________________
અધિકાર છમે.
(ર૦૯) જે કેઈએ કર્યું નથી તે મેં કહ્યું છે, જે કે એ દીધું નથી તે મેં દીધું છે, જે અસાધ્ય છે તે મેં સાધ્યું છે, તેથી મારૂં ચિત્ત દુ:ખ પામતું નથી.”
આવું રાજાનું વચન સાંભળી મંત્રીએ તેને ગર્વ ઉતારવા તથા વૈરાગ્ય ઉત્પન્ન કરવા આવા અથવા બે લોક કહ્યા–“પાતાળથી હજુ બલિરાજાને છોડાવ્યું નથી, યમરાજાને ક્ષય પમાડ્યો નથી, ચંદ્રનું લાંછન દૂર કર્યું નથી, જગતની વ્યાધિઓનું ઉન્મેલન કર્યું નથી, તથા ક્ષણવાર પૃથ્વીને ભાર ઉપાડી શેષનાગને ભારે ઉતાર્યો નથી, તે હે ચિત્ત ! પુરૂષનું અભિમાન કરતાં તેને લાજ આવતી નથી ?” તથા--“હજુ મહાદેવ વિન્ન રહિત છે, હજુ સૂર્ય વિષમ (સાત) અધોનું દુખ સહન કરે છે, હજુ રાહુ ચંદ્રને પડે છે, હજુ સપવગ ગરૂડથી ભય પામે છે, હજુ સમુદ્રમાં રત્ન ભરેલાજ છે તથા મેરૂપવતપર સમગ્ર સુવર્ણ જેમનું તેમજ છે, તે જગતમાં તેં શું દીધું અને કેનું રક્ષણ કર્યું કે જેથી ગર્વ કરે છે?” આ પ્રમાણે પ્રધાનનું વચન સાંભળી ઉત્કટ વૈરાગ્યરસને પામેલા જરા જાએ પ્રધાનોને કહ્યું કે-મારા મરણ પછી મારો ડાબો હાથ કાળે અને જમણે હાથ ધોળો કરી બને હાથ છુટા ઉઘાડા રાખી મને બહાર કાઢવો; કારણ કે રાજ્ય વિગેરે સર્વ વસ્તુ અહીં જ મૂકી પુણ્ય અને પાપજ સાથે લઇ હું પહેલેકમાં જાઉં છું એમ સર્વ લેકના જાણવામાં આવે.” એમ કહી સર્વ અનિત્ય વસ્તુને તથા છેવટ શરીરને પણ ત્યાગ કરી ભોજરાજા સ્વર્ગે ગયા.
"कसं करेऊ पुत्त कलत्त कसूं करेउं करसण वाडी। एकलां आविउं एकलां जाविउं हाथ पग बेउ उघाडी ॥१॥
પુત્ર, સ્ત્રી વિગેરે કનાં છે? સમગ્ર રાજ્ય, વાડી વિગેરે કેનાં છે ? એકલા આવ્યા અને એકલા જવાનું છે, હાથ પગ બેઉ ખાલી છે.”
આવું ભેજરાજાનું અંત સમયનું વચન વેશ્યાએ લેકેની પાસે કહ્યું. તે સાંભળી લેકે પણ આશ્ચર્ય સહિત વૈરાગ્ય પામ્યા.
આ વૃત્તાંત સાંભળી શ્રી કણરાજાએ દુગભંગ કરવા પૂર્વક ધારાનગરીમાં પ્રવેશ કરી સમગ્ર ભેજની લક્ષ્મી પિતાને સ્વાધીન કરી, ત્યારે શ્રી ભીમરાજાએ ડામરને આજ્ઞા કરી કે-- કર્ણ પાસેથી २७
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
