________________
अणाइयं अपजवसिअंत समासओ चउविहं पण्णतं, तंजहा-दनओ खित्तओ कालओ भावओ, तत्थ दवओणं सम्मसु एग पुरिसं पडुच साइ सफ्जवसिअं, वहां पुरिसे पडुन अणाइयं अपजवसिर्ज, खेत्तओं णं पंच भरहाई पंचेवियाई पडुच साइअंसफ्जवसिअं पंच महाविदेहाई पडुच्च अणाइयं अपज्जवसिअं, कालओ णं उस्सप्पिणिओसप्पिणिं पहुच साइ सपज्जयसिर्ज नोउस्सप्पिणीओसप्पिणि पडुन अणाइयं अपजवसिअं, भावओ णं जे जया जिणपन्नत्ता भावा आघविनंति पण्णविजति परुविनंति देसिजति निदंसिर्जति उवदंसिर्जति तया ने भाचे पहुच साइ सपजवसिओं, खाओचसमिश्र पुण भावं पहुच अणाइयं अपज्जवसियं, अहया भवसिद्धियस्स सुयं साइयं सपजवसियं अभवसिद्रियस्स सुर्य अणाइयं अपज्जवसियं, सबागासपएसम्गं समागासपएसेहिं अर्णनगुणियं पजवक्खरं निष्फज्जर, सबजीवाणंपिय णं अक्खरस्स अणंतभागो निचुग्धाडिओ, जइ पुण सोऽवि आवरिजा तेणं जीवो अजीवत्तं पाविजा,-'सुठुवि मेहसमुदए, होइ पभा चंदसूराणं', सेतं साइयं सपजवसियं, सेनं अणाइयं अपजवसियं ४३से किं तं गमिअं?.दिहिवाओ.(से किंत) अगमिअं?, कालिअंसुअंसेत्तं गमिश्र, सेतं अगमिअं, अहवा तं समासओ दुविहं पण्णतं, तंजहा- अंगपविट्ठ अंगचाहिरं (अणंगपचिट्ठ) चासे किंनं अंगचाहिरे (अणंगपविट्ठ)?.२ दुविहं पं० सं०-आवस्सयं च आवस्सयवइरितं च, से किं तं आवस्सयं १, २ छविहं पण्णतं, तंजहा-सामाइयं चउवीसत्यओ बंदणयं पडिकमणं काउस्सग्गो पचक्खाणं, सेतं आवस्सयं, से किं तं आवस्सयवइरितं ?.२ दुविहं पणत्तं, तंजहा कालियं च उकालियं च, से किं तं उकालियं,२ अणेगविहं पण्णत्तं, तंजहा-दसवेयालियं कप्पियाकप्पियं चुलकप्पसुयं महाकप्पसुयं उववाइयं रायपसेणियं जीचाभिगमो पष्णवणा महापण्णवणा पमायप्पमायं नंदी अणुओगदाराई देविदत्थाओ तंदुलवेयालियं चंदाविज्झयं सरपण्णत्ती (चंदपण्णत्ती) पोरिसिमंडलं मंडलपवेसो विजाचरणचिणिच्छओ गणिविजा झाणवि-5 भत्ती मरणविभत्ती आयविसाही मरणविसोही वीयरागसुयं संलेहणासुयं विहारकप्पो चरणविही आउरपचक्खाणं महापचक्खाणं एवमाड.से तं उकालियं, से कितं कालियं (अणंगपचिई)।२अणेगविहं पण्णत्तं, तंजहा- उत्तरज्झयणाई दसाओ कप्पो ववहारो निसीहं महानिसीहं इसिमासिआई जंजूदीवपन्नत्ती दीवसागरपन्नत्ती खुड्डिआविमाणपविभत्ती महडिआविमाणपविभत्ती अंगचूलिआ वग्गचूलिया विवाहचूलिया अरुणोववाए वरुणोववाए गफलोववाए धरणोववाए येसमणोववाए वेलंधरोववाए देविंदोववाए उट्टाणसुए समुट्ठाणसुए नागपरिआवणियाओ निरयावलियाओ कप्पियाओ कप्पवडिंसियाओ पुष्फचूलियाओ वहीदसाओ, एवमाइयाई चउरासीई पइन्नगसहस्साई भगवओ अरहओ उसहसामिस्स आइतित्थयरस्स तहा संखिज्जाई पइन्नगसहस्साई मज्झिमगाणं जिणवराणं चोदस पइन्नगसहस्साणि भगवओ बद्धमाणसामिस्स, अहवा जस्स जत्तिया सीसा उप्पत्तियाए वेणइयाए कम्मयाए पारिणामियाए चउबिहाए चुद्धीए उववेया तस्स तत्तियाई पइण्णगसहस्साई, पत्तेयमुदावि तत्तिया चेव, सेतं कालियं, सेत्तं आवस्सयवइरितं, से तं अणंगपचिट्ठ । ४४ा से किं तं अंगपविट्ठ १, २दुवालसविहं पण्णत्तं, तंजहा-आयारो सूयगडो ठाणं समवाओ विवाहपन्नत्ती नायाधम्मकहाओ उवासगदसाओ अंतगडदसाओ अणुनरोववाइअदसाओ पण्हावागरणाई विवागसुअं दिविवाओ।४५ से किं तं आयारे?, २र्ण समणाणं निम्गंथाणं आयारगोअरविणयवेणइयसिक्खाभासाचरणकरणजायामायावित्तीओ आघविनंति, से समासओ पंचविहे पण्णते, तंजहा-नाणायारे दसणायारे चरित्तायारे तवायारे वीरियाआरे, आयारे णं परित्ता वायणा संखेजा अणुओगदारा संखिज्जा वेढा संखेजा सिल्लोगा संखिज्जाओ निजुत्तीओ संखिजाओ पडिवत्तीओ, से णं अंगट्टयाए पढमे अंगे दो सुअक्खंधा पणुवीसं अज्झयणा पंचासीई उद्देसणकाला पंचासीई समुद्देसणकाला अट्ठारस पयसहस्साणि पयग्गेणं, संखिज्जा अक्खरा अणंता गमा अणंता पजवा परित्ता तसा अणंता थावरा सासयकडनिबद्धनिकाइआ जिणपण्णत्ता भावा आपविजंति०, से एवं आया से एवं नाया एवं विण्णाया एवं चरणकरणपरूवणा आपविज्जइ०, से तं आयारे। ४६ । से किं तं सूयगडे ?.२णं लोए सूइज्जइ अलोए सूइज्जइ लोयालोए सूइज्जइ जीवा सूइज्जन्ति अजीवा सूइज्जन्ति जीवाजीवा सूइज्जंति ससमए सूइज्जइ परसमए सूइज्जइ ससमयपरसमए सूइज्जइ, सयगडे णं असीयस्स किरियावाइसयस्स चउरासीईए अकिरियावाईणं सत्तडीए अण्णाणियवाईणं चत्तीसाए वेणइअवाईणं तिण्हं तेसहाणं पासंडिअ(पाउय)सयाणं वह किचा ससमए ठाविज्जइ, सयगडे । णं परित्ना बायणा संखिज्जा अणुओगदारा संखेज्जा वेढा संखेज्जा सिलोगा संखिज्जाओ निजुत्तीओ संखिज्जाओ पडिबत्तीओ, से गं अंगट्ठयाए चिइए अंगे दो सुयक्खंधा तेवीसं अज्झयणा तित्तीसं उद्दे. सणकाला नित्तीसं समुद्देसणकाला छत्तीसं पयसहस्साणि पयम्गेण संखिज्जा अक्खरा अर्णता गमा अर्णता पज्जवा परित्ता तसा अणंता थावरा सासयकडनिबद्धनिकाइया जिणपन्नत्ता भावा आघविज्जति. से एवं आया से एवं नाया से एवं विण्णाया एवं चरणकरणपरूवणा आघविज्जइ०, सेत्तं सूयगडे । ४७। से किं तं ठाणे १,२णं जीवा ठाविजति अजीवा ठाविनंति ससमए ठाविजइ परसमए ठाविजइ ससमयपरसमए ठाविजइ लोए ठाविजइ अलोए ठाविजइ लोआलोए ठाविज्जइ, ठाणे णं टंका कूडा सेला सिहरिणो पम्भारा कुंडाई गुहाओ आगरा दहा नईओ आघविनंति०, ठाणे णं एगाइयाए एगुत्तरियाए दसठाणगविवड्ढियाणं भावाणं परूवणा आघक्जिति०, ठाणे णं परित्ता वायणा संखेजा० संखेजाओ पडिवत्तीओ, से तं अंगट्टयाए तइए अंगे एगे सुयक्खंधे दस अज्झयणा एगवीसं उद्देसणकाला एकवीसं समुदेसणकाला बावत्तरिं पयसहस्सा पयग्गेणं संखेजा अक्खरा०, से एवं आया० आघविजइ०, से तं ठाणे । ४८ासे किं तं समवाए,२णं जीवा समासिज्जति अजीवा समासिजति जीवाजीवा १३०३ नन्दीसूत्रं -
मुनि दीपरत्नसागर