________________
६९२
पउमचरियं लोयस्स पेच्छसु पहू !, परमं चिय साहसं अभीयस्स । मच्चुस्स न वि य बीहइ, पुरओ वि हु उग्गदण्डस्स ॥१२॥ तं नत्थि जीवलोए, ठाणं तिलतुसतिभागमेत्तं पि । जत्थ न जाओ जीवो, जत्थेव न पाविओ मरणं ॥१३॥ मोत्तूण जिणं एकं, सव्वं ससुरासुरम्मि तेलोक्के । मच्चूण छिज्जइ पहू !, वसहेण तणं व तद्दियसं ॥१४॥ भमिऊण य संसारे, जीवो कह कह वि लहइ मणुयत्तं । बन्धवनेहविणडिओ, न गणइ आउं परिगलन्तं ॥१५॥
जणणीए जइ वि गहिओ, रक्खिज्जन्तो वि आउहसएहिं।
तह वि य नरो नराहिव !, हीरइ मच्चूण अकयत्थो ॥१६॥ संसारम्मि अणन्ते, सयणोहा इह सरीरिणा पत्ता । ते सिन्धुसायरस्स वि, सिकयाए सामि अहिययरा ॥१७॥ नरएसु य जं पीयं, कललं जीवेण पावसत्तेणं । तं जयइ पिण्डियं चिय, सयंभुरमणस्स वि जलोहं ॥१८॥ पुत्तो पिया रहुत्तम !, जायइ धूया वि परभवे जणणी । बन्धू वि होइ, वइरी, संसारठिई इमा सामि ! ॥१९॥ रयणप्पहाइयं जं, दुक्खं जीवेण पावियं बहुसो । तं निसुणिऊण मोहं, को न चयइ उत्तमो पुरिसो? ॥२०॥ तुम्हारिसा वि राहव !, उव्वग्गिज्जन्ति जइ वि मोहेणं । का सन्ना हवइ पहू !, धीरत्ते पागयनराणं? ॥२१॥
एयं निययसरीरं, जुत्तं मोत्तुं कसायदोसावासं । किं पुण अन्नस्स तणू, न य उज्झसि देव सुविमलं करिय मणं ? ॥२२॥
॥ इइ पउमचरिए लक्खणविओगबिहीसणवयणं नाम बारसुत्तरसयं पव्वं समत्तं ॥ लोकस्य पश्य प्रभो ! परममेव साहसमभीतस्य । मृत्योर्नापि च बिभेति पुरतोऽपि खलूग्रदण्डस्य ॥१२॥ तन्नास्तिजीवलोके स्थानं तिलतुषत्रिभागमात्रमपि । यत्र न जातो जीवो यत्रचैव न प्राप्तो मरणम् ॥१३॥ मुक्त्वा जिनमेकं सर्वं ससुरासुरे त्रैलोक्ये । मृत्युना छिद्यते प्रभो ! वृषभेन तृणमिव तद्दिवसम् ॥१४॥ भ्रान्त्वा च संसारे जीवः कथंकथमपि लभते मनुष्यत्वम् । बन्धवस्नेहविनटितो न गणयत्यायुः परिगलत् ॥१५।। जनन्या यद्यपि गृहीतो रक्ष्यन्नाप्यायुधशतैः । तथापि च नरो नराधिप ! ह्रीयते मृत्युनाऽकृतार्थः ॥१६॥ संसारे ऽनन्ते स्वजनौघा इह शरिरिणा प्राप्ताः । ते सिन्धुसागरस्यापि सिक्तायाः स्वामिन्नधिकतराः ॥१७॥ नरकेषु च यत्पीतं कललं जीवेन पापासक्तेन । तज्जायते पिण्डितमेव स्वयंभूरमणस्यापि जलौघम् ॥१८॥ पुत्रः पिता रघूत्तम ! जायते दुहिताऽपि परभवे जननी । बन्धुरपि भवति वैरी संसारस्थितिरिमा स्वामिन् ! ॥१९॥ रत्नप्रभादिकं यदुःखं जीवेन प्राप्तं बहुशः । तन्निश्रुत्य मोहं को न त्यजत्युत्तमः पुरुषः ? ॥२०॥ युष्मादृशा अपि राघव ! उपगीयन्ते यद्यपि मोहेन । का संज्ञा भवति प्रभो ! धीरत्वे प्राकृतनराणाम् ? ॥२१॥ एतन्निजशरीरं युक्तं मोक्तुं कषायदोषावासम् । किं पुनरन्यस्य तनुर्न चोज्झसि देव सुविमलं कृत्वा मन: ? ॥२२॥
॥इति पद्मचरिते लक्ष्मणवियोगबिभीषणवचनं नाम द्वादशोत्तरशतं पर्वं समाप्तम् ॥ १. ०सुरं पि ते०-प्रत्य० । २. ०ण वि सं०-प्रत्य० । ३. सयणो भाई सरी०-प्रत्य० । ४. णिरएसु जं च पीयं जीवेणं कलमलंततत्तेण । तं जिणइप्रत्य० । ५. ०या उ जायइ, राहव ! धूया-प्रत्य० । ६. ०इ वेरी-प्रत्य० । ७. ०हाइदुक्खं, जीवेणं पावियं तु इह वहुसो-प्रत्य० । ८. ०यदोससयं । किं
प्रत्य०।
Jain Education Intemational
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org