________________
२६४ तिीय सूत्रकृतांगे प्रथमश्रुतस्कंधे पंचमांध्ययनं. बेदन तथा पातनं निष्कुटादधोवचनमा प्रदेपस्तथाप्रतोदनं व्यथनं तथा सूच्यादिना नासिकादौ वेधस्तथा रज्ज्वादिना क्रूरकर्मकारिणं बध्नति । तथा ताग्विलताप्रहारैस्ता डयंत्येवं मुखोत्पादनं दारुणं शातनपातनवेधनबंधनादिकं बदुविधं प्रवर्तयंति व्यापा रयंतीति । अपिच । अंतगयफिफिसाणिय, हिययं कालेजफुप्फु सेचक्के । सवलाणेरति याणं, कठेतितहिंधपुन्नाणं ॥ ७३ ॥ (अंतगयेत्यादि)। तथा सवलाख्यानरकपाला स्तथाविधकर्मोदयसमुत्पन्नक्रीमापरिणामाथपुण्यनाजां नारकाणां यत्कुर्वति तदर्शय ति । तद्यथा । अंत्रगतानि यानि फिफिसानि अंत्रांतर्वर्तीनि मांसविशेषरूपाणि हृदयं ति पाटयंति तथा तजतं (कालेऊंति)। हृदयांतवेति मांसखमं । तथा ( फुप्फुसे त्ति) उदरांतवर्तीन्यंत्रविशेषरूपाणि तथा वल्कलान् वर्धानाऽकर्षयंति । नानाविधैरुपायेरशर णानां नारकाणां तीवां वेदनामुत्पादयंतीति । अपिच । असिसत्तिकोंततोमर, सूलतिसू
सुसूवियगासु ॥ पोएतिरुद्दकम्माउ, गरगपालातहिंरोदा ॥ ४ ॥ (असिसत्तीत्या दि)। तथा अन्वर्थानिधानारौाख्यानरकपालारौकर्माणोनानाविधेष्वसिशक्त्या दिषु प्रहरणेषु नारकानगुनकर्मोदयवर्तिनः प्रोतयंतीति । तथा। नंतिअंगमंगाणि, करूबादसिराणिकरचरणा । कप्पें तिकप्पणी हिं, नवरुद्दापावकम्मरया॥७॥ (नंतीत्या दि) तथोपाख्याः परमाधार्मिकाणामंगप्रत्यंगानि शिरोबादरुकादीनि तथा करचरणांश्च नंति मोटयंति पापकर्माणः कल्पनीनिः कल्पयंति पाटयंति। तत्रास्त्येव फुःखोत्पादनं य ते न कुर्वतीति ।यपिच। मीरासुसुंठएसुय, कंडूसुयपयणएसुयपयंति । कुंनीसुयलोहियसुय, एयंतिकालानणेरतिए॥ ७६ ॥ (मीरासुश्त्यादि ) तथा कालाख्यानरकपालाः सुरामीरासु दीर्घचुटनीषु तथा गुंठकेषु तथा कंउकेषु प्रचंडकेषु तीव्रतापेषु नारकान् पचंति तथा कुंजीष्टिकाकृतिषु तथा वन्नीष्वायसकवनिषु नारकान् व्यवस्थाप्य जीवन्मत्स्यानिव प चंति । अपिच । कप्पंतिकागिणीमं, सगाणिनीदंतिसीदपुवाणि ॥ खावंतियाणरइए, मह कालापाचकंमरए ॥ ७७ ॥ ( कप्पंतीत्यादि ) महाकालाख्यानरकपालाः पापकर्मनिर तानारकान्नानाविधैरुपायैः कदर्थयति । तद्यथा । काकिणीमांसकानि श्लदणमांसवं डानि कल्पयंति नारकान् कुर्वति तथा (सीहपुढाणित्ति )। दृष्टीवर्धास्तांविदंति । त था ये प्राक् मांसाशिनोनारकाासन् तान् स्वमांसानि खादयंतीति । थपिच । हपाएक रू, बादुसिरापायअंगमंगाणि ॥ बिंदंतिपगाणंतू असिणेरइए निरयपाला ॥ ७० ॥ (ह बेत्यादि) असिनामानोनरकपालाअशुनकर्मोदयवर्तिनोनारकानेवं कदर्थयति । तद्य था । हस्तपादोरुबादुशिरःपार्थादीन्यंगप्रत्यंगानि बिंदंति प्रकाममत्यर्थ खमयंति । तुश ब्दोऽपरःखोत्पादनविशेषणार्थइति । तथा।कलोहणसकरचरण दसणण फुग्गकरुबाद एं ॥ यणजेयणसाडण, असिपत्तधणूहिपाडंति ॥ ७॥ ॥ (कमोहइत्यादि)। असि
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org