________________
आगम
(०४)
प्रत
सूत्रांक
[१३७]
दीप
अनुक्रम
[२१६]
“समवाय" समवाय [प्रकिर्णका:],
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र [०४] अंग सूत्र [०४]
-
अंगसूत्र-४ (मूलं+वृत्तिः)
Ja Etication I
सूत्रकृत अंगसूत्रस्य शाश्त्रीयपरिचयः,
थेन लब्धाः, अजीवादिष्वप्यष्टावेवमेव प्रतिपदं विंशतिर्विकल्पानामतो विंशतिर्नवगुणा शतमशीत्युत्तरं क्रियावादिनामिति, 'चउरासीए अकिरियवाईणं' ति एतेषां च स्वरूपं यथा नन्द्यादिषु तथा वाच्यं, नवरमेतयाख्याने पुण्यापुण्यवर्णाः सप्त पदार्थाः स्थाप्यन्ते, तदधः खतः परतश्चेति पदद्वयं तदधः कालादीनां पछी यच्छा न्यस्यते, ततश्च | नास्ति जीवः स्वतः कालत इत्येको विकल्पः एवमेते चतुरशीतिर्भवन्ति । 'सत्तट्ठीए अन्नाणियवाईणं ति एतेऽपि तथैव, नवरं जीवादीन्नव पदार्थानुत्पत्तिदशमानुपरि व्यवस्थाप्याधः सप्त सदादयः स्थाप्याः, तद्यथा सत्त्वमसत्वं सदसत्त्वमवाध्यत्वं सदवाच्यत्वमसदवाच्यत्वं सदसदवाच्यत्वमिति, तत्र को जानाति जीवस्य सत्त्वमित्येको विकल्पः, एवमसत्त्वमित्यादि, तत एते सप्त नवकास्त्रिषष्टिः, उत्पत्तेस्त्वाद्या एव चत्वारो वाच्याः, इत्येवं सप्तषष्टिरिति, तथा 'बत्तीसाए वेणइयवाईणं'ति, एते चैवं सुरनृपतिज्ञातियतिस्थविराधममातृपितॄणां प्रत्येकं कायवाङ्मनोदानेचतुर्द्धा विनयः कार्य इत्यभ्युपगमवन्तो द्वात्रिंशदिति । एवं चैतेषां चतुर्णा वादिप्रकाराणां मीलने त्रीणि त्रिषष्ट्यधिकानि जन्यदृष्टिशतानि भवन्त्यत उच्यते- 'तिन्ह 'मित्यादि, 'वह किच'त्ति प्रतिक्षेपं कृत्वा 'खसमयो' जैनसिद्धान्तः स्थाप्यते, यत एवं सूत्रकृतेन विधीयते अतस्तत्सूत्रार्थयोः खरूपमाह-'नाणे' त्यादि, नाना- अनेकविधाः वदुभिः प्रकारैरित्यर्थः, 'दितवयण निस्सारंति स्याद्वादिना पूर्वपक्षीकृतानां प्रवादिनां खपक्षस्थापनाय यानि दृष्टान्तवचनान्युपलक्षणत्वाद्धेतुवचनानि च तदपेक्षया निस्सारं सारताशून्यं परेषां मतमिति गम्यते, सुष्ठु - पुनरप्रतिक्षेप
For Pass Use Only
मूलं [१३७]
“समवाय" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्तिः
~ 225 ~
rary org