ॥१०॥
FarPurwanaBNamunoonm
~ 40~