Tattvartha Sutram

SR No.: 004069
Original Sutra Author: N/A
Author: Ishvarchandra Shastri
Publisher: Ishvarchandra Shastri
Total Pages: 94
Language: Bengali
Classification: Book_Other
File Size: 8 MB

Page 35

দ্বিতীয়োহধ্যায়ঃ
विषये सभाष्य सूत्रे द्वात्रिंशत्सख्य के " सचित्त शीतसं वृताः सेतरा मिश्राश्चैकशस्तद्योनयः” इति । तदनयोस्तुल्याशयख दृश्यते वैमत्य नैवास्ति ॥ ८ ॥
সব্যাখ্যানুবাদ—সচিত্ত প্রভৃতি যোনি নামে আগম শাস্ত্রে উক্ত হইয়াছে। সূত্রে যোনি সম্বন্ধে সংখ্যার উল্লেখ নাই, কিন্তু সচিত্ত যোনি হইতে যাহার প্রারম্ভ হইয়া থাকে তাহার সংখ্যা আগম শাস্ত্রে নয় প্রকার উল্লিখিত আছে। এই যোনি শব্দের উত্তর বহুবচন প্রদান করাতে তাহার নববিধ ভেদ অনুমিত হওয়া মুসঙ্গত ৷ সভাষ্য উমাস্বাতির দ্বাত্রিংশৎ সূত্রেও উক্ত আশয় দেখিতে পাওয়া যায় ॥৮॥
১৭
औदारिकादीनि शरीराणि ॥ ९ ॥
टीका । औदारिकेति । शरीराणि औदारिकादीनि विविधानि भवन्ति । शीय्य ते रोगादिना यत्तच्छरीरम् । अत्रादि शब्दतः सकेतेन वैक्रियकाहारकतेजस - कामेणनामभिः शरीराणि स गृह्याणि । औदारिकेनसाद्ध मिलिखा पञ्चविधानि शरीराणि भवेयुः । अत्रार्थं ऐक्ये सभाष्यसूत्रमीदृशमस्ति यथा "औदारिकवैक्रियाहारक- तैजस-कार्मणानि शरीराणि ' इति । अन्यत्तद्भाष्ये टीकायाञ्च - वर्णितमस्ति ॥ ९ ॥
""
সব্যাখ্যানুবাদ। ঔদারিক প্রভৃতি বহু শরীর হইয়া থাকে। এইরূপ জীবগণের ঔদারিক, বৈক্রিয়ক, আহারক, তৈজস, কার্মণ এই পাঁচ প্রকার শরীর প্রসিদ্ধ। সূত্রে আদি শব্দদ্বারা বৈক্রয়িক প্রভৃতির গ্রহণ করা হইয়াছে। জৈনাগমেতে ঔদারিকের সহিত উক্ত চারি প্রকার শরীরের প্রসিদ্ধি আছে। সসূত্র ভাষ্যের সহিত এই সূত্রের আশয়গত কোন প্রভেদ নাই। ঔদারিক প্রভৃতি জীবশরীর মধ্যে পূর্ব পূর্ব সূক্ষ্ম, পর পর স্কুল, যেমন ঔদারিক জীবশরীর হইতে বিক্রয়িক শরীর সূক্ষ্ম ॥ ৯॥
एकस्मिन्नात्मन्याचतुर्भ्यः ॥ १० ॥
टीका । एकस्मिन् जीवे सम्भावितानि युगपत् चखारि शरीराणि भवन्ति । सभायोमास्वातिस त्रमित्थं भवति । तथाहि " तदादीनि भाज्यानि पुगपदेकस्मिना - चतुर्भ्यः ।” स ंक्षेपविस्ताररूपेण अनयोः सूत्रयो स्तौल्यमस्ति I परन्तत्र " तदादीनि " पदेन " तैजसकाम्म'णनाम्नोद्वेयोः शरीरयोरादिख परिकल्पित', अन्यच्चैकं शरीरं पृथग नभवतीति यदुक्तं तच्च सूत्रतोनापि स्पष्टतया प्रतिभाति । अन्यच्च तत्रभाष्ये पुष्कलं वर्णितमस्ति ॥ १० ॥