________________
अध्ययन ७ : श्लोक १४-२०
वक्कसुद्धि ( वाक्यशुद्धि) १४–“तहेव होले गोले त्ति
साणे वा वसुले त्ति य। दमए दुहए वा वि नेवं भासेज्ज पन्नवं ॥
तथैव 'होलः' 'गोल' इति, 'श्वा' वा 'वृषल' इति च । द्रमको' 'दुर्भग' ३चाऽपि, नैवं भाषेत प्रज्ञावान् ॥१४॥
१४-इसी प्रकार प्रज्ञावान् मुनि रे होल !, रे गोल !, ओ कुत्ता! , ओ वृषल!, ओ द्रमक !, ओ दुर्भग ! —ऐसा न बोले ।
१५-अज्जिए पज्जिए वा वि
अम्मो माउस्सिय त्तिय। पिउस्सिए भाइणेज्ज ति धूए नत्तुणिए ति य॥
आयिके ! प्रायिके ! वाऽपि, अम्ब ! मातृष्वसः ! इति च । पितृष्वसः ! भागिनेयि ! इति दुहितः ! नप्तके ! इति च ॥१५॥
१६-२०हले हले त्ति अन्ने त्ति
भट्ट सामिणि गोमिणि । होले गोले वसुले ति इत्थियं नेवमालवे ॥
हले ! हला! इति 'अन्ने' इति, 'भट्ट !' स्वामिनि ! गोमिनि ! 'होले' ! गोले ! 'वृषले' ! इति, स्त्रियं नैवमालपेत् ॥१६॥
१५-१६-१७---हे आयिके ! (हे दादी!, हे नानी !), हे प्रायिके ! (हे परदादी!, हे परनानी !), हे अम्ब ! (हे मां !), हे मौसी!, हे बुआ !,हे भानजी!, हे पुत्री!, हे पोती !, हे हले !, हे हला !, हे अन्ने !, हे भट्ट !, हे स्वामिनि !, हे गोमिनि !, हे होले !, हे गोले !, हे वृषले !-इस प्रकार स्त्रियों को आमंत्रित न करे ! किन्तु (प्रयोजन वश) यथायोग्य गुण-दोष का विचार कर एक बार या बार-बार उन्हें उनके नाम या गोत्र से आमंत्रित करे।
१७-नामधिज्जेण णं बूया
इत्थीगोत्तण" वा पुणो । जहारिहमभिगिज्ज्ञ आलवेज्ज लवेज्ज वा ॥
नामधेयेन तां ब्रू यात्, स्त्री-गोत्रेण वा पुनः । यथार्हमभिगृह, आलपेत् लपेत् वा ॥१७॥
१५-अज्जए पज्जए वा वि
बप्पो चुल्लपिउ ति य। माउला भाइणेज्ज त्ति पुत्त नत्तुणिय त्ति य॥
आर्यक ! प्रार्यक ! वाऽपि, वप्त: ! क्षुल्लपितः ! इति च । मातुल ! भागिनेय ! इति, पुत्र ! नप्तः ! इति च ॥१८॥
१८-१६-२०-हे आर्यक !,(हे दादा!, हे नाना !), हे प्रार्यक !, (हे परदादा !, हे परनाना !), हे पिता!, हे चाचा !, हे मामा !, हे भानजा!, हे पुत्र !, हे पोता!, हे हल !, हे अन्न!, हे भट्ट !, हे स्वामिन्!, हे गोमिन् !, हे होल !, हे गोल !,हे वृषल !---इस प्रकार पुरुष को आमंत्रित न करे। किन्तु (प्रयोजनवश) यथायोग्य गुण-दोष का विचार कर एक बार या बारबार उन्हें उनके नाम या गोत्र से आमंत्रित
१६-२हे हो हले त्ति अन्ने त्ति
भट्टा सामिय गोमिए। होल गोल वसुले त्ति पुरिसं नेवमालवे ॥
हे ! भो ! हल ! इति 'अन्न !' इति, भट्ट ! स्वामिक ! गोमिक ! । होल !' 'गोल' 'वृषल !' इति पुरुषं नैवमालपेत् ॥१६॥
करे।
२०-नामधेज्जेण णं ब्रूया
पुरिसगोत्तण वा पुणो। जहारिहमभिगिज्झ आलवेज्ज लवेज्ज वा ॥
नामधेयेन तंब यात्, पुरुष-गोत्रेण वा पुनः। यथार्हमभिगृह्य, आलपेत् लपेत् वा ॥२०॥
Jain Education Intemational
For Private & Personal use only
www.jainelibrary.org